طا-لبان به دنبال کسب مشروعیت داخلی است/ «مجمع افغانها» فرمایشی نباشد
کارشناسان:
به تازگی سخنگوی امارت اسلامی از برگزاری یک نشست بزرگ در افغانستان خبر داده و میگوید که در این نشست روی مسایل سیاسی افغانستان بحث خواهد شد. سخنگوی طا-لبان هرچند تاکید کرده که تاکنون نامی برای این نشست گذاشته نشده، اما از قراین بر میآید که باید لویه جرگه فراخوانده شود.
ذبیح الله مجاهد سخنگوی امارت اسلامی میگوید که یک نشست بزرگ برای رایزنی در باره مسایل مهم کشور به زودی برگزار خواهد شد.
آقای مجاهد گفت که ما تاهنوز نامش را نمیگذاریم که نامش چه خواهد بود، یک مجمع افغانها جور خواهد شد و بالای مسایل بحث خواهد کرد.
با این همه شماری از تحلیلگران مسایل سیاسی میگویند که برگزاری یک نشست که از تمام اقشار و از تمام مردم افغانستان در آن حضور داشته باشند به نفع کشور است.
سید جواد حسینی رییس حزب عدالت و توسعه در صحبت به خبرگزاری دید میگوید که هر حرکتی که دامنه تصمیمگیری را در افغانستان گسترش بدهد مردم از آن استقبال خواهند کرد.
آقای حسینی همچنان افزود: نشستی که سخنگوی امارت آن را اعلام کرده است مشخص نیست که چی نشستی خواهد بود. مهم این است که این نشست به چی ترکیب برگزار خواهد شد.
وی افزود که اگر در این نشست احزاب سیاسی، زنان، فعالان مدنی و اقشار مختلف کشورحضور داشته باشند میتواند امیدوار کننده باشد، اما این نگرانی نیز وجود دارد که طا-لبان نیروهای خودشان را از تمام ولایات دعوت کنند و اعلام کنند که این نشست یک نشست فراگیر است.
این در حالی است که پیش از این حامد کرزی رییس جمهور پیشین افغانستان، توماس ویست نماینده ویژه امریکا برای افغانستان، اتحادیه اروپا و برخی از کشورهای دیگر خواهان گردهم آمدن افغانان و گفتوگو در باره اوضاع کنونی افغانستان شده بود.
از این میان حامد کرزی بار بار خواهان برگزاری لویه جرگه شده و گفته است که آینده افغانستان باید در لویه جرگه مردم افغانستان تعیین شود.
سید جواد حسینی همچنان میگوید که یکی از مسایل که ممکن است در این نشست مطرح شود این است که طا-لبان به دنبال این باشد که مشروعیت مردمی شان را از یک آدرس مردمی کسب کنند.
از سوی دیگر، مهدی افضلی پژوهشگر مطالعات جنوب آسیا در صحبت به خبرگزاری دید گفت که افغانستان از اقوام و باورهای متفاوتی تشکیل شده، تفاوتهای جدی در کشور وجود دارد و هر حکومتی و یا هر نظام سیاسی که در کشور حاکم باشد، باید این واقعیت را درک کند که افغانستان یک جامعه چند ملیتی است.
آقای افضلی افزود که بستر سیاسی و اجتماعی افغانستان طوری است که منافات زیادی میان واقعیتها و ساختار نظام سیاسی وجود دارد و آنچه امروز طا-لبان به دنبال آن است و آنچه که خواست مردم افغانستان است کاملاً متفاوت از همدیگر است.
وی همچنان گفت: اجماعی را که طا-لبان به دنبال آن است یک اجماع خودمانی است. طا-لبان در شرایط کنونی از نبود مشروعیت رنج میبرند و این عدم مشروعیت عمر سیاسی طا-لبان را هر روز کوتاهتر میسازد.
مهدی افضلی افزود: حکومتهایی که در طول تاریخ با بحران مشروعیت در افغانستان مواجه شدند نشست بزرگان به عنوان ابزاری مشروعیت به حکومتهای نا مشروع بوده که طا-لبان نیز در پی آن است که با برگزاری یک نشست از افراد و طرفهای همسو با خودشان اعلام کنند که ما مشروعیت داخلی داریم.
با این همه، میتوان این پرسش را مطرح کرد که در اوضاع کنونی افغانستان برگزاری نشست شبه لوی جرگه تا چه پیمانه میتواند برای از میان برداشتن چالشهای کشور سودمند باشد؟
اسماعیل ذکی عضو شبکه جامعه مدنی افغانستان به خبرگزاری دید میگوید که مشروعیت نظامهای سیاسی در گرو آرای شهروندان یک کشور است در این حال لویه جرگه که در افغانستان برگزار میشود نمایندگی از کل مردم افغانستان نمیکند.
آقای ذکی افزود که لویهجرگهها در افغانستان از سوی حکومتها برگزار میشود یعنی هیچ مرجع بیطرف در برگزاری آن دخیل نیست بناً حکومت برای استحکام پایههای خودشان افراد مشخص را دعوت و یک نشست نمایشی را برگزار میکنند.
وی همچنان گفت: از آنجایی که طا-لبان در شرایط کنونی از سوی مردم و از سوی جوامع بینالمللی تحت فشار هستند میخواهند با برگزاری لویه جرگه به جهان بگویند که ما مشروعیت داخلی داریم و این نشست بیان گر این مشروعیت است.
از سوی دیگر، یحیی طاهری استاد دانشگاه و آگاه مسایل سیاسی به خبرگزاری دید میگوید که با گذشت نزدیک به یک سال امارت اسلامی متوجه شده است که عدم مشروعیت داخلی میتواند عمر سیاسیاش را کوتاه کند و همچنان در سطح بینالملل به طا-لبان آسیب میزند.