سیاست امری است نه چندان پیچیده. آنچه این مفهوم را سخت مینمایاند، برداشتهایی است که از آن ارایه میشود. در کشورهای جهان اول، سیاست امری است که جایگاه آن مشخص است و براساس تیوریها و نظریهها میتوان رفتار سیاسی افراد سیاستمدار و گروههای سیاسی را پیشبینی کرد، حدس زد و نقد کرد؛ زیرا سیاست در این کشورها، از حوزه خصوصی افراد گرفته شده و این نهادها هستند که تصمیمگیرنده هستند و نه افراد. در این زمان است که شخص به عنوان عامل اصلی تصمیمگیری تلقی نشده و«سیاست» دیگر امری نیست در دست افراد مشخص، تا رفتاری درخور آن صورت گیرد که بازتابدهنده افکار شخص خاصی باشد، اما در کشورهای جهان سوم، سیاست حوزه گستردهای دارد که همه مکانها را تحت پوشش قرارمیدهد و سیاست مقولهای است که بر بام دیگر مفاهیم نشسته و تصمیم میگیرد.
افغانستان از جمله کشورهایی است که در آن تصمیمگیری در مورد سیاست در نهادها نه بلکه درهوتلها و خانههای شخصی انجام میگیرد. اظهار نظر اخیر بانوی نخست کشور( رولا غنی) در مورد تصمیمگیری راجع به جنرال دوستم، معاون اول ریاست جمهوری، در مورد اینکه شخص دوم مملکت مورد بازداشت خانگی قرار خواهد گرفت، از این موضوع پرده بر میدارد که در افغانستان نیز سیاست از طریق نهادها اجرا نمیشود و جنبه شخصی دارد. آیا رولاغنی، همسر رییسجمهور، به تازهگی به عنوان سخنگوی رییسجمهور برگزیده شده است؟ یا اینکه از جایگاهی در دستگاه قضایی افغانستان برخوردار شده است که اینچنین در رسانهها بدون هیچ مانعی به اظهار نظر میپردازد؟ در هر دو صورت، رولا غنی از جایگاهی برخوردار نیست که بتواند اینگونه در مورد معاون اول رییسجمهور صحبت کند و مرجع سخن پنداشته شود؛ زیرا او اگر به عنوان سخنگوی رییسجمهور، سخنی زده باشد، شخص رییسجمهور در این صلاحیت قرار ندارد که به تنهایی چنین تصمیمی را بگیرد و اگر رولا غنی از طرف مراجع قضایی افغانستان نیز سخنی به میان آورده باشد، باز باید گفت که در این مورد نیز دادستانی کل/ لوی سارنوالی، به تنهایی تصمیمگیرنده نیست، زیرا مشروعیت معاونت رییسجمهور مانند خود رییسجمهور از مشروعیت بالایی است و برای مورد پیگرد قراردادن معاونت رییسجمهور باید راههای دیگری را در پیش گرفت که در این بحث مجالی در این مورد نیست و آنچه که مورد توجه باید قرار گیرد، اظهار نظر رولا غنی است که در این اوضاع آشفته سیاسی میتواند تبعات بسیار خطرناکی را به دنبال داشته باشد؛ زیرا اینگونه اظهار نظرها در مورد افراد بانفوذ کشور(آنهم از جایگاه غیررسمی و غیردولتی) افراد دیگر را نیز بر آن خواهد داشت تا با اینگونه عملکردها برخورد تندی داشته باشند که این برخوردها نظم را در جامعه برهم خواهد زد و اذهان عمومی را مغشوش خواهد کرد. در قانون اساسی افغانستان جایگاه رسمی برای همسر رییسجمهور تعریف نشده است که این حق را به او بدهد، در چنین مورد حساس به اظهار نظر بپردازد. اینگونه رفتار و سخن گفتن رولا غنی چیزی جز نتایج منفی در پی نخواهد داشت.
محمد تقی حسینی- خبرگزاری دید