رسول شهزاد – کابل
همزمان با سفر هیئت طا-لبان به اسلو، شهروندان در افغانستان می‌گویند که طا-لبان باید به خواست مردم و جامعه بین‌المللی تمکین کنند تا بحران موجوده در کشور حل شود.
نشست اسلو در مورد افغانستان روز یک‌شنبه ( ۳ دلو) در پایتخت ناروی برگزار شده و برای دو روز دیگر ادامه خواهد داشت.
گفته شده که در این نشست ۱۶ تن از اعضای جامعه مدنی و شخصیت‌های مستقل شرکت کرده‌اند. آنان یک طرح مشترک را به منظور بررسی راه‌های بیرون‌رفت از بحران کنونی ایجاد می‌کنند. این طرح در ادامه با طا-لبان و سپس با جامعه بین‌المللی شریک ساخته می‌شود.
در افغانستان اما، شهروندان خواستار حل فوری بحران اقتصادی در کشور هستند و می‌گویند که طا-لبان باید به خواست جامعه جهانی و کشورهای حمایت کننده اقتصادی افغانستان پاسخ مثبت بدهند.
احمد هنایش استاد دانشگاه در صحبت به خبرگزاری دید، گفت: طا-لبان با استفاده از نشست اسلو باید به کشورهای دیگر ثابت کنند که می‌توانند به عنوان یک دولت در افغانستان عرض اندام کنند.
وی افزود طا-لبان باید در این نشست در کنار مسایل سیاسی در پی جلب حمایت کشورهای جهان باشند تا بحران اقتصادی که دامن گیر شهروندان است حل شود.
بعد از روی کار آمدن طا-لبان در افغانستان میلیون‌ها تن بیکار شدند. همچنان به دلیل کاهش ارزش پول افغانی در برابر دالر بهای مواد اولیه در کشور به گونه بی‌سابقه بلند رفته است که بحران اقتصادی را خلق کرده است.
معصومه حسینی فعال مدنی به خبرگزاری دید، گفت که این نشست برای طا-لبان مهم است و به نحوی نشست اسلو در ادامه نشست قطر و توافق طا-لبان با کشورهای غربی است.
خانم حسینی افزود که در این نشست امریکا، اتحادیه اروپا و بریتانیا از طا-لبان می‌خواهند که یک دولت فراگیر تشکیل بدهند، مسایل حقوق بشری و حقوق زنان را نادیده نگیرند.
وی افزود که برای کشورهای غربی نوعیت نظام سیاسی مطرح نیست و کشورهای جهان می‌تواند در نبود نظام جمهوری با طا-لبان کنار بیایند.
طا-لبان با برگشت به قدرت مانع رفتن زنان به ادارات دولتی شدند. آنان در ادامه به لغو وزارت امور زنان اقدام کردند و دروازه‌های مکاتب دخترانه را تا کنون بسته‌اند.
جمعه خان رسولی فعال مدنی در صحبت به خبرگزاری دید می‌گوید که طا-لبان در ۵ ماه گذشته ثابت کردند که نمی‌توانند بحران مالی افغانستان را حل کنند به همین خاطر به دنبال جلب حمایت کنندگان مالی به اسلو رفته است.
یونس قدمی یکی دیگر از شهروندان کشور به این باور است که «امارت اسلامی» باید در برابر جهان کوتاه بیاید و به خواست‌های این کشورها که بخش عمده کمک‌های مالی افغانستان را تامین می‌کنند تمکین کنند تا از یک فاجعه انسانی در کشور جلوگیری شود.
مرتضی رضایی باشنده کابل می‌گوید که جهان باید تمام مسایل سیاسی را کنار بگذارد و به مردم افغانستان کمک کند؛ زیرا در شرایط کنونی این مردم افغانستان است که تاوان مسایل سیاسی را پرداخت می‌کنند.
او می‌گوید که جهان نباید کمک های بشر دوستانه به مردم افغانستان را سیاسی سازد. زیرا مردم افغانستان بیشتر از هر زمانی به « نان» نیاز دارد.
سید انور متین استاد دانشگاه در این خصوص می‌گوید: طا-لبان که بیشتر از ۵ ماه می‌شود قدرت را به دست گرفته است، همواره در صدد به دست آوردن مشروعیت سیاسی بین کشورهای جهان است. همان‌طوریکه در این مدت چندین بار از مجراهای مختلف در کشورهای آسیایی و همسایه‌ها از طریق برگزاری نشست‌ها، خواهان کسب و تثبیت سیاسی امارت است.
وی افزود که هرچند این نشست‌ها به نتیجه اصلی که کسب مشروعیت سیاسی است منتج نشده، اما نشست اسلو از آن جهت اهمیت دارد که این کشور در گذشته نقشی به لحاظ سیاسی در افغانستان نداشته و یک کشور بی‌طرف محسوب می‌شود. بنابرین اگر طا-لبان بتوانند، جریان‌های سیاسی افغانستان و کشورهای دخیل در سیاست کشور را در این نشست مجاب کنند و هم‌چنین اگر بتوانند خواست‌های فعالان مدنی، حقوق‌بشری و سازمان‌های بین‌المللی را در نظر بگیرند، تا حدی این نشست نتیجه خواهد داشت. از طرف دیگر، اگر آنان از موضع خود عقب‌نشینی نکنند و همچنان با تمسک به دگم‌اندیشی پیشین خود، وارد این نشست شوند؛ این نشست نیز همانند نشست‌های دیگر، نتیجه نخواهد داشت.
همزمان با سفر هیئت طا-لبان به اسلو و برگزاری نشست سه روزه، شماری از فعالان حقوق زنان در کابل با نشر اعلامیه‌هایی خواستار توقف سرکوب زنان و بازداشت آنان شدند. جنبش زنان برای عدالت و آزادی از مقامات اسلو خواسته است که بر طا-لبان فشار وارد کنند تا دیگر اعتراضات زنان در کابل سرکوب نشود.
هدا خموش نماینده زنان معترض در نشست اسلو گفته است که طا-لبان زنان را به صورت سیستماتیک حذف کرده و «آپارتاید جنسیتی» را علیه آنان اعمال نموده است. بانو خموش خواستار اعاده فصل دوم قانون اساسی دوره جمهوریت و همچنان کسب مشروعیت سیاسی نظام از سوی مردم شده است.
