غنی انتخابات برگزار میکند یا مراسم تاجپوشانی؟
سوءاستفادههای غنی از امکانات دولتی از همین اکنون مشروعیت و اعتبار انتخابات ریاست جمهوری را خدشهدار ساخته و تبصرهها این است که غنی انتخابات نه، مراسم تاجپوشانی برگزار میکند.
غنی فراروی پروسه صلح سنگ میاندازد تا به قول خودش انتخابات برگزار کند. اما چگونه انتخاباتی؟ یک انتخابات رسواتر و گوسفندیتر از سال۲۰۱۴ انتخابات نه، مراسم تاجپوشانی.
آنچه آگاهان را بدین نتیجهگیری رسانده، سوءاستفاده بیحد و حصر او از امکانات دولتی برای مهندسی انتخابات است؛ انواع سوءاستفاده، از مصرف پول بیتالمال شروع تا تقرریها در نهادهای دولتی و تا استفاده ابزاری از ریاست امنیت ملی برای مقاصد انتخاباتی.
نمونه وار:
۱- سه صد و چند میلیون افغانی را اختصاص داده است برای برگزاری جشن استقلال. اما در مراسمی که همه روزه بدین مناسبت در ولایات مختلف افغانستان برگزار میشود، تصاویر غنی بلند میشود و برای تیم دولتساز کمپاین صورت میگیرد و بس.
۲- در حالی که چند روز قبل معاون «دسته انتخاباتی دولتساز» خبر داد که تقرریها در نهادهای دولتی الی ختم پروسه انتخابات متوقف گردیده است، اما چند روزی نگذشت که یک عالم تقرری صورت گرفت. یک نمونهاش، تقرری ولید تمیم به حیث سفیر در هندوستان و سپس تعیین آن به حیث سرپرست معینیت عواید و گمرگات وزارت مالیه است. همچنان آنهایی که اخبار وزارت مالیه را تعقیب میکنند میدانند که در این روزها در این نهاد به شدت عملیه پاکسازی، تقرری و تبدیلی جریان دارد. همچنین است داستان سایر وزارتخانهها و نهادهای دولتی.
۳- نظامالدین قیصاری را بازداشت که مسلح غیرمسئول است و متهم به نقض حقوق بشر، اخاذی و زورگویی. قیصاری را شکنجه روحی و روانی دادند تا این که آماده شد در انتخابات از تیم دولتساز حمایت کند. او در این روزها از قید آزاد شده و به شدت مصروف فعالیت تبلیغاتی علیه جنرال دوستم است، بدون آنکه پروندهای در بارهاش در دادستانی وجود داشته باشد.
۴- فهرست مشاوران ریاست جمهوری هم که البته روز به روز چنان به سرعت افزایش مییابد که به مایه طنز در شبکههای مجازی مبدل گردیده است. دیروز کاربران شبکههای اجتماعی به صورت طنزآمیز تصویر یک کتاب قطوری را منتشر کرده بودند که در آن نوشته شده بود:«لیست مشاوران حکومت وحدت ملی جلد ششم.»
غنی در حالی از امکانات دولتی اینهمه سوءاستفاده میکند که دوره قانونی زمامداریاش پس از اول جوزا عملاً پایان یافته است. در حالی که حتا اگر عمر ریاست جمهوری او پایان نیافته بود باز هم عرف سیاسی ایجاب میکرد که صلاحیتهای کاریاش محدود گردد. رعایت عرف سیاسی، یک امر ضروری برای ثبات دمکراسیها است و حتا برخی دانشمندان، از جمله استیون لویتسکی استاد دانشگاه هاروارد، از آن به نام حفاظ خفیفه دمکراسی یاد میکند.
سوءاستفادههای غنی از امکانات دولتی و پشتپازدنهایش به عرف و قانون، نگرانیهای بسیاری را در محافل سیاسی و دپلماتیک در کابل برانگیخته است. چند روز قبل سفیر آمریکا هشدار داد که نامزدان انتخاباتی نباید از امکانات دولتی سوءاستفاده کنند و به قول برخی از طنزنویسان ما منظور او حکیم تورسن و غلام فاروق نجرابی که نبود. شورای نامزدان انتخابات ریاست جمهوری نیز دیری است که پیهم کنفرانس برگزار میکند و از سوءاستفادههای غنی انتقاد مینماید. جناحهای سیاسی، از جمله استاد عطامحمد نور نیز هشدار داده است که غنی در پی مهندسی انتخابات ریاست جمهوری است. داکتر عبدالله رییس اجرایی حکومت وحدت ملی نیز گفته است که «اشتباه انتخابات ۲۰۱۴ را نمیپذیرد.»
فلسفه برگزاری انتخابات در نظامهای دمکراتیک، انتقال مسالمتآمیز قدرت و جلوگیری از جنگ و کشتار است. «کارل پوپر»(فیلسوف بزرگ علم) حتا کل فلسفه دمکراسی را انتقال مسالمتآمیز و بدون خونریزی قدرت میداند. یک انتخابات وقتی میتواند زمینه انتقال مسالمتآمیز قدرت را مساعد کند که این پروسه به صورت شفاف و عادلانه برگزار شود. تجربه انتخابات ۲۰۱۴ نشان داد که کوچکترین شایبه تخطی و تقلب در انتخابات میتواند افغانستان را به بحران بکشاند و زمینهساز جنگهای داخلی گردد.
سوءاستفادههای غنی از امکانات دولتی از همین اکنون مشروعیت و اعتبار انتخابات ریاست جمهوری را خدشهدار ساخته و تبصرهها این است که غنی انتخابات نه، مراسم تاجپوشانی برگزار میکند. انتخاباتی که مشروعیت و اعتبارش از همین اکنون صدمه دیده باشد، زمینهساز بحران میشود. پس آیا بهتر نیست که از همین اکنون چارهای برای اعاده حیثیت از این پروسه اندیشید حتا اگر این اعتمادسازی با کناررفتن رییس جمهور و تشکیل حکومت سرپرست میسر باشد؟