وعده‌های پوچ طالبان برای صلح

اگر طالبان می‌خواهند که ادعای صلح شان جدی گرفته شود، آن‌ها باید با آتش‌بس سراسری موافقت کنند – نه به این خاطر که دبیر کل سازمان ملل متحد در بحبوحه همه‌گیری کوید-۱۹ تقاضا کرده است، بلکه به این دلیل که این امر سال‌ها خواست جامعه مدنی افغانستان بوده است.

ترجمه و تلخیص: سیدطاهر مجاب – خبرگزاری دید
در جهانی با همه‌گیری کوید-۱۹، شاید چیز کمی پیدا شود که موجب شوکه و تعجب گردد. با این حال، حمله وحشیانه این هفته شورشیان بر کلینیکی در دشت برچی ولایت کابل به خصوص در ماه رمضان و با توجه به این که هدف نوزادان، مادران و کودکان بود، بسیار خبر وحشتناکی است. در همین روز، مراسم تشییع جنازه یک فرمانده پولیس در ولایت ننگرهار نیز هدف قرار گرفت.
حمله کابل یادآور تاریکی است که هیچ‌کس در جنگ افغانستان مصئون نیست و هیچ محدویتی نیز وجود ندارد.
کلمات شهرزاد اکبر رییس کمیسیون حقوق بشر افغانستان شاید چیزی باشد که بسیاری از مردم افغانستان آن را احساس کرده‌اند.
«این نوزادان نخستین صدایی را که در روز اول زندگی‌شان شنیده‌اند، صدای تفنگ بوده و تجربه نخست شان بوی سوختگی و دود. آن‌ها در جنگی هدف قرار می‌گیرند که خود و مادران شان هیچ نقشی نداشتند. آیا زندگی آن‌ها، مانند زندگی ما، همچنان با جنگ شکل خواهد گرفت؟»
تا کنون هیچ کس مسئولت حمله کابل را بر عهده نگرفته است، اما بسیاری به داعش مشکوک هستند. نخست اینکه گروهی وابسته به داعش مسئولیت حمله ننگرهار را به عهده گرفت. دوم، دشت برچی جای بود و باش قوم هزاره است که همواره از سوی داعش هدف حمله قرار گرفته است. سوم، داعش قبلاً به شفاخانه‌ها مانند شفاخانه نظامی کابل در سال ۲۰۱۷ حمله کرده بود. از سویی هم، مسئله دستگیری رهبری داعش درست چند روز پیش از حادثه نیز مطرح است.
رییس جمهور اشرف غنی در واکنش به این حمله دستور از سر گیری حملات علیه گروه‌ها به شمول طالبان را داد. طالبان مسئولیت این حمله را به دوش نگرفتند. طالبان در این زمینه گناه‌کار باشند یا نباشند، با توجه به حملات بی‌رحمانه شان در جریان هفته گذشته باید پاسخگو باشند. از طرفی هم، گروه طالبان توافق‌نامه ابتدایی را در ماه فبروری با امریکا امضا کردند که زمینه را برای خروج نیروهای امریکایی بر اساس چندین شرط مساعد می‌کند، از جمله آتش‌بس و مهار حملات دیگر گروه‌های شبه نظامی مانند داعش.
این گروه شورشی همواره به دلایل مختلف مردم افغانستان را هدف مشروع قرار داده‌ و خود را تبرئه می‌کنند؛ طرف‌‌دار دولت، طرف‌دار غرب، دارای مذهب متفاوت و یا هم در مکان و زمان غلط بوده‌اند.
به گفته بزرگان جامعه، این شورشیان کاملاً می‌دانند که تحت قانون شریعت اسلامی کشتن افراد بی‌گناه جرم است. بنابراین، اهداف را دست‌نشانده، جاسوس و جنایتکار می‌خوانند. طبق قوانین بین‌الملل، فرد ملکی به کسی گفته می‌شود که در جنگ شرکت نکرده باشد. هر کسی که حکومت افغانستان و یا حامیان غربی آن را حمایت کنند – ملکی باشد یا نباشد – هدف مشروع پنداشته می‌شود.
با این حال، هنگامی که جامعه مدارک شواهد مشروع داشته باشند که شورشیان افراد ملکی را هدف قرار دادند. طالبان وعده داده که عاملان آن را تنبیه خواهند کرد یا تاکتیک جنگی خود را تغییر می‌دهند. هر چند هیچ تغییری به وجود نیامده است. آمارهای سازمان ملل نشان می‌دهد که زنان و کودکان همواره در افغانستان جان‌های خود را از دست می‌دهند.
در یکی از مصاحبه‌هایم با یک مسئول سابق طالبان، طی سه جلسه، چهار ساعت طول کشید تا اعتراف کند که «اشتباهات» در جنگ آن‌ها رخ می‌دهد در حالی که چنین احتمالی را همواره رد می‌کرد. وی در نهایت مصاحبه را این طور خاتمه داد: «این جنگ است … وقتی ما به قدرت برسیم، این چیزها تغییر می‌کند».
اگر طالبان می‌خواهند که ادعای صلح شان جدی گرفته شود، آن‌ها باید با آتش‌بس سراسری موافقت کنند – نه به این خاطر که دبیر کل سازمان ملل متحد در بحبوحه همه‌گیری کوید-۱۹ تقاضا کرده است، بلکه به این دلیل که این امر سال‌ها خواست جامعه مدنی افغانستان بوده است.