طالبان در پاکستان؛ یک گام به جلو
طالبان با زیرکی به دنبال حداکثر استفاده از وضعیت موجود میباشند و تا فعلاً توانستهاند بیش از افغانستان و امریکا در سطح منطقه و جهان اعتبار کسب کنند.
بعد از قطع شدن گفتوگوهای صلح میان طالبان و امریکا در قطر، بسیاری بر این گمان بودند که هر روز فاصله دسترسی به صلح برای مردم افغانستان بیشتر میشود اما بعد از جلسه استماعیه گنگره امریکا در رابطه با موضوع صلح با طالبان وضعیت دچار تغییرات قابل توجهی شده است.
نخست؛ این که مسئولیت گفتوگو با طالبان دیگر تنها در اختیار قوه مجریه و دستگاه سیاست خارجی امریکا نیست، بلکه کنگره امریکا نقش بیشتری در این فرایند خواهد داشت و بیش از پیش اهمیت منافع امریکا را در این پروسه تعقیب خواهد کرد.
دوم؛ عمران خان صدراعظم پاکستان بارها در نشستهای اخیر خود با مقامات امریکایی- از جمله ریاست جمهوری امریکا- از ادامه گفتوگوهای صلح با طالبان یاد کرده و این نشان از اهمیت منطقهای صلح برای پاکستان دارد. بعد از قطع گفتوگوهای امریکا با طالبان در قطر، این گروه از فرصت به دست آمده برای دیپلماسی منطقهای خود استفاده کرد و با مقامات بسیاری از کشورهای منطقه وارد گفتوگو شدند و در این فرصت همچنان به حفظ اهمیت موضوع صلح به عنوان اولویت اول منطقه در رابطه با افغانستان تلاش کردند.
سوم؛ زلمی خلیلزاد در شرایطی که هیئت گروه طالبان برای گفتوگو با مقامات پاکستانی به این کشور سفر کرده، به اسلامآباد رفته و این امر نشاندهنده سیاست امریکا برای ادامه پروسه صلح افغانستان در خاک پاکستان است، همزمانی سفر خلیلزاد و گروه طالبان نشاندهنده تصمیم جدی کشور امریکا برای دستیابی به نتیجه دلخواه میباشد.
چهارم؛ در شرایطی که کشور در فضای انتخاباتی قرار دارد، متاسفانه تنشهای سیاسی بیش از پیش فضای داخلی را به سمت چند قطبی شدن سیاست پیش برده است، تا زمان اعلان نتایج انتخابات ریاست جمهوری امکان اجماع فراگیر میان رهبران سیاسی کشور برای حمایت و شامل شدن در گفتوگوهای بینالافغانی میسر نخواهد بود، تقریباً تمام چهرهها و جریانهای سیاسی درگیر انتخابات و آینده سیاسی خود هستند و در این شرایط امکان رهبری و مدیریت پروسه صلح آسان نخواهد بود. گروه طالبان با درک شرایط، تلاش دارد تا در این خلا اجماع سیاسی برای صلح، دیپلماسی خود را برای گفتوگو با کشورهای منطقه ادامه دهد.
امریکا نیز بیشتر انرژی خود را برای نشان دادن یک انتخابات شفاف و قابل قبول در کشور مصرف میکند و سفر خلیلزاد بیش از آن که برای تصمیم گیری نهایی باشد، برای آب کردن یخهای رابطه با طالبان است. هرچند رییس جمهور ترامپ نشان داده است که چندان قابل پیش بینی نیست و امکان دارد هر لحظه با توییتی تمام تلاشهای دستگاه سیاست خارجی امریکا را معلق کند.
سیاستمداران و رهبران سیاسی باید متوجه باشند که طالبان یک قدم به کابل نزدیکتر شدهاند و در پاکستان سرگرم گفتوگو با سران این کشور برای حمایت از طالبان در پروسه صلح هستند، شاید داکتر اشرف غنی منتظر نتایج انتخابات ریاست جمهوری است تا با اتکا به اقتدار بیشتر مسیر گفتوگوهای صلح را دنبال کند، اما هر آن این امکان وجود دارد که توافق امریکا با طالبان آنها را(حکومت را) در وضعیت انجام شده قرار دهد.
طالبان با زیرکی به دنبال حداکثر استفاده از وضعیت موجود میباشند و تا فعلاً توانستهاند بیش از افغانستان و امریکا در سطح منطقه و جهان اعتبار کسب کنند. اجماع سیاسی در داخل افغانستان باید سناریوهای متعدد خود را در هر شرایط داشته باشد و تلاش کند با در نظرداشت منافع علیای کشور و به دور از اختلافات سیاسی موجود با دولت برامده از انتخابات در این پروسه به صورت فراگیر اشتراک نمایند.