طا-لبان در امتداد یک اشتباه /تشکیل دولت همه شمول به چتر سیاسی واحد نیاز دارد

نویسنده: حفیظ الله رجبی

خبرگزاری دید: ایجاد یک سیستم دیپلماتیک پویا و مناسب برای تعامل بهتر با کشورهای منطقه و جامعه جهانی جهت افزایش فشار سیاسی این کشورها بر طا-لبان جهت قبول این واقعیت که افغانستان خانه تمام اقوام کشور است نیز از نکات مهم در فعالیت گروه ها و جبهات مختلف در نیل به اهداف تعیین شده می تواند باشد. پرهیز از رجزخوانی های احساسی و اتخاذ استراتژی های ارتباطی نامناسب تنها اوضاع را وخیم تر می سازد. باید باور کرد گاهی اوقات تشخیص زمان سکوت به اندازه تشخیص زمان اظهار نظر مهم می باشد. گروه هایی که تصور می کنند با اقدامات یک جانبه حال حاضر خود می توانند در آینده سهم بیشتری در قدرت بگیرند سخت دراشتباه هستند.

با سقوط دولت پیشین و تسلط دوباره طا-لبان بر افغانستان در آگوست دو هزار و بیست و یک میلادی، این گروه کابینه تازه خود را اعلام کرد. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان امر  در ساختار یک جانبه و تک قومی این کابینه دیگر اقوام بزرگ افغانستان نادیده گرفته شده و عدالت اجتماعی زیر سوال رفته بود.

اعتراضات و نا رضایتی ها به تدریج به تشکیل برخی جنبش ها و جبهات از جمله ” جبهه مقاومت ملی، جبهه آزادی افغانستان، شورای مقاومت ملی برای نجات افغانستان، روند سبز، جبهه متحد افغانستان و جنبش آزادی بخش افغانستان ” منجر شد که شاید بتوان “جبهه مقاومت ملی” به رهبری احمد مسعود فرزند احمد شاه مسعود را مهمترین جبهه دانست.

برخلاف برخی شیطنت های داخلی و خارجی در برچسب ضد طا-لبان چسپاندن به جبهات و جنبش‌های شکل گرفته می توان گفت این جبهات و جنبش‌ها در اصل به دنبال جنگ افروزی نیستند و هدفشان مبارزه با انحصارگرایی، تک محوری و ساختار سیاسی یک جانبه و تلاش برای سهیم شدن در قدرت جهت سوق دادن افغانستان به سوی صلح، آبادانی و پیشرفت با استفاده از پتانسیل تمام اقوام کشور هدف مشترک تمام جبهات و گروه ها می باشد.

در این میان اما بهترین گزینه برای وادار نمودن طا-لبان به عنوان گروه حاکم کنونی بر افغانستان به تمکین در برابر خواسته های ملی و برحق تمام مردم  افغانستان فعالیت هماهنگ تمام گروه ها و جبهات شکل گرفته در زیر یک چتر سیاسی واحد، اتخاذ گفتمان مناسب، تعامل با منطقه و جامعه جهانی جهت جلب کمک های مالی و همراهی سیاسی آنها، ترسیم یک سیستم مورد توافق تمام گروه ها و جبهات برای اداره کشور در صورت مشارکت در قدرت ، پرهیز از وابستگی محض منطقه ای و جهانی ودوری از نبرد مسلحانه می باشد.
گروه ها و جبهات شکل گرفته که از آنها به عنوان گروه های ضد طالب یاد می شود نباید اشتباهی که مجاهدین دردهه هزار و نه صد و هشتاد و هزار و نه صد و نود میلادی مرتکب شدند را تکرار کنند. مجاهدینی که در جهاد علیه نیروهای ارتش سرخ به صورت متحد و هماهنگ عمل کرده و اتحاد جماهیر شوروی سابق را وادار به ترک افغانستان نموده بودند در ادامه در تشکیل دولت اسلامی ناموفق بودند. دلیل اصلی ناکامی آنها در تشکیل دولت اسلامی و سقوط افغانستان به کام جنگ داخلی خانمان سوز چند ساله تفرقه و یک جانبه گرایی بود. جنگ داخلی در نهایت ظهور طا-لبان دردوره اول این گروه را به همراه داشت و بیهوده نیست اگربگوییم طا-لبان محصول تفرقه گروه های مجاهدین و ثمره اختلاف آنها بود.
در شرایط کنونی نیز اقدام یک جانبه گروه ها در وادار نمودن طا-لبان به تشکیل دولت همه شمول نمی تواند مفید واقع شود، مقاومت یک بازی جمع صفر نیست و تک تک گروه ها و جبهات می بایست خواسته و هدف جمعی را در فعالیت های خود مدنظر داشته باشند. بدون شک مردم افغانستان تحمل یک جنگ دیگر را ندارند و تنها راه موثر فعالیت هماهنگ در زیر یک چتر سیاسی واحد می باشد.
ایجاد یک سیستم دیپلماتیک پویا و مناسب برای تعامل بهتر با کشورهای منطقه و جامعه جهانی جهت افزایش فشار سیاسی این کشورها بر طا-لبان جهت قبول این واقعیت که افغانستان خانه تمام اقوام کشور است نیز از نکات مهم در فعالیت گروه ها و جبهات مختلف در نیل به اهداف تعیین شده می تواند باشد. پرهیز از رجزخوانی های احساسی و اتخاذ استراتژی های ارتباطی نامناسب تنها اوضاع را وخیم تر می سازد. باید باور کرد گاهی اوقات تشخیص زمان سکوت به اندازه تشخیص زمان اظهار نظر مهم می باشد. گروه هایی که تصور می کنند با اقدامات یک جانبه حال حاضر خود می توانند در آینده سهم بیشتری در قدرت بگیرند سخت دراشتباه هستند.
اقدام هماهنگ جبهات و گروه های تشکیل شده در زیر یک چتر سیاسی واحد می تواند آدرس مشخصی در اختیار کشورهای منطقه و جامعه جهانی قرار دهد تا آنها بتوانند دقیق تر برنامه های خود جهت فشار بر طالبان برای تشکیل دولت همه شمول را دنبال کنند
ایجاد یک چهره مردمی و پرهیز از وابستگی از دیگر نکات مهم در موفقیت گروه ها و جبهات تشکیل شده می باشد. گروه حاکم وقتی درک کند گروهای مخالف وابستگی های منطقه ای و جهانی ندارند و منافع ملی محور فعالیت و مبارزات است انعطاف بیشتری از خود نشان خواهد داد.
جبهات و گروه های ضد طا-لبان می بایست برنامه و ساختار مشخصی برای تعامل با طا-لبان جهت تشکیل یک دولت همه شمول برای اداره کشور در آینده داشته باشند. فقدان یک ساختار سیاسی مورد توافق تمام گروه ها و جبهات حین چانه زنی با گروه حاکم خود یک معضل کلان دیگر است.

به هر صورت اینکه طا-لبان با اعلام یک کابینه یک جانبه و تک قدمی دیگر اقوام ساکن افغانستان را کنار زده اند و به آسانی سهمی برای دیگر اقوام کلان کشور قائل نیستند، شکی نیست اما گروه ها و جبهاتی که برای به دست آوردن حقوقشان از جمله مشارکت در قدرت از طریق تشکیل یک حکومت همه شمول با طا-لبان به چالش خورده اند باید بدانند که موفقیت آنها در اتحاد آنهاست.
وادار ساختن طا-لبان به تشکیل دولت همه شمول نیازمند وحدت تمام گروه های ضد طا-لبان می باشد.