چرا طالبان تمایل به آتش‌بس ندارند؟
مذاکرات صلح میان‌افغانی پس از آنکه هفتۀ گذشته به پیشرفت‌هایی دست یافت، وارد مرحلۀ حساسی شد. نخست، حکومت افغانستان و طالبان روی کارشیوه گفت‌وگوهای صلح به اجماع رسیدند. دوم، تشکیل کمیته رهبری شورای عالی مصالحه ملی در کابل.
پس از دو سال تلاش، طالبان وارد مذاکره با حکومت افغانستان شدند. مذاکرات صلح میان‌افغانی پشت درهای بسته ادامه دارد و هدف آن ختم چهار دهه جنگ در افغانستان است. هیئت‌های دو طرف روی موضوعات آجندای مذاکرات بحث کردند. طبق توافق‌نامه صلح امریکا و طالبان، این گروه با ایالات متحده در افغانستان آتش‌بس اعلان کرد در حالی که جنگ را علیه حکومت افغانستان ادامه داده و افراد ملکی را می‌کشند.
هیئت معاونت سازمان ملل متحد (یوناما) در گزارشی اعلان کرد که ۵ هزار و ۹۳۹ فرد ملکی از جنوری تا سپتمبر سال جاری تلف شده است.
جامعه جهانی و مردم افغانستان از طالبان خواسته‌اند تا آتش‌بس اعلان کنند، اما این گروه تا امروز تمایلی به برقراری آتش‌بس ندارند. مهم است بدانیم که چرا طالبان آتش‌بس را رد می‌کنند؟
نخست، طالبان جنگجویان خود را از دست می‌دهند. با برقراری آتش‌بس، طالبان وارد کلان‌شهرها خواهند شد که از سوی حکومت کنترول می‌شوند. در ماه جون سال ۲۰۱۸، طالبان برای نخستین‌بار در جریان عید آتش‌بس سه روزه اعلان کردند. بر بنیاد گزارش‌ها، هزاران جنگجوی طالب پس از آتش‌بس به میدان نبرد برنگشته‌اند. بسیاری اعضای طالبان از قریه‌های دور جذب شده‌اند و هرگز کلان‌شهرها را ندیده‌اند و به آن‌ها در مورد جمعیت شهرها اطلاعات نادرست از اسلام ارائه می‌شود. طالبان از این می‌ترسند که اگر اعضای آن‌ها وارد شهرها شوند و از حقایق آگاه گردند، آن‌ها را از دست بدهند.
دوم، آتش‌بس طالبان را پارچه پارچه می‌کند. رهبران سیاسی طالبان در قطر ممکن بخواهند آتش‌بس اعلان کنند، اما فرماندهان نظامی در میدان نبرد تمایلی به این کار ندارند و بر جنگ در کشور پافشاری دارند. کار با رهبران سیاسی طالبان در قطر آسان است، از آن‌جا که پس از باز نمودن دفتر سیاسی خود در سال ۲۰۱۳ در دوحه، درک کرده‌اند که بدون پشتیبانی جهان و خروج ایالات متحده، این گروه دوام نخواهد آورد. با این حال، فرماندهان نظامی این گروه بر این باورند که با خروج امریکا، آن‌ها می‌توانند جنگ را برنده شده و حکومت را سقوط دهند.
طالبان همچنین از این امر اطمینان ندارند که بتوانند آتش‌بس را بالای تمام فرماندهان خود تطبیق کنند. اختلافات بین گروهی طالبان در جریان مذاکرات صلح با ایالات متحده و حکومت افغانستان افشا شد.
حملات اخیر داعش در کابل نیز بالای روند صلح سایه انداخته است. مردم افغانستان بر این باور هستند که با ادامه حملات داعش، توافق با طالبان به این کشور صلح نخواهد آورد.
سوم، طالبان احساس می‌کنند که آتش‌بس آن‌ها را از اهداف شان دور می‌سازد. این گروه دو هدف اساسی دارد: خروج نیروهای خارجی و بازگرداندن طالبان به قدرت. پس از امضای توافق‌نامه صلح امریکا و طالبان که بر مبنای آن امریکا نیروهای خود را طی ۱۴ ماه از افغانستان خارج خواهد کرد، طالبان با شور و شوق ادعا کردند که جنگ را برده‌اند. رییس جمهور ترامپ نیز اعلان کرد که تمام نیروهای امریکایی را از افغانستان خارج می‌کند.
در نتیجه، طالبان احساس می‌کنند برای دستیابی به آنچه که برای آن جنگیده‌اند نزدیک‌اند و «امارت اسلامی» را احیا خواهند کرد. اگر طالبان آتش‌بس اعلان کنند، این گروه اهرم فشار خود را که همانا خشونت باشد، از دست می‌دهد و به هدف خود نخواهد رسید.
چهارم، طالبان از خشونت به عنوان کارت بازی استفاده می‌کنند. خشونت به طالبان در مذاکرات دست بالا می‌دهد. این گروه ممکن با آتش‌بس توافق کنند – در صورتی که کابل شرایط سنگین آن‌ها را در گفت‌وگو برآورده سازد. این شرایط شاید آزادی ۷ هزار زندانی، لغو حکومت فعلی و تشکیل دولت اسلامی فراگیر با دیگر سیاسیون باشد.
شهاب‌الدین دلاور مذاکره‌کننده طالبان در قطر در گفت‌وگو با تحلیل‌گران افغانستان در ایالات متحده گفته است که این گروه معتقد است اگر طالبان با آتش‌بس توافق کنند، کابل به اداره این کشور ادامه می‌دهد و روند صلح را جدی نخواهد گرفت.
خشونت تنها اهرمی است که این گروه در اختیار دارد. اگر این گروه آتش‌بس کند، دیگر چیزی ندارد که بر آن اتکا کند. با این حال، طالبان یک چیز را اشتباه محاسبه کرده‌اند؛ اینکه حتی اگر طالبان کنترول کل کشور را به دست گیرند و بالای مردم افغانستان حکمرانی کنند، این گروه هرگز بر ذهن و قلب آن‌ها نمی‌تواند حکومت کند. آتش‌بس تقاضای اصلی و اولیۀ تمام مردم افغانستان است. در صورتی که طالبان آتش‌بس دایمی اعلان نکنند، با نفرت مردم افغانستان مواجه خواهند شد.
