قطر از جمله کشورهای نفتخیز حوزه خلیج فارس است. این کشور عربی در معادلات سیاسی منطقه خاورمیانه و افغانستان نقش بارزی دارد و همیشه خواسته است که تاثیرگذاری منطقهای بیشتری روی سیاستهای خاورمیانه داشته باشد.
به تازهگی چهار کشور عربی عربستان سعودی، بحرین، مصر و امارات متحده عرب، دوحه را متهم به حمایت از گروههای تروریستی کرده و در پی آن روابط خویش را با آن قطع کردند.
اما قطع رابطه با قطر به نفع کدام طرف در خاورمیانه و جهان است و چرا یکباره چهار کشور عربی تنها با اتهام حمایت از تروریزم روابط سیاسیشان را با قطر قطع کردند.
به نظر میرسد اتهام حمایت از تروریزم پوششی است برای زیر فشار قرار دادن قطر تا روابطش را با ایران قطع کند. ظاهرا عربستان سعودی در محاسباتش این موضوع را در نظر نگرفته بود که قطع رابطه نتیجه عکس میدهد و باعث نزدیکتر شدن این کشور کوچک خلیج فارس با ایران و ترکیه خواهد شد.
چندی پیش، عربستان سعودی از قطر چند خواست مشخص داشت. عربستان میخواست که قطر روابط خود را با ایران قطع کند و همچنان از این کشور میخواست که شبکه تلویزیونی الجزیره را مسدود نماید.
قطر نیز به تازهگی شروط عربستان سعودی را برای از سرگیری روابط مبنی بر فطع رابطه دوحه با تهران رد کرده و سیاست را در خاور میانه وارد فاز جدیدی کرده است. فازی که بدون شک به نفع عربستان و متحدان غربیاش نیست.
مسلم است که ایالات متحده امریکا به عنوان متحد راهبردی ریاض و یکی از بازیگران اصلی وضعیت خاورمیانه از اوضاع پیشآمده خوشنود نیست و تلاش میکند که قطر را برگرداند.
هفتههای آینده نشان خواهد داد که فشارهای غرب بالای عربستان سعودی بیشتر شده و آن کشور وادار به عقبنشینی از مواضع تند خود علیه قطر میگردد.
بیشترین سود قطع رابطه عربستان با قطر اما به جیب ایران میرود. ایران به عنوان رقیب سنتی عربستان سعودی همیشه تلاش کرده تا اقمار عربستان را جدا کرده و وارد مدار خودش سازد. پس از همان روز قطع رابطه عربستان با این امیرنشین، کشور ایران وارد میدان شده و تلاش کرد که رابطه عمیقتری با قطر ایجاد کند. ارسال محمولههای غذایی و ایجاد کانال هوایی برای ترانزیت کالاهای غذایی از این تلاشها بود. به تازهگی نیز وزارت خارجه قطر با رد شروط عربستان اعلام کرده است که به زودی امیر قطر و رییسجمهور ایران با هم دیدار خواهند کرد.
روسیه و ترکیه دو کشور دیگر هستند که از این مسئله به نفع خویش استفاده خواهند کرد؛ چون هم روسیه و هم ترکیه با عربستان سعودی روابط خوب ندارند به ویژه که روسیه با همپیمانان غربی عربستان نیز در حال تنش سیاسی و نظامی به سر میبرد، پس به هیچ بهایی این فرصت را از دست نخواهد داد.
حالا افغانستان در کجای این معادله ایستاده خواهد شد؟ تلاشهای دیپلوماتهای عربستان و مصر نشان میدهد که آن دو کشور در تلاش همگام کردن سیاستمداران افغان به نفع خویش است.
قطر با دوری از غرب و نزدیکشدن به روسیه و ایران نقش بارزی را در بسیج ناراضیان حکومتهای وابسته به غرب در عراق و افغانستان بازی خواهد کرد.
از دستدادن قطر اشتباهی است که از عربستان سعودی صادر شد حالا دیده شود که ایالات متحده چگونه این اشتباه ریاض را جمع و جور خواهد کرد.
ظاهر شکوهمند – خبرگزاری دید