وخامت اوضاع کشور؛ بایدها و نبایدها!
اگر دولت بتواند این سه بخش را محافظت کرده و از گزند طالبان دور نگهدارد، هم بقای نظام تضمین میشود و هم جنگ به بنبست میرسد و ناگزیر روند صلح دوباره احیا میگردد
وضعیت کشور به شدت وخیم و بحرانی است. از یک طرف طالبان با گذشت هر روز از مذاکرات صلح و باور به یک راه حل سیاسی دور میشوند. بر طبل جنگ و خونریزی و خشونت میکوبند و تلاش دارند که کشور را با قوه قهریه تصرف کنند و «امارت اسلامی» کذایی شان را دوباره در کابل احیا نمایند. در جامعه وحشت و هراس و ناامیدی موج میزند، جنگ هزاران خانواده را بیجا کرده است. چند ولایت به گونه کامل سقوط کرده و شهرهای دیگر هم که تاکنون سقوط نکرده در محاصره به سر میبرند. مردم در بلاتکلیفی زندگی میکنند و نمیدانند که چه خواهد شد. کشور به سوی جنگ داخلی روان است و بار دیگر نباید احتمال تکرار دهه هفتاد دست کم گرفته شود- فروپاشی کامل دولت و قوای مسلح و حکومت.
نمیگویم که حکومت امکانات ندارد؛ زیرا در تمام عرصهها نسبت به گروه طالبان برتری دارد. قوای هوایی در اختیار دولت است، ۳۰ هزار سرباز مسلح تعلیم دیده دارد، تانک و توپ و مهمات فراوان در اختیار دارد، قطعات کماندوی ارتش و ۰۱ امنیت ملی و خاص پولیس کابوس طالبان هستند و بر علاوه این هزاران نیروی بسیج ملی نیز در حمایت از دولت علیه طالبان قیام کرده است.
در بعد سیاسی نیز مشروعیت داخلی و خارجی از آن دولت است، حمایت کشورهای منطقه و جهان را با خود دارد، عضو ملل متحد است، دولتهای جهان سفیر همین حکومت را به رسمیت میشناسند. نماینده افغانستان در جهان نیز همین حکومت است، ولی با آن هم چرا اراضی یکی پس از دیگری سقوط میکند، عامل اساسی آن چیست- فساد در همه ابعاد.
فساد عامل تمام بدبختی کشورمان است، این پدیده سبب تضعیف قوای مسلح، بیاعتمادی نسبت به توانایی دولت، مایوس شدن ملت، فقر سیستماتیک و جذب جوانان بیکار در صف طالبان شده است.
فساد پدیدهای نیست که به این زودیها زدوده شود، پس چه باید کرد که وضعیت تغییر کند و دولت بتواند به حیات خود تا رسیدن به یک توافق صلح ادامه بدهد و همچنان در مذاکرات صلح دست بالا را داشته باشد؟
در شرایط کنونی انتظاری هم وجود ندارد که دولت افغانستان بر کل جغرافیای کشور حاکم عام و تام باشد؛ زیرا نه توانایی آن را دارد و نه نیاز است که نیروی مسلح و پولیس در مناطق دور افتاده و خالی از سکنه و مساعد برای حاکمیت طالبانی بیهوده مصرف شود. در این اوضاع، دولت باید از سه بخش به شدت محافظت کند: شهرهای بزرگ، بنادر تجارتی(شامل میدانهای هوایی) و راههای مواصلاتی. اگر دولت بتواند این سه بخش را محافظت کرده و از گزند طالبان دور نگهدارد، هم بقای نظام تضمین میشود و هم جنگ به بنبست میرسد و ناگزیر روند صلح دوباره احیا میگردد. در این صورت دولت افغانستان در مذاکرات نیز دست بالا داشته و شرایط خویش را میتواند بر گروه طالبان تحمیل کند.