آیا امریکا قصد دارد از حربهای به نام حمزه بن لادن برای توجیه حضور بادوام خود در منطقه حتی پس از توافق با طالبان از یک سو و تحت فشار گذاشتن ایران به بهانه حضور عالیترین فرد یک گروه تروریستی در این کشور از سوی دیگر استفاده کند؟.
مذاکرات میان امریکا و طالبان پس از یک وقفه دو روزه، از سر گرفته شده است. بر اساس اعلام منابع نزدیک به دو طرف، پیشرفتهای قابل ملاحظهای در مذاکرات به دست آمده است. تعطیلی دو روزه مذاکرات هم بر اساس آن چه که به رسانهها گفته شده، به منظور بررسی جزئیات فنی بسیار دقیق مفاد مذاکرات صورت پذیرفته است. امریکا در این مذاکرات پذیرفته که نیروهای خود را در قالب یک برنامه زمانبندی شده از افغانستان خارج کند و طالبان هم در مقابل، متعهد خواهد شد که اولاً ارتباط خود را با گروههای تروریستی همچون القاعده کاملاً قطع کند و ثانیاً، تضمین کند که از قلمرو خاک افغانستان هیچ کشوری تهدید نخواهد شد. هرچند که این دو مطلب مهم، تنها محورهای مذاکرات دو طرف نیست، اما به قدری حائز اهمیت است که هر دو طرف، برای بررسی دقیقتر راهکارهای اجرایی شدن آن، نیازمند زمان و بررسی توسط کارشناسان خارج از جلسات مذاکره باشند.
گفته میشود که یک تیم حقوقی اروپایی (احتمالاً اهل ناروی) به هیئت مذاکراه کننده طالبان در خصوص مفاهیم حقوقی مورد بحث، مشاوره میدهد. اما در خلال تعطیلی مذاکرات و دقیقاً در آستانه از سرگیری مجدد مذاکرات، امریکا اعلام کرد به هرکس که بتواند اطلاعاتی ارائه کند که منجر به دستگیری حمزه بن لادن (پسر اسامه بن لادن رهبر پیشین القاعده) شود، تا یک میلیون دالر جایزه خواهد داد. اعلام این خبر مهم در اثنای مذاکرات امریکا با طالبان، نمیتواند اتفاقی باشد. بلکه تصور میشود که امریکا از مطرح کردن مجدد نام بن لادن، اهداف ویژهای را دنبال میکند. در کنفرانس مطبوعاتی مقامات امریکایی، بر این نکته تاکید شده است که بر اساس اسناد به دست آمده از خانهای که بن لادن در آن کشته شد، اسامه بن لادن، «حمزه» فرزند خود را به جانشینی منصوب کرده و او نیز از سال ۲۰۱۵ تا کنون، با انتشار چندین فایل صوتی از طرفداران پدرش خواسته تا انتقام مرگ بن لادن را از امریکا بگیرند. امریکاییها میگویند هرچند که در سالهای اخیر، فعالیت القاعده کاهش چشمگیری یافته، اما این رویکرد صرفاً یک تاکتیک است و از قدرت جنگی القاعده کاسته نشده است.
آنها همچنین مدعی شدهاند حمزه به دلیل این که فرزند اسامه بن لادن است، این ظرفیت را دارد که طرفداران پدرش را به ویژه در کشورهای عربی، سامان دهی کند. اما نکته ویژه و حائز اهمیت در سناریوی جدید القاعدهستیزی امریکا این است که در تنها تصاویر ویدئویی که از حمزه بن لادن توسط مقامات امریکایی در رسانهها منتشر شده، وی در حالی دیده میشود که در مراسم عروسی خودش حضور یافته است. مراسمی که امریکاییها مدعی هستند در ایران فیلم برداری شده است. این سخن به این معناست که آمریکاییها مدعی هستند فرزند بن لادن به ایران رفت و آمد مفصل و مداومی داشته و مراسم ازدواج او نیز در ایران انجام شده است. یک مقام امنیتی در وزارت خارجه امریکا به رسانهها گفته است که حمزه، هم اکنون به احتمال زیاد در یکی از مناطق مرزی افغانستان با پاکستان مخفی شده و ممکن است گاهی به ایران نیز سفر کند. به نظر میرسد زمان اعلام اختصاص جایزه برای دستگیری فرزند بن لادن و نیز کیفیت اعلام آن، دارای پیامهای ویژهای است و امریکا قصد دارد با استفاده از حربه دشمن سازی، القاعده را به عنوان یک خطر جدی برای جامعه جهانی در صدر مسائل مهم جهان نگه دارد. اینک امریکا میخواهد بگوید که حتی در صورت دستیابی به یک توافق با طالبان، خطر گروه تروریستی القاعده همچنان باقیست و این خطر، بالفعل است نه بالقوه که باید برای مهار آن چارهای اندیشیده شود. البته ممکن است خطر القاعده همچنان یک خطر جدی برای منطقه باشد، اما تاکید بر سفرهای احتمالی حمزه به ایران توسط مقامات امریکایی، میتواند به عنوان اسم رمزی در خصوص کیفیت حضور و مداخله امریکا در امور منطقه پس از توافق با طالبان تلقی شود. چه این که پیش از این نیز امریکا ادعاهایی را در خصوص پناه دادن ایران به خانواده بن لادن مطرح میکرد.
شکست سیاستهای امریکا در عراق و سوریه ممکن است این کشور را به این فکر انداخته باشد که با ادعای ارتباط میان یک گروه تروریستی با ایران، به دنبال راهی برای جبران شکستهای مکرر منطقهای خود باشد. اینک این سوال قویاً قابل طرح است که آیا امریکا قصد دارد از حربهای به نام حمزه بن لادن برای توجیه حضور بادوام خود در منطقه حتی پس از توافق با طالبان از یک سو و تحت فشار گذاشتن ایران به بهانه حضور عالیترین فرد یک گروه تروریستی در این کشور از سوی دیگر استفاده کند؟ روزهای آینده تصویر روشنتری از این حربه جدید کاخ سفید ارائه خواهد شد.