وقفه در گفتوگوهای صلح؛ پیشنهادات هیئت مذاکره کننده طالبان و دولت چه میگوید؟
به دنبال وقفه ایجاد شده در گفتوگوهای صلح، هیئت مذاکراتی دو طرف پیشنهاداتی را برای ادامه مذاکره پس از وقفه ارائه کردهاند. این پیشنهادات به صورت کتبی به هیئت دو جانب سپرده شده و پس از مشوره با مراجع بالاتر خود، روی آن بحث خواهند کرد.
هیئتهای مذاکراتی دو جانب پس از وقفه ایجاد شده در مذاکرات، پیشنهاداتی را برای ادامه مذاکرات پیشنهاد کردهاند. در این پیشنهادات جانب جمهوریت مهمترین مسایل پیشنهادی، حفظ نظام، حفظ قانون اساسی، حفظ نهادهای ملی و ارزشها و دستاوردهای ۲۰ سال اخیر در کشور است.
در پیشنهادات جانب دولت آمده:
۱- آتشبس فراگیر
۲- ایجاد میکانیزم نظارت از تطبیق آتشبس
۳- مصئون ساختن تمام راهها به شمول شاهراهها و جلوگیری از هر نوع اخاذی و باجگیری
۴- ستر مسیرهای رفت و آمد غیر قانونی با کشورهای همسایه
۵- تقویه نیروهای دفاعی و امنیتی ملی کشور
۶- غیر نظامی ساختن محلات کشور
۷- مبارزه و جلوگیری از کشت، پروسس و قاچاق مواد مخدر
۸- مبارزه با جرایم سازمان یافته
۹- تامین امنیت آبدات تاریخی و اسلامی
۱۰- حفاظت از منابع طبیعی و جلوگیری از استفاده غیر قانونی از آنها
۱۱- تامین امنیت تاسیسات عام المنفعه، به شمول شبکه های برق، مواصلات و ملکیت ملت مسلمان افغانستان
۱۲- اخراج جنگجویان خارجی خارجی و گروههای تروریستی و مبارزه مشترک علیه شان جهت جلوگیری از قتل مسلمان مردم افغانستان
۱۳- توقف مجازاتهای خودسرانه و فراقانونی
۱۴- جلوگیری از توقف افراد و هدف قرار دادن آنها بر اساس قوم و جنسبت در مسیر های رفت و برگشت
۱۵- وضاحت در مورد نوع روابط با کشورها
گروه طالبان نیز پیشنهادات شان را ارائه کرده و به وقفه رفتهاند. پیشنهادات طالبان بیشتر در محور قبلی و «گنگ» است. آنان در پیشنهادات شان بر نظام اسلامی، نوعیت نظام اسلامی آینده، زعامت، سکتور دفاعی و امنیتی، شورای اسلامی، قانون اساسی، سیاست خارجی، آزادی بیان با در نظرداشت اصول اسلامی، حقوق زنان در روشنی دستاتیر اسلامی و غیره مطرح کردهاند.
در پیشنهادات جانب طالبان آمده:
۱- نظام اسلامی
۲- نوعیت نظام اسلامی آینده
۳- زعامت
۴- سکتور دفاعی و امنیتی
۵- شورای اسلامی
۶- قانون اساسی
۷- سیاست خارجی
۸- برابر نمودن پالیسی ها با معیارهای جهان پیشرفته با در نظرداشت اصول اسلامی و ارزش های ملی
۹- استقلال و تمامیت ارضی افغانستان
۱۰- اتحاد و وحدت ملی افغانستان
۱۱- متعهد ماندن به منافع ملی افغانستان
۱۲- ارزش های ملی
۱۳- تعلیم
۱۴- حقوق اساسی بشری
۱۵- تضمین کفالت بیوه ها و ایتام
۱۶- حقوق زنان در روشنی اصول اسلامی و عنعنات ملی
با این حال، گروه طالبان در پیشنهادات شان مسایلی را مطرح ساختهاند که بیست سال روی آن پافشاری کرده و حاضر نیستند که از موضع شان عقب نشینی کنند.
این پیشنهادات نشان میدهد که جانب دولت و گروه طالبان هیچ نوع انعطافی نشان نداده و احتمال آن میرود که سفر هیئت طالبان به پاکستان پس از ارائه این پیشنهادات به جانب دولت، مرتبط باشد. چنانچه وزارت خارجه کشور نیز در اطلاعیهای اعلام کرد که سفر هیئت طالبان به اسلامآباد نخست در نتیجه سفر «عمران خان» به کابل و سپس در «مشوره» با جانب دولت افغانستان صورت گرفته است. گمان بر این است که سفر هیئت طالبان به اسلامآباد بیشتر به خاطر فشار بر این گروه برای پذیرفتن آتشبس است.
به نظر میرسد سفر رییس جمهور غنی نیز به ولایت قندهار نیز مرتبط با سفر هیئت طالبان به پاکستان و فشار بیشتر بر این گروه است تا آتشبس را بپذیرد. اما از آنجایی که گروه طالبان در گذشته نیز نشان داده، به سختی حاضر به پذیرفتن آتشبس میشود؛ زیرا بیم دارد که هم صفوف آن ریزش میکند و هم اختلافات درونی آن بیشتر آشکار میشود.
اما اکنون وضعیت به گونهای توسعه مییابد/ یافته است که یا گروه طالبان حاضر به پذیرش آتشبس میشود یا این که چانس مذاکرات و صلح برای این گروه پایان مییابد. اگر گروه طالبان مطابق پیشنهاداتی که ارائه کردهاند به پیش بروند، کل پرونده روند صلح ضرب صفر شده و بار دیگر گستره جنگ منبسط تر خواهد شد.