لیتیوم؛ مادهای که میتواند افغانستان را به رشد اقتصادی برساند
افغانستان از دیرباز یک کشور وابسته به کمک های خارجی بوده است. چشم انداز استخراج لیتیوم و مس میتواند اقتصاد بیثبات و وابسته به کمکهای افغانستان را به یک اقتصاد با ثبات و تجارت محور تبدیل کند
تحلیلگران بر این باورند که تمرکز به افغانستان برمیگردد تا از ذخایر وسیع لیتیوم این کشور که در باتریها برای تامین برق تیلفونهای همراه، لپ تاپها و وسایل نقلیه الکتریکی و هیبریدی استفاده میشود، بهره برده شود.
تاکنون آرجانتین، بولیویا و شیلی بزرگترین ذخایر لیتیوم جهان را دارند، اما از آنجایی که حمل و نقل از امریکای جنوبی برای کشورهای آسیایی غیراقتصادی است، آنها اکنون امید خود را به بازگشت نظم و ثبات در افغانستان برای بهره مندی از لیتیوم همسایه بستهاند.
اخیراً روزنامه بریتانیایی فایننشال تایمز گزارش داد که ذخایر لیتیوم افغانستان میتواند با ذخایر لیتیوم این سه کشور رقابت کند. به گفته الیف نوراوغلو کارشناس اقتصادی، لیتیوم نیز مانند نفت به سرعت در حال تبدیل شدن به یک محصول استراتژیک است.
این روزنامه بریتانیایی همچنین فاش کرد که گروهی از نمایندگان صنایع معدنی چین اخیراً برای بازرسی در محل و بررسی معادن، حتی در شرایطی که افغانستان با بحران مالی و انسانی حاد مواجه است، به افغانستان سفر کردهاند.
تحلیلگران میگویند هرگونه استخراج و تولید مشروط به تضمینهای امنیتی برای سرمایهگذاریهای چینی توسط طا-لبان خواهد بود، شرکتهای چینی پیش از این در چندین پروژه بزرگ در افغانستان مشارکت داشتند، از جمله پروژه معدن مس عینک که دومین معدن بزرگ مس جهان است، اما به دلیل بیثباتی کشور و درگیریهای مداوم، استخراج سنگ معدن به کندی پیش رفت و در نهایت متوقف شد.
گزارش بازرس سیگار حاکی از استخراج غیرقانونی گسترده معادن در سرتاسر افغانستان بود که بیش از ۲ هزار مکان از این قبیل در دو دهه گذشته با حضور نیروهای امریکایی و متحدان، برای جنگ سالاران و طا-لبان پول جمع آوری کردند.
داراییهای لیتیوم و کوبالت افغانستان نه تنها برای چین بلکه برای هند نیز حیاتی است. هند در گذشته ۳ میلیارد دالر را برای کمک به افغانستان هزینه کرده است، اما همواره با طا-لبان که علیه حضور نیروهای خارجی میجنگیدند، اختلاف داشت.
افغانستان از دیرباز یک کشور وابسته به کمک های خارجی بوده است. چشم انداز استخراج لیتیوم و مس میتواند اقتصاد بیثبات و وابسته به کمکهای افغانستان را به یک اقتصاد با ثبات و تجارت محور تبدیل کند.
با این حال، بدون صلح و ثبات بهره برداری از منابع استراتژیک جدید که پوتانسیل تغییر ثروت افغانستان را دارد یک رویا باقی خواهد ماند. حقیقت این است که مواد معدنی تا زمانی که در زیر زمین باقی میمانند، ارزشی ندارند.