پاکستان چه خوابی برای افغانستان دیده؟
اصل قضیه این است که حرکتهای اخیر پاکستان با توجه به مسایل تذکر رفته بسیار مشکوک بوده و حتا میتوان از آن تلاش برای تجزیه کشورما را استنباط کرد
شکوهمند- خبرگزاری دید
رسانههای پاکستانی گزارش دادند که سازمان استخبارات نظامی این کشور(ISI) میزبان روسای سازمانهای اطلاعاتی کشورهای روسیه، چین، ایران، ترکمنستان، قزاقستان، تاجیکستان و ازبیکستان بوده و ظاهراً موضوع مورد بحث آنان مسئله تامین امنیت در افغانستان حفظ ثبات در این کشور خوانده است. هرچند هیچ منبع امنیتی پاکستان به صورت رسمی این موضوع را تایید نکرده، اما از شواهد بر میآید که چنین نشستی در جریان بوده و احتمال میرود که پاکستان تلاش دارد تا دیدگاهها امنیتی و اطلاعاتی خود را در قبال افغانستان بالای کشورهای همسایه و منطقه بقبولاند.
سه مسئله این حرکت پاکستان را در مورد افغانستان مشکوک میسازد و این پرسش را خلق میکند که راولپندی چه خوابی برای افغانستان است؟
نخست: دخالت پاکستان در امور داخلی افغانستان است که مسبوق به سابقه بوده و از زمان اشغال کشورمان توسط ارتش سرخ شوروی عملا آغاز شده و تا همین لحظه نیز جریان دارد. پاکستان در دوره اشغال افغانستان از سوی پاکستان با مجاهدین افغانستان همکاری کرد و هماهنگ کننده کمکهای جهانی به سود آنان بود. این کشور از همان زمان استراتژی سقوط دولت کمونستی افغانستان را طرح کرد و تا سقوط دولت داکتر نجیب در سال ۱۳۷۱ ادامه داد.
در بیست سال پسین نیز پاکستان همواره تلاش کرد که خواستههای خود را بر حکومت قبلی افغانستان تحمیل کند و از این که کابل با دهلی نو دوستی نزدیک داشت، عصبانی بود. این مسئله در مصاحبه جنرال پرویز مشرف رییس جمهور اسبق پاکستان با بی بی سی فارسی به خوبی هویدا است که شدیداً از حضور هند در افغانستان ابراز نگرانی میکند و طوری سخن میگوید که انگار حضور هند در افغانستان عملاً با بی ثباتی در پاکستان ربط مستقیم دارد.
دوم: سفر جنرال فیض حمید به کابل در خلاء قدرت، جنرال فیض نخستین مقام بلندپایه خارجی بود که در نبود دولت در افغانستان و فروپاشی دولت پیشین وارد افغانستان شد، این سفر از سوی مقامات طالبان به درخواست جانب پاکستان خوانده شد، ولی منابع پاکستانی گفتند که سکاندار آی اس آی به خاطر مسایل تجارتی وارد افغانستان شده است. در این جا حرف طالبان دقیق تر به نظر میرسد، زیرا طرح مسئله از سوی پاکستانیها چنان مضحک است که حتا کودکان نیز آن را باور نمیکنند. مذاکره رییس آی اس آی در مورد مسایل تجارتی به این میماند که مثلاً وزیر رییس گمرکات پاکستان به کابل بیاید و در مورد نگرانیهای امنیت ملی آن کشور صحبت نماید.
سوم: عدم حضور هند در گردهمایی روسای اطلاعاتی کشورهای منطقه و همسایه در پاکستان است. هند یکی از کشورهای مهم منطقه و همچنان رقیب پاکستان است. بدون حضور هند مسایل افغانستان حل شدنی نیست و اگر هم حل شود، ثبات آفرین نمیباشد.
اما اصل قضیه این است که حرکتهای اخیر پاکستان با توجه به مسایل تذکر رفته بسیار مشکوک بوده و حتا میتوان از آن تلاش برای تجزیه کشورما را استنباط کرد. اگر چنین قضیهای در جریان باشد، مسئولیت دولت طالبان بسیار گران و سنگین خواهد شد؛ زیرا اکنون زمام امور کشورما در دست آنان است و هر رخدادی که واقع شود، مسئولیت آن مستقیماً به رهبری طالبان بر میگردد و باید اقدامات لازم را انجام بدهند. آنچه مسبوق به سابقه است این که پاکستان همواره تلاش کرده که تاثیرگذاری صد در صدی بالای افغانستان داشته باشد و بتواند از این طریق دست هند را کوتاه کند و از بابت امنیت ملی خودش مطمئن باشد.