فلسطینیان اعتراض کردند/ ترکیه امارات و بحرین را نکوهش کرد/ ایران هشدار داد
در مراسمی که به میزبانی دونالد ترامپ رییسجمهور امریکا امروز سهشنبه( ۲۵ سنبله) در کاخ سفید برگزار شد، توافقنامههای عادیسازی روابط امارات متحده عربی و بحرین با اسراییل امضا و مناسبات رسمی بین آنها آغاز شد.
به نقل از رادیو فردا، پس از سخنرانیهای دونالد ترامپ، بنیامین نتانیاهو، عبدالله بنزاید و عبدالطیف الزیانی، هر چهار تن در پشت میزی در برابر مهمانان توافقها را امضا کردند.
با وجود اهمیت این رویداد، رییسجمهور امریکا و مهمانان عالیرتبه او به دلیل شیوع ویروس کرونا از دست دادن خودداری کردند.
در تمامی دقایقی که سخنرانیهای شخصیتها در کاخ سفید در جریان بود، صدای آژیر پرتاب موشکی در جنوب اسراییل به صدا درآمده بود. نیروهای امنیتی اسراییل شلیک احتمالی راکت از غزه به سوی بخشهای جنوبی اسراییل را بررسی میکنند.
رسانههای اسراییل میگویند حماس که حاکم بر نوار غزه است، امکان داده است که گروههای مسلح فلسطینی خشم خود را از رویداد کاخ سفید، با شلیک راکت به اسراییل ابراز کنند.
کاخ سفید صدها تن از دیپلماتها و مقامات ارشد امریکایی و خارجی را به این مراسم دعوت کرده بود.
جرد کوشنر داماد و مشاور ارشد رییس جمهور ترامپ، رابرت اوبراین مشاور امنیت ملی کاخ سفید و مایک پمپئو وزیر خارجه امریکا که در ماههای گذشته برای پیشبرد این توافقها تلاش کرده بودند و با وجود کرونا سفرهای متعددی به خاورمیانه و خلیج فارس انجام داده بودند، در کنار مایک پنس معاون رییس جمهور ترامپ و دیوید فریدمن سفیر امریکا در اسراییل، در این مراسم دونالد ترامپ را همراهی کردند.
سخنرانی ترامپ و نتانیاهو
دونالد ترامپ در آغاز مراسم و پیش از امضای توافقها در برابر مهمانان کاخ سفید گفت: «ما امروز اینجا گردآمدهایم تا روند تاریخ را تغییر داده و پس از دههها جدایی و نزاع در طلیعه روز نوینی برای خاورمیانه ایستادهایم تا آیندهای جدید را برای مردم آن، شامل همه ادیان، رقم بزنیم».
رییسجمهور امریکا افزود: «توافق ابراهیم، درهای اماکن تاریخی اسراییل را به روی مسلمانان سراسر جهان خواهد گشود و آنها میتوانند در مسجدالاقصی، سومین مکان مقدس مسلمانان، نماز بخوانند».
او تصریح کرد که «این توافقها پایه توافقهای جامع در تمامی منطقه خواهد بود که کسی تصور آن را بهویژه در دوره کنونی نمیکرد».
به گفته آقای ترامپ، «ساکنین خاورمیانه در طول نسلها در نزاعها و دروغها درگیر بودند؛ دروغهایی که یهودیان و اعراب را دشمن یکدیگر معرفی میکرد و یا این دروغ که مسجدالاقصی زیر آماج حملات است. این دروغها از نسلی به نسل دیگر منتقل میشد و دایره خشونت در منطقه و جهان را برمیافروخت».
رییس جمهور امریکا تاکید کرد: «این توافق نشان داد که این رهبران بر این شیوههای شکست خورده پیشین فائق آمدهاند و روند جدیدی را آغاز میکنند و کشورهای بیشتری به این رهبران عالی خواهند پیوست».
به گفته او، «امروز جهان میبیند که آنها همکاری را بر نزاع ترجیح میدهند؛ شکوفایی را به جای فقر انتخاب میکنند و امید را جایگزین نومیدی میکنند».
بنیامین نتانیاهو نخستوزیر اسراییل، نیز در آغاز این مراسم اظهار داشت: «توافق ابراهیم، امیدی برای همه پیروان ادیان ابراهیمی است».
وی افزود: «امروز یک روز تاریخی و یک نقطه عطف تاریخی است» که «ملت یهودی در چند نسل خود و دولت یهود (اسراییل) برای ورود به این مقطع دههها تلاش و نیایش کرده است».
آقای نتانیاهو با قدردانی عمیق از دونالد ترامپ گفت در سایه رهبری و تلاش صادقانه شما این تحول تاریخی و مهم جامه عمل پوشیده است.
نخستوزیر اسراییل با قدردانی از وزیران خارجه امارات و بحرین، و ضمن نام بردن از رهبران امارات متحده عربی و بحرین که توافق با اسراییل را پذیرفتهاند، از سایر کشورهای عربی خواست که به صلح با اسراییل روی آورند؛ «السلام علیکم».
وی گفت: «اسراییلیها، اماراتیها و بحرینیها از هماکنون با آغوش باز به سوی صلح میروند و توافقهای اولیه را از جمله برای غلبه بر کرونا امضا کردهاند».
سخنرانی وزیر خارجه امارات
عبدالله بنزاید وزیر خارجه امارات، در برابر مهمانان مراسم کاخ سفید در حالی که به زبان عربی سخن میگفت، تأکید کرد که فرا رسیدن این «روز صلح» «بدون تلاشهای صادقانه امریکا امکانپذیر نبود».
او از تلاشهای جرد کوشنر قدردانی کرد و از بنیامین نتانیاهو نیز به عنوان کسی نام برد که «صلح را انتخاب کرده» و «الحاق اراضی فلسطینی را متوقف کرده است».
عبدالله بنزاید این را نیز گفت که با این «دستاورد تاریخی»، منطقه از فواید آن بهره خواهد برد تا سرعتدهنده به شکوفایی اقتصادی و برطرف کننده فقر و رنج باشد.
وزیر خارجه امارات گفت کشورش مفتخر است که پیشگام دستاوردهای فناوری و رفاه برای ملت خود باشد و این توافق دستاوردها را بیشتر ارتقاء خواهد داد.
او افزود که کشورش «در کنار فلسطینیان میایستد» و از آنها حمایت خواهد کرد.
عبدالله بنزاید گفت در این دوران سخت کرونا، کشورش کمکهای گستردهای به همه مردم منطقه و جهان انجام داده است.
سخنرانی وزیر خارجه بحرین
عبدالطیف الزیانی وزیر خارجه بحرین که چهارمین و آخرین سخنران آیین امضای توافقها در کاخ سفید بود، امروز را «روزی کاملاً تاریخی» نامید که در سایه صلحطلبی پادشاهی بحرین به دست آمده است.
وزیر خارجه بحرین از ولیعهد امارات نیز که شجاعت ورود به مسیر صلح را داشته است، با گرمی بسیار قدردانی کرد.
آقای الزیانی پس از قدردانی از بنیامین نتانیاهو گفت تحقق این دستاورد بزرگ حاصل تلاشهای دونالد ترامپ است که با تیمی از افراد سختکوش در مسیر کوشش برای رسیدن به صلح عادلانه و جامع کماکان کوشش میکنند.
وزیر خارجه بحرین گفت: «فرصت طلایی صلح شکوفایی اقتصادی و ثبات و آرامش و رفاه را نصیب ملتها خواهد کرد».
موفقیت واشنگتن در دستیابی به این توافقها با کارزار دونالد ترامپ در آستانه انتخابات برای دومین دوره ریاست جمهوری او مصادف شده است، اما میزان تاثیر آن بر رأیدهندگان امریکایی مشخص نیست.
در همین حال، صدها فلسطینی عمدتاً جوانان در ساعت امضای توافقها در واشنگتن، در کرانه باختری و غزه تظاهرات کردند و سران عربی را «خیانتکار» نامیدند.
در حالی که امارات گفته است که توافق آن کشور و اسرائیل مانع از الحاق ۳۰ درصد از اراضی کرانه باختری به اسرائیل شده، ۸۶ درصد از فلسطینیان در یک نظرسنجی گفتهاند که این توافق «تنها در راستای منافع اسراییل است».
۵۳ درصد از فلسطینیان ساکن کرانه باختری و نوار غزه در نظرسنجی مرکز فلسطینی پژوهشهای سیاسی، توافق امارات و اسراییل را «خیانت» نامیده و ۹۲ درصد اصولاً طرح صلح «معامله قرن» دونالد ترامپ را رد کردهاند.
آقای ترامپ در دیدار خصوصی با بنیامین نتانیاهو گفت: پیمانهای امارات و بحرین با اسراییل سرآغاز یک روند است و کشورهای بیشتری در این مسیر گام برخواهند داشت.
او همچنین گفت پنج تا شش کشور دیگر در راه هستند، اما نام آنها را نبرد.
«پیمانهای صلح» امارات و بحرین با اسرائیل شامل مبادله سفیر، گشایش سفارتخانه، پروازهای مستقیم، همکاری و سرمایهگذاری و همکاری در عرصههای اقتصادی، بازرگانی، فنآوری، سایبری، امنیتی و امور دیگر خواهد بود.
قرار است جزییات کامل پیمانها و تعهدات متقابل بعداً منتشر شود.
رهبران اسرائیل و بحرین، با صراحت بیشتری در قیاس با سران امارات، تأکید کردهاند که این پیمانها شامل همکاری در برابر ایران نیز هست.
اسراییل در ۷۱ سال موجودیت خود تنها با دو کشور عربی مصر و اردن پیمان کامل صلح داشته که هنوز معتبر هستند.
مجموعهای از گزارشها و سخنان مقامات اسراییلی حاکی است که روابط پنهان میان کشورشان و برخی امیرنشینهای حوزه خلیج فارس از دهه نود میلادی قرن بیستم در جریان بوده که از حدود سه سال گذشته کمابیش علنی شد.
شماری از مردم بحرین که مخالف به رسمیت شناختن اسراییل و صلح با آن هستند، در چهار شبی که از تصمیم منامه به عادیسازی رابطه با اسرائیل سپری شده است، تظاهرات کردهاند.
تمامی جناحهای فلسطینی و همچنین ترکیه دولتهای ابوظبی و منامه را شدیداً نکوهش کرده و حاکمان آن را به نادیده گرفتن آرمان و حقوق فلسطینیان متهم کردهاند.
از سویی هم، ایران به منامه هشدار داده که سزای این «خیانت» را خواهد پرداخت. سپاه پاسداران نیز به «حاکم جلاد» در بحرین اخطار داده که «منتظر انتقام سخت مجاهدان قدس» باشد.