مردم افغانستان برای زنده ماندن در زمستان، به کمکهای بشردوستانه متکی هستند
افغانستان شاهد شکست بسیاری از خدمات اساسی از جمله برق، مراقبتهای صحی و آموزش بود. تورم در حال حاضر بیداد میکند. در کابل معلمان پیشین، اعضای ارتش و حتی مقامات دولتی مجبور هستند برای دریافت کمکهای غذایی صف بکشند تا خانواده هایشان بتوانند زنده بمانند
افغانستان سخت ترین زمستان را در ۱۵ سال اخیر میگذراند. دماسنج ها تا ۳۴- درجه سانتیگراد کاهش یافته و برفباری آنقدر بد بوده است که جادهها را مسدود کرده و حیوانات یخ زده در مزارع پیدا شدهاند.
زمستانی مانند این فقط برای مردم کشور ناراحت کننده نیست، بلکه مسئله مرگ و زندگی است. از اول پیشبینی چنین زمستان سخت میرفت. چون با حاکمیت طا-لبان و در پی از بین رفتن خدمات کشور، در اوایل ماه آگست، سازمان ملل در مورد شش میلیون قربانی بر اثر گرسنگی هشدار داده بود. حالا مردم بزرگترین ترس شان را تجربه میکنند.
آخرین آمار نهادهای خیریه حاکی از آن است که ۱۳.۱ میلیون کودک اکنون به کمکهای بشردوستانه نیاز فوری دارند. برنامه جهانی غذا میگوید که ۹۰ درصد جمعیت اکنون به طور منظم غذای کافی ندارند. کمیته بینالمللی صلیب سرخ اعلام کرد که در شفاخانه کودکان در کابل که تحت حمایت آنهاست، تعداد کودکان زیر ۵ سال که به دلیل ذاتالریه تحت معالجه قرار میگیرند، ۵۵ درصد افزایش یافته است.
دلیل این امر فقط آب و هوا نیست، اگرچه آب و هوا هم وضعیت را بدتر کرده است. افغانستان مانند سایر کشورها با پیامدهای جنگ در اوکراین مواجه است که هزینه واردات مواد غذایی به این کشور را ۲۰ درصد افزایش داده است. زمین لرزه ویرانگر جون سال گذشته که بیش از هزار نفر را کشت، زیرساختهای کشور را نیز تضعیف کرد. مردم افغانستان در سالهای اخیر شاهد دو خشکسالی شدید بودهاند و از آنطرف همهگیری کووید- ۱۹ اقتصاد را ضعیفتر کرد. اما دلیل اصلی واقعیت حاکمیت طا-لبان و تأثیر آن بر ارائه خدمات گسترده در سراسر کشور بوده است. زمانیکه طا-لبان یک سال و نیم پیش قدرت را در دست گرفتند، بسیاری از تحصیلکرده ترین و آموزش دیده ترین افراد از ترس انتقام از کشور گریختند. زنان از مشاغل مهم منع شدند. ارتش تا حد زیادی با شبه نظامیانی جایگزین شد که بدون هیچ تجربهای در ارایه کمکهای بشردوستانه استخدام شدند.
سالی که گذشت، افغانستان شاهد شکست بسیاری از خدمات اساسی از جمله برق، مراقبتهای صحی و آموزش بود. تورم در حال حاضر بیداد میکند. در کابل معلمان پیشین، اعضای ارتش و حتی مقامات دولتی مجبور هستند برای دریافت کمکهای غذایی صف بکشند تا خانواده هایشان بتوانند زنده بمانند.
در ۲۴ دسمبر ۲۰۲۲، مقامات طا-لبان حکمی صادر کردند که کارمندان زن نهادهای محلی و بینالمللی و سایر کارکنان غیردولتی دیگر نمیتوانند کار کنند. نخستین تاثیرات این تصمیمگیری برای افغانستان این بود: سازمانهای بشردوستانه مجبور به تعلیق موقت فعالیتهای شان شدند، چون دیگر نمیتوانستند برنامههای خود را بدون کارمندان زن اجرا کنند.
جامعه بین المللی در حال ارایه ]کمکهای[ بشردوستانه در حد توانش است. سازمان ملل متحد در سال گذشته بزرگترین درخواست خود را برای ۴.۴ میلیارد دالر برای کمک به افغانستان برای عبور از بحران کنونی آغاز کرد. ایالات متحده امریکا بیش از ۱.۱ میلیارد دالر کمک بشردوستانه داده است. اما، تا زمانی که تغییر ساختاری در کشور رخ ندهد، این امر صرفاً به دنبال تسکین و بقای موقت است و حتی برای بسیاری از مناطق و مردم این کمکها نمیرسد.
شورای عالی مقاومت ملی برای نجات افغانستان، که به نمایندگی از رهبران سیاسی بیرون از کشور ایجاد شده است و من در آن حضور دارم، از کمک کنندگان جهانی چندملیتی و ملی درخواست میکند تا این کمک ها را به سیستم های مؤثرتر و توزیع کاملاً شفاف تنظیم کنند تا مطمئن شوند که پول و کمکها به کسانی میرسد که بیشتر به آن نیاز دارند. در غیر این صورت سالهای آینده دوباره شاهد همین مشکل خواهیم بود.
این فقط نارسایی های ساختاری نیست؛ سطح بالای دزدی هم هست. علیرغم تلاشهای نهادهای خیریه برای اطمینان از توزیع عادلانه پول، مقادیر نامعلومی توسط طا-لبان دزدیده شده و به اهداف خود هدایت میشود و حامیان شان را با کمکهای پول نقد و غذا در کنار خود نگهداشته و برنامههای خصوصی رهبران ارشد شان را تامین مالی میکنند. گزارشهایی وجود دارد که حتا زمانی که غذا مستقیماً بین خانوادهها تحت نظارت سازمان ملل توزیع میشود، فرماندهان محلی طا-لبان در برخی موارد آن را برای استفاده خانوادهها و حامیان خود پس میگیرند.
زمستان امسال زمستانی است که مردم افغانستان هرگز آن را فراموش نخواهند کرد. در حال حاضر هوا در افغانستان به حدی سرد است که در یک دوره زمانی ۹ روزه در این ماه، ۷۷۰۰۰ راس مواشی یخ زدند. مردم باید هر روز تصمیم بگیرند که آیا پول اندکی را که دارند صرف غذا کنند یا زغال سنگ و هیزم برای گرم نگه داشتن خانواده خود.
آنچه جامعه بینالملل اکنون باید به دنبال تضمین آن در ماههای آینده باشد این است؛ کسانی که حامل شکستهای ساختاری و خیانت کردن به کشور اند و کشور تحت سلطه شان است، بررسی شود. باید ادامه کمکهای نقدی با تغییر همگام باشد. در غیر این صورت، حتی اگر در زمستان سال آینده دما تا این حد کاهش هم پیدا نکند، وضعیت مردم رنج کشیده زمانی که آب و هوا یک بار دیگر شروع به تغییر می کند، ممکن است بدتر از امسال هم شود.