ما همه افغانستان را باختیم؛ شکست و شرمساری یک ابر قدرت

وضعیت موجود برایند دو دهه اشتباه محاسباتی و سیاست‌های شکست‌خورده سه دولت قبلی ایالات متحده و ناکامی رهبران افغانستان برای حکومت به نفع مردم‌شان است. بسیاری منتقدین که اکنون صدا بلند می‌کنند، معماران این سیاست‌ها بودند

نویسنده: میشل مک‌کینلی
منبع: فارین افیرز
ترجمه و تلخیص: سیدطاهر مجاب – خبرگزاری دید
با سقوط افغانستان به دست طالبان، سیلی از مجازات و محکومیت صریح خروج امریکا از افغانستان توسط دولت بایدن، به شدت ادامه دارد. جنرال هربرت مک‌مستر مشاور امنیت ملی سابق امریکا وقتی اعلان کرد که افغانستان «مشکل بشریت در مرزهای امروزی بین بربریت و تمدن» است و ایالات متحده اراده‌ای برای «ادامه تلاش‌ها به نفع تمام بشریت» ندارد، در واقع، احساس اکثریت را بیان کرد.
آنچه اتفاق می‌افتد یک تراژدی وحشتناک است، اما نمی‌توان تمام تقصیرها را روی شانه یکی گذاشت. جدول زمانی کوتاه دولت بایدن برای خروج در بحبوحه فصل جنگ یک اشتباه بود. اما وضعیت موجود برایند دو دهه اشتباه محاسباتی و سیاست‌های شکست‌خورده سه دولت قبلی ایالات متحده و ناکامی رهبران افغانستان برای حکومت به نفع مردم‌شان است. بسیاری منتقدین که اکنون صدا بلند می‌کنند، معماران این سیاست‌ها بودند.
قضاوت‌های بی‌جا و توقع بیش از حد از نیروهای امنیتی و دفاع ملی افغانستان و عدم توجه لازم به قوای هوایی این کشور، بخشی از این رویکرد بود. وزارت دفاع امریکا در گزارش ماه دسمبر خود به کانگرس خاطرنشان کرد که از میان ۳۵۲ هزار نظامی افغانستان، حدود ۲۹۸ هزار نفر آن مستحق گرفتن معاش نیستند.
وجود فساد گسترده در میان مقامات ارشد دولت افغانستان و عدم رسیدگی به آن، بر این معضل افزود. سربازان افغانستان ماه‌ها بدون دریافت معاش و وسایل و تجهیزات لازم برای دفاع از خود، وقت خود را سپری می‌کردند. در این اواخر، حتی با وجود معلوم شدن مهلت خروج نیروهای خارجی از افغانستان بر اساس توافق‌نامه دوحه، مراکز بسیاری ولایت‌ها از قوای پشتیبانی محروم می‌ماند.
ما در مبارزه با طالبان، آن‌ها را اشتباه درک کردیم، تعهد اخیر آن‌ها را در مذاکرات صلح نیز غلط درک کردیم، چنانچه آن‌ها هرگز قصد رسیدن به یک حل و فصل را نداشتند. هدف نهایی مذاکره‌کنندگان دولت امریکا ایجاد شرایط برای خروج منظم ایالات متحده بود. طالبان از همان آوان این را می‌دانستند.
به رغم کسب دستاوردها در برخی عرصه‌ها، ما در مورد فساد کم‌تر از آنچه می توانستیم، انجام دادیم، آگاهانه با شخصیت‌های ارشد دولتی و نظامی همکاری کردیم در حالی که مردم افغانستان آن‌ها را مسئول فساد و نقض حقوق بشر می‌دانستند. برنامه مبارزه با مواد مخدر ما، یک شکست بزرگ بود: تولید خشخاش افزایش یافت، طوری که دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرایم سازمان ملل متحد در سال ۲۰۲۰ میلادی ۳۷ درصد افزایش را در کشت هکتارهای خشخاش تخمین زد.
کی افغانستان را باخت؟
در فبروری ۲۰۲۱، گروه مطالعاتی افغانستان که از سوی کانگرس توظیف شده بود، پیشنهاداتی را ارایه کرد. این گروه اهمیت تداوم حمیات از مردم و دولت افغانستان،‌ ادامه دیپلماسی در حمایت از روند صلح، همکاری با متحدان منطقه‌ای و تمدید حضور نظامیان امریکایی تا نتیجه‌دادن مذاکرات صلح دوحه را برجسته ساخت. به جز یک مورد، همه این سیاست‌ها قبل و بعد از انتشار این گزارش اعمال می‌شد، اما آن‌ها هیچ اقدامی برای مهار فرو پاشیی که اکنون شاهد آن هستیم، نکردند. بقای دولت افغانستان نباید تنها به ادامه حضور نیروهای امریکایی وابسته می‌بود.
سرانجام، تصمیم واشنگتن برای خروج نظامیان امریکایی تنها دلیل یا حتی مهم‌ترین توضیح برای آنچه امروز در افغانستان اتفاق می‌افتد، نیست. توضیح آن در ۲۰ سال سیاست‌های شکست‌خورده و کاستی‌های رهبران سیاسی افغانستان نهفته است. هنوز هم می‌توان امیدوار بود که ما در ایالات متحده به بحث سمی در باره این‌که «چه کسی افغانستان را از دست داد» نرسیم. اما اگر رسیدیم، بیاید اعتراف کنیم که همه ما مقصر هستیم.