مرکز خبرنگاران افغانستان: نیمه اول ۲۰۲۴؛ ۸۹ رویداد تهدید و بازداشت خبرنگاران را ثبت کردیم

خبرگزاری دید: مرکز خبرنگاران افغانستان در نیمه اول سال ۲۰۲۴، از نظر کمی ۸۹ رویداد تهدید و بازداشت خبرنگاران را به ثبت رسانده است. به نقل از مرکز خبرنگاران افغانستان در این مدت دست کم ۸۹ مورد نقض حقوق خبرنگاران و رسانه‌ها در ولایات مختلف کشور در شمارشگر رویدادهای مرکز خبرنگاران ثبت شده است. رویدادهای ثبت شده شامل ۶۰ مورد تهدید خبرنگاران و مسؤلان رسانه‌ها و ۲۹ مورد بازداشت خبرنگاران می‌باشد.

مرکز خبرنگاران افغانستان امروز ( ۲۸ سرطان) با انتشار گزارش یافته‌های خود می‌گوید؛ روند اعمال فشار و تهدید بخاطر کار آزاد رسانه‌ای در شش ماه اول سال جاری میلادی در کشور به لحاظ محتوایی افزایش یافته است و این نهاد در این مدت از نظر کمی نیز حدود ۹۰ رویداد تهدید و بازداشت خبرنگاران را ثبت کرده است.

رویدادهای ثبت شده شامل ۶۰ مورد تهدید خبرنگاران و مسؤلان رسانه‌ها و ۲۹ مورد بازداشت خبرنگاران می‌باشد.

به نقل از این گزارش؛ از جمله رویدادهای تهدید، دست کم هفت مورد بستن رسانه‌ها به دستور مسؤلان طا-لبان بوده است. دو تلویزیون از سوی وزارت عدلیه در کابل، دو رادیو از سوی شاروالی/شهرداری غزنی، یک رادیو در لغمان و یک رادیو در پروان به دلیل تمدید نشدن جواز از سوی استخبارات از فعالیت بازماند و یک رادیو در خوست از سوی قوماندانی امنیه بسته شد.

 از این تعداد، سه رادیوی محلی به طور موقت- چند روز تا یک هفته- بسته شدند اما دو تلویزیون و دو رادیو همچنان بسته است و اجازه بازگشایی به این رسانه‌ها داده نشده است. 

مرکز خبرنگاران افغانستان در گزارش خود آورده است؛  از جمله خبرنگاران بازداشت شده، یک خبرنگار که ۶ ماه اپریل سال جاری(۱۸ حمل) در غزنی بازداشت شده بود، همچنان زندانی است.

افزون براین، این بررسی شش ماهه نشان می‌دهد فشار بر رسانه‌های خصوصی و آزاد در کشور نه تنها کاهش نیافته است که نظارت بر محتوای کاری رسانه‌ها نیز افزایش یافته است و نهادهای غیر مسئول به ویژه استخبارات و امر به معروف از طریق نظارت مستقیم و غیر مستقیم برنامه‌های رسانه‌ها، در امور کاری آن‌ها مداخله می‌کنند.

گزارش می گوید؛  هر چند میزان محدودیت‌ها بر رسانه‌ها در کابل کمتر است اما رسانه‌ها در ولایات به ویژه در جنوب و شرق کشور بخاطر بازنشر محتوای برنامه‌های تولیدی رسانه‌های غیر محلی که در آن صدای زنان وجود دارد و یا برنامه‌ها پس زمینه موسیقی نشر داشته‌اند، تهدید شده‌اند.

این نهاد افزوده است؛ در عین حال، خبرنگاران محلی که با رسانه‌های سراسری همکاری دارند، تنها مواردی را می‌توانند پوشش دهند که مورد تائید مسؤلان محلی باشد. این فشارها شامل نشر هر گونه مطلب و یا موضوع در شبکه‌های اجتماعی و حساب‌های شخصی خبرنگاران نیز می‌شود. در حالی که محدودیت در دسترسی به اطلاعات نیز به طور جدی اعمال می‌شود و مسؤلان مربوط در اکثر موارد حاضر نیستند با خبرنگاران گفتگو کنند، همکاری خبرنگاران با رسانه‌های بیرون از کشور به ویژه رسانه‌های تبعیدی نیز مجاز نیست و یا ممنوع شده است.

با وصف این، مرکز خبرنگاران افغانستان تاکید می‌کند تشدید محدودیت‌ها بر رسانه‌های خصوصی و آزاد و تهدید و بازداشت خبرنگاران نه تنها نتیجه بخش نیست، بلکه پیامد بسیار منفی بر آگاهی و آزادی‌های مطلوب مردم و پیشرفت کشور دارد. 

 مرکز خبرنگاران افغانستان از مقام‌های مسؤل طا-لبان می‌خواهد با تجدید نظر در زمینه خط و مشی رسانه‌ای‌شان، از تحمیل خواسته‌های ناموجه و فراقانونی بر خبرنگاران و رسانه‌ها خودداری کنند و زمینه کار در محیط بدون ترس و عاری از خودسانسوری را فراهم سازند.