چرا ترامپ از برجام خارج شد؟
برای پاسخ به این سوال نباید منافع اقتصادی امریکا را که از فروش تجهیزات نظامی تامین می‌شود، نادیده گرفت. بزرگ‌ترین درآمد امریکا از سال‌ها بدین‌سو فروش تجهیزات نظامی بوده است.
دونالد ترامپ رییس جمهور ایالات متحده امریکا عصر سه شنبه هفته گذشته اعلام کرد که کشورش از توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ میلادی خارج می‌شود و تحریم‌هایی را که در چهارچوب این توافق لغو شده بود، بار دیگر علیه تهران به اجرا می‌گذارد.
او هم‌چنین افزود که امریکا قصد دارد علاوه بر این تحریم‌ها، مجازات‌های اقتصادی سنگینی را علیه ایران وضع کند.
دونالد ترامپ، ایران را حامی تروریزم بین‌المللی و بی‌ثبات کننده در منطقه خاورمیانه توصیف کرد و افزود که برجام نتوانسته است از امریکا در قبال جنون سلاح هسته‌ای ایران حمایت کند.
درنهایت دونالد ترامپ هدف خود را برای خروج از برجام دو چیز خواند؛ اول این‌که ایران عامل بی‌ثباتی خاورمیانه است و دوم این‌که این توافق (برجام) نتوانسته ایران را از دست‌یافتن به سلاح هسته‌ای باز دارد.
اما آیا واقعاً ترامپ راست می‌گوید؟
تاکنون فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اروپا بارها اعلام کرده است که ایران به تعهدات‌اش در قبال برجام پابند بوده و از آن تخطی نکرده است. این حرف خانم موگرینی را آژانس بین‌المللی انرژی اتومی نیز تایید کرده است.
تنها حامیان این تصمیم دونالد ترامپ اما، اسراییل و عربستان سعودی بودند اما در مقابل، سران اتحادیه اروپا و هم‌چنین دیگر امضا کنندگان توافق هسته‌ای، ضمن ابراز تاسف در قبال این خبر، بر پایبندی خود به برجام تاکید کردند.
اکنون سوال این‌جاست که با تمام این‌ها چرا ترامپ از برجام خارج شد؟
برای پاسخ به این سوال نباید منافع اقتصادی امریکا را که از فروش تجهیزات نظامی تامین می‌شود، نادیده گرفت. بزرگ‌ترین درآمد امریکا از سال‌ها بدین‌سو فروش تجهیزات نظامی بوده است. براساس اطلاعیه‌های مربوط به قراردادهای نظامی که کنگره امریکا تاکنون منتشر کرده، دونالد ترامپ رییس جمهور این کشور که از ۲۰ جنوری سال ۲۰۱۶ بر این مسند تکیه زده تا ماه نوامبر این سال اقدام به فروش حدوداً ۴۹ میلیارد دالر انواع تسلیحات نظامی به کشورهای دیگر جهان کرده است. براین اساس در فاصله زمانی جنوری-نوامبر سال ۲۰۱۷، در دوره زمامداری ترامپ، حدود ۴۹ میلیارد دالر تسلیحات نظامی و مهمات از سوی ایالات متحده امریکا به کشورهای مختلف به فروش رسیده است.
این درحالی است که در سال ۲۰۱۶ این رقم حدود ۳۳ میلیارد دالر بوده است. از سویی دیگر اگر تحقیقات نشر شده توسط (SIPRI) «انستیتوت مطالعات صلح بین‌الملل استکهولم» را در نظر بگیریم؛ دلیل بیرون شدن آقای ترامپ از برجام بیشتر روشن می‌شود. «انستیتوت مطالعات صلح بین‌الملل استکهولم” (SIPRI) طی گزارشی منتشر کرد که صادرات سلاح به کشورهای خاورمیانه بین سال های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۷، ۱۰۳ درصد افزایش یافته است. این انستیتوت دلیل افزایش فروش سلاح را به خاورمیانه، «بحران نظامی» در این منطقه خوانده است. با وارد شدن ایران به توافق هسته‌ای برجام کشورهای حاضر در خاورمیانه به خصوص کشورهای عربی نفس راحتی کشیدند و از این‌که ایران دیگر سلاح هسته‌ای نخواهد ساخت خوشحال شدند. اما این مسئله در همین جا باقی نماند و نفس راحت کشورهای عربی تبدیل به کابوس برای امریکا شد؛ زیرا این کشورها دیگر حاضر به خرید سلاح‌های بیشتر از امریکا نبودند. با روی کار آمدن دونالد ترامپ، این کشور بار دیگر در صدد آن برآمد تا رابطه دیپلماتیک ایران با کشورهای دیگر را از بین ببرد. این رابطه به برکت توافق برجام مهیا شده بود.
از سویی دیگر، برجام باعث شده بود تا ایران‌هراسی در سطح جهان و منطقه کاهش یابد. این مسئله نیز در درازمدت می‌توانست به شدت به بازار سلاح امریکا در منطقه صدمه وارد کند. زیرا یک خاورمیانه بدون بحران، سودی برای تجهیزات نظامی امریکا ندارد. امریکا به بیرون رفتن از برجام به صورت عملی یک بار دیگر می‌خواهد آتش بحران را در خاورمیانه روشن کند. برای همین فردای خروج امریکا از برجام، اسراییل به پایگاه‌های ایران در سوریه حمله کرد و عربستان نیز بی‌وقفه اعلام کرد که در این صورت (از بین رفتن برجام) این کشور نیز به دنبال ساخت سلاح هسته‌ای خواهد رفت.
در نهایت باید گفت ترامپ به این دلیل از برجام خارج شده است تا باردیگر با ایجاد بحران جنگ در خاورمیانه، سلاح‌های امریکا را در این منطقه به فروش برساند و این بازار زمانی مهیا خواهد شد که خاورمیانه در آتش جنگ باشد. زیرا تنها در شرایط جنگ است که کشورها تجهیزات نظامی را بر هر چیز دیگر اولویت می‌دهند. مهدی سرباز – خبرگزاری دید
