صلح در افغانستان در «بده و بستان» نهفته است
حضور ایالات متحده در افغانستان به هر نوعی ادامه خواهد یافت و به یک حکومت دوست در این کشور نیاز دارد. اکنون طالبان باید واقعیتهای جدید نوظهور را درک و با وضعیت جدید خود را تنظیم کنند. تنها راه ممکن برای صلح این است که طالبان آتشبس کامل را اعلان و به توافق مستقیم با حکومت افغانستان موافقت کنند.
ترجمه و تلخیص: سیدطاهر مجاب – خبرگزاری دید
مدتی است که چشمانداز صلح در افغانستان با فراز و نشیبهایی رو به رو است. اقدامات هوشمندانه زلمی خلیلزاد قرار است لبخند به چهرههای بسیاری که مشتاق صلح در این کشور جنگزده هستند، به ارمغان آورد. خلیلزاد خود پس از ۸ دور دیپلماسی رفت و آمد تا چند ماه پیش در مورد توافق نهایی صلح خوشبین بود. با این حال، کل روند متوقف شد، پس از آنکه رییس جمهور ترامپ با بیان این که طالبان در توقف خونریزی جدی نیستند، این توافقنامه را از بین رفته اعلان کرد.
طالبان مطمئن بودند که میتوانند بدون اعلام آتشبس و مشارکت حکومت افغانستان با ایالات متحده به توافق یکجانبه دست پیدا کنند. با این حال، وضعیت در افغانستان پس از برگزاری انتخابات وجهه جدیدی به خود گرفت. علیرغم حملات تهاجمی طالبان برای مختل کردن روند انتخابات، مردم افغانستان به پای صندوقهای رأی رفتند و اشرف غنی را به عنوان رییس جمهور انتخاب کردند (این امر بر مبنای نتایج ابتدایی انتخابات است). این امر بدون شک طالبان را تضعیف و موضع حکومت غنی را تقویت کرد.
حکومت افغانستان در واکنش به پیشنهاد ۱۰ روزه آتشبس از سوی طالبان، خواستار آتشبس کامل شد. در عین حال، مایک پمپئو وزیر امور خارجه پاکستان از طالبان خواست تا به طور واقعی جدیت خود را نسبت به توافقنامه صلح و برقراری صلح در افغانستان نشان دهند؛ امری که زمینه را برای خروج نیروهای امریکایی از افغانستان مساعد میسازد.
پمپئو در کنفرانس خبری در ازبیکستان گفت: «آنها (طالبان) باید تمایل یا ظرفیت یا هر دو را برای کاهش خشونتها نشان دهند».
حوادثی که تا کنون رخ داده و اظهاراتی که تاکنون بیان شده حاکی از آن است که هر سه طرف این جنگ در شرایط سردرگمی قرار دارند و هر چه در توان دارند انجام میدهند تا چیزهای بیشتر در میز مذاکره به دست آورند.
با این همه، سناریوی جئوپولیتیک با قتل جنرال قاسم سلیمانی و حملات تلافیجویانه ایران علیه پایگاههای امریکایی که دو طرف را در آستانه جنگ قرار داد، تغییر کرد. خاورمیانه همچنان به دلیل جنگ سرد بین جهان اسلام و اعلام طرح صلح خاورمیانه ترامپ در جوش و خشم قرار دارد. علاوه بر این، منابع استراتژیک ایالات متحده تغییر نکرده است. در چنین وضعیتی، ایالات متحده به تمام پایگاههای استراتژیکش نه تنها برای نظارت، بلکه برای داشتن کنترول بر منطقه نیاز دارد. بنابر این، امریکا هیچ عجلهای برای خروج کامل از افغانستان ندارد.
حضور ایالات متحده در افغانستان به هر نوعی ادامه خواهد یافت و به یک حکومت دوست در این کشور نیاز دارد. اکنون طالبان باید واقعیتهای جدید نوظهور را درک کند و با وضعیت جدید خود را تنظیم کند.
تنها راه ممکن برای صلح این است که طالبان آتشبس کامل را اعلان کنند و به توافق مستقیم با حکومت افغانستان موافقت کنند.
در مرحله اول، طالبان ممکن به فرمول تقسیم قدرت و ادغام در نظام سیاسی موافقت کنند. در مرحله دوم، آنها ممکن برای به دست آوردن قدرت از طریق روند انتخابات تلاش کنند.
مسیر صلح در افغانستان در بده و بستان نهفته است و نه در خشونت. این تنها راهی است که میتوانیم عصر مرگ، ویرانی و آوارگی را در افغانستان به پایان برسانیم.