صلح افغانستان و آزادی عمل هند

اگر درسی وجود داشته باشد که مذاکرات ایالات متحده و طالبان نیز این را نشان می‌دهد، این است که هر دو گفت‌وگو در مورد آینده افغانستان را ضروری می‌دانند. برای هند، با توجه به علاقه مستمرش در موفقیت افغانستان و گرمی روابط سنتی با مردم این کشور، امر ساده‌ای خواهد بود.

ترجمه و تلخیص: سیدطاهر مجاب – خبرگزاری دید
اوایل ماه جاری، دبیرخانه سازمان ملل متحد نشستی را تحت عنوان گروه «۶+۲+۱» در مورد تلاش‌های منطقه‌ای برای حمایت از صلح در افغانستان برگزار کرد؛ گروهی که شامل شش کشور همسایه می‌شود: چین، ایران، پاکستان، تاجیکستان، ترکمنستان، ازبیکستان و بازی‌گران جهانی ایالات متحده، روسیه و خود افغانستان. غیابت هند با توجه به روابط تاریخی و استراتژیکش با افغانستان، در نشست ۱۶ اپریل به وضوح مشهود بود، اما این اولین بار نیست.
هند در نشست بُن، کنفرانس لندن و دیگر جلسات که مربوط به تصمیم‌گیری در مورد آینده افغانستان بوده، نادیده گرفته شده است. احتمالاً به این دلیل که هیچ مرز مشترکی با افغانستان ندارد. با این وجود، این کشور طی این مدت توانسته نقش خود را در قضایای افغانستان برجسته کند.
در حالی که بسیاری این مشکلات قابل درک است، هند باید سریع اقدام کند تا در روایت افغانستان دست بالا داشته باشد. کمک بیش از ۳ میلیارد دالری هند در پروژه‌ها‌، تجارت حدود ۱ میلیارد دالر، ۲۰ میلیارد دالر هزینه پیش‌بینی شده برای توسعه مسیر متناوب بندر چابهار و همچنین پشتیبانی این کشور از ارتش ملی افغانستان، بوروکرات‌ها، پزشکان و سایر متخصصان که در هند آموزش می‌بینند، باید موضع پیشرو را در فرمول منطقه‌ای افغانستان برای دهلی نو تضمین کند.
هند باید از فرصت‌ها برای تحقق نقش خود در تلاش‌های صلح افغانستان استفاده کند؛ این امر می‌تواند با حل اختلافات غنی و عبدالله آغاز شود و دیگر رهبران بزرگ را که هند دهه‌ها با آن‌ها روابط برقرار کرده گرد هم آورد. اگر طالبان، از آنجا که از تعاملات ایالات متحده انتظار می‌رود، وارد حکومت در کابل شود، فاجعه خواهد بود که جبهه مخالف فروپاشد همان‌طور که در سال ۱۹۹۶ رخ داد.
گفت‌وگوی اس‌. جیشنکر وزیر امور خارجه هند با زلمی خلیلزاد در مورد مشارکت هند در روند صلح، به نظر می‌رسد که دریچه‌ای در این جهت باز می‌کند.
علاوه بر این، برای صلح پایدار، تفاهم‌نامه‌ای بین ایران و ایالات متحده لازم و ضروری است و هند می‌تواند نقش میانجی‌گر را بازی کند همان‌طور که در پروژه بندر چابهار بازی کرد.
دهلی‌نو باید از فراخوان سازمان ملل متحد برای توقف درگیری در جریان همه‌گیری ویروس کرونا استفاده کند تا از تداوم خصومت با پاکستان اطمینان حاصل شود. هرچند، با توجه به روابط پرتنش طی سال گذشته بر سر کشمیر و درگیری در مرز خط کنترول، کار دشواری خواهد بود.
با این حال، اگر درسی وجود داشته باشد که مذاکرات ایالات متحده و طالبان نیز این را نشان می‌دهد، این است که هر دو گفت‌وگو در مورد آینده افغانستان را ضروری می‌دانند. برای هند، با توجه به علاقه مستمرش در موفقیت افغانستان و گرمی روابط سنتی با مردم این کشور، امر ساده‌ای خواهد بود.
مهم‌تر از همه، دولت هند باید انتصاب نماینده ویژه برای افغانستان را در نظر گیرد تا برای تلاش‌هایش در افغانستان کار کند؛ چنانچه هم به چابکی دیپلماتیک و هم به قاطعیت در لحظه‌های سرنوشت‌ساز در تاریخ آن کشور، نیاز دارد.