عرق شرمت را هم من پاک کنم؟
آقای تنویر من هزاره و تاجیک و ازبیک و پشهای با اکثریت پشتونها در یک رنج تاریخی شریکیم و در یک درد بیدرمان گرفتار و عاملش شمایید.
شبکههای اجتماعی را واکنش به سخنان حلیم تنویر فراگرفته، اما اکثر واکنشها یک نکته مهم را بازتاب نداده و من میخواهم همان نکته را بگویم و آن درد پشتونها است. اما قبل از آن یک توضیح کوچک و آن این که، من از حرف حلیم تنویر تعجب نکردم، چون حرف تازه نیست، این حرف را سالها پیش مولوی نیازی والی طالبان در مسجد روضه شریف(مزارشریف) گفت، او گفت تاجیکها تاجیکستان بروند، ازبیکها ازبیکستان و هزارهها به گورستان.
همین حرف را به زبان دیگری کمال ناصر اصولی بار بار گفت، فاروق اعظم در ارگ گفت و چند هفته پیش داوود سلطانزوی در طلوع از تصفیه حرف زد. بناءً من به حرفهای حلیم تنویر آشنایم و برعکس دیگران حرف او را به حرف یک فرد تقلیل نمیدهم. حرف تنویر یک «تفکر» است. تفکری که عامل اصلی ویرانی افغانستان است و تاوانش را همه داده به شمول پشتونها. پس من برعکس دیگران از حرفهای تنویر عصبانی نیستم و به آن جواب نمیدهم. چون من زندگیام را وقف مبارزه با این طرز تفکر کردهام تفکری که همه اقوام را بدبخت کرده است. من در این یادداشت فقط میخواهم آیینه قدنمایی را در برابر آقای تنویر و همفکران او قرار دهم تا معلوم شود که چه کسی یا کسانی همه اقوام افغانستان بخصوص پشتونها را بد بخت کرده است؟ و جالب این که هنوز سنگ نجات آنها را نیز به سینه میزند.
در این که اکثر پشتونها بدبختاند و در دام بلای وحشتناک جهل و بنیادگرایی گرفتارند شکی نیست. اما عامل این بدبختی کیست؟
آقای تنویر از شکست امان(الله) خان میگوید و ملاهایی که علیه او قیام کردند. این درست است، اما آقای تنویر آیا ملا مشکعالم هزاره بود یا ملای لنگ؟ به گواهی تاریخ، هزاره ها که از امانالله خان حمایت کردند. حتی غزنی را برایش پس گرفتند. اما همانگونه که خود میدانی ملاهای جنوب فتوای تکفیرش را دادند.
تنویر حتی از (نورمحمد) ترکی دفاع میکند و گوید او علیه فئودالها ایستاد، خب گیرم این درست باشد، بازچه کسی علیه ترکی فتوای جهاد داد؟ ملای هزاره بود؟
حکمتیار جزء اولین کسانی است که علیه داوود خان به کوه بالا شد و چهل سال است که بخشی از جامعه پشتون را رهبری میکند، آیا او هزاره است؟
آیا ملا عمر هزاره بود؟ هبت الله هزاره است؟ دادالله هزاره بود؟ و در این طرف ماجرا حامدکرزی هزاره است؟ وقتی یکیاش با «بی۵۲» امریکایی برفرق پشتون میزند و دیگرش با مواد انفجاری پاکستانی مکتب و شفانه و مسجد پکتیا را ویران میکند، گناه من هزاره چیست؟ من هزاره پادشاه بودم؟ یا رییس جمهور؟ من وزیر دفاع بودم یا وزیر معارف؟
وقتی فاروق وردک ۶۰۰ میلیون دالر از بودجه مکاتب جنوب را حیف و میل میکند، من مقصرم؟
من هزاره با پرداخت فیس، در لیسه معرفت و دانشگاه ابن سینا درس میخوانم که هیچکدامش را دولت نساخته، اما مکاتب لوکس هلمند و زابل خالی از شاگرد است، من مقصرم؟
آره، اکثریت جامعه پشتون بدبخت است، بیسوادند، نان خوردن ندارند، قربانی تروریزم اند، اما مقصرش سیاستمداران پشتون است. همانهایی که ۳۰۰ سال حکومت کردند اما یک کتابخانه در زابل نساختند، همانهایی که جوانان پشتون را به جای آشنا کردن با علوم جدید، گروه گروه جذب مدارس دیوبندیه کردند. همانهایی که برای زبان پشتو کارنکردند، کتاب ننوشتند، فیلم نساختند، ترجمه نکردند، دوبله نکردند. همانهایی که میلیاردها دالر را خوردند، اما حتی سلامی به گلزمان آوازخوان نکردند تا بنده خدا بغضش در تلویزیون ترکید.
شما که خود مدتی معین وزارت فرهنگ بودی، بجز از این که مثنوی تصحیح شده داکتر سروش را دزدیدی و به نام خود چاپ کردی که آنهم افشا شد و آبروی نداشته همه ما را بردی، چه کار کردی؟
از همان هالند و آلمانی که در آن زندگی میکنی، ماهانه چند یورو برای حمایت از فرهنگ و زبان پشتو به افغانستان میآید؟ ولی اگر میخواهی بدانی هزارهها چه میکنند، برو به فهرست کمکهایی که هزارهها از استرالیا و اروپا از مزدکارگری روزانه خود به ابن سینا کردهاند، در صفحه فیسبوک داکتر احمدی رییس ابن سینا ببین. کمک زیادی نیست، اما مهم این است که فرهنگ کمک کردن به فرهنگ وجود دارد.
حالا آقای تنویر تو برای پشتون، زبان پشتو و بیرون شدن پشتونها از این وضعیت چکار کردهای؟ یک لیلیه دخترانه ساختهای؟ چندتا معلم و نویسنده پشتو را کمک کردهای؟ کل اکادمی علوم با طول و عرضش در دست شماست. به قول خودت چکار کرده است؟ تو مشت نمونه خروار، بقیهچه کردهاند؟ حق گل زمان را کیخورده وقتی وزیر فرهنگ خرم بود و معاونش تو و ریس اداره امور مخکش بود و ریس جمهور یا کرزی بود یا اشرف غنی؟ حق گلزمان را من خوردم؟ من چکاره بودهام اصلاً؟ من معاهده گندمک را امضاکردم؟ یا معاهده دیورند را؟ من پنجده را به روسها دادم؟ پای کدام یکی ازین معاهدات امضای هزاره است؟
پادشاه، تو، ریس جمهور تو، وزیر تو، رهبر جهاد تو، نماینده ویژه ترامپ برایصلح تو، مقصر رشد نکردن و کشته شدن پشتونها من؟ ها؟ هلو؟ خوبی؟ پاک کن دیگه عرق شرم را از پیشانیات منتظری که عرقت را هم من پاک کنم؟ مردکه دیوث؟
آنچه امروز بر پشتونها میرود، تاسف بار است. واقعیت رنج پشتونها را میتوان در اشکهای آن دهقان پشتون که در سوگ ناکامورا در جلالآباد ریخته شد به خوبی دید. من به عنوان یک هموطن خود را درین رنج شریک میدانم. اما چنانچه همه میدانیم، رنج بقیه اقوام به مراتب بیشتر است و عامل همه اینها حاکمان پشتون بودهاند و هستند. آنها خون پشتونها را ریختند، مال شان را خوردند و خودشان را در جهل و فقر نگهداشتند و تقصیر را به گردن اقوام دیگر انداختند.
نخیر، آقای تنویر من هزاره و تاجیک و ازبیک و پشهای با اکثریت پشتونها در یک رنج تاریخی شریکیم و در یک درد بیدرمان گرفتار و عاملش شمایید. دقیقاً تو و امثالت که ۳۰۰ سال حکومت کردی اما کار نکردی. فقط دزدیدی، ظلمکردی ویران کردی و همه را به گدایی کشاندی.