چرا نشست تهران در باره بحران غزه مهم است!
نشست تهران در زمانی برگزار شده که شورای امنیت سازمان ملل متحد تحت اثر امریکا، جهان عرب با ملاحظات دیپلماتیک و اتحادیه اروپا در انفعال محض آزمون پس داده و نتوانستهاند تهاجم خونین و افسار گسیخته رژیم اسراییل را علیه مردم بیدفاع غزه دست کم کنترول کنند. در این بحبوحه کنفرانس تهران میتواند نقشه راهی را تدوین کند که برایند آن آرامش در غزه و رسیدن به رویای تشکیل دولت مستقل فلسطینی باشد
عصر روز گذشته نشستی بینالمللی با حضور نمایندگان نزدیک به ۶۰ کشور جان در سطوح مختلف با محوریت بحران غزه در تهران برگزار شد. در این نشست از افغانستان نیز امیرخان متقی سرپرست وزارت خارجه اشتراک و سخنرانی کرد. همچنان فرای نشست رسمی و عمومی، در اتاقهای تخصصی جداگانه روی مسئله فلسطین، آتشبس پایدار در غزه و چگونگی مواجهه قدرتمند کشورهای اسلامی در برابر تهاجم و تجاوز خونین رژیم اسراییل بر مردم نوار غزه بحث شد.
امیرخان متقی سرپرست وزارت خارجه حکومت سرپرست در افغانستان ضمن انتقاد صریح از برخورد دوگانه و با معیارهای متفاوت غربیها به موضوع حقوق بشر، خواستار عملکرد نیرومند کشورهای اسلامی دارای نقش بارز در تحولات منطقه و جهان نسبت به مسئله فلسطین و نوار غزه شد.
مشابه با نشست اخیر در تهران، نشستهای دیگری در همین محور در کشورهای مصر، قطر و سازمان ملل متحد برگزار شده و تقریباً همه نیز بر آتشبس و ایجاد کانالهای مشخص برای ارسال کمکهای بشردوستانه به غزه تاکید کردهاند که در جهان عرب توافقی بر سر آن ایجاد نشد و در سازمان ملل متحد، امریکا هر بار مانع تصویب قطعنامههای شورای امنیت در خصوص این منطقه گشت.
ولی با وجود این که کنفرانس بینالمللی تهران نه نخستین و نه آخرین نشست در باره موضوع غزه است؛ پرسش این است که چرا اهمیت دارد و برایند آن چه تفاوتی با نشستهای قبلی خواهد داشت.
ایران یکی از کشورهای اثرگذار و نیرومند منطقه و حامی اصلی مبارزات فلسطینیان دست کم در چهار دهه اخیر علیه اشغالگری رژیم اسراییل بوده و از سوی دیگر تعارفاتی را که کشورهای عربی منطقه با جهان غرب و امریکا دارند، ندارد. تهران همچنان عاری از هرنوع تماس مستقیم، غیر مستقیم، سری و آشکار با رژیم اسراییل است که این سه مسئله دست آن را در قبال تحولات و اتخاذ سیاست خارجی در محور آن باز میگذارد.
فراتر از آن، تهران از زمان انقلاب اسلامی در این کشور تاکنون با امریکا به عنوان سکان دار جهان غرب و «نظم نوین جهانی» برخاسته از ویرانههای جنگ جهانی دوم زاویه دارد که این خود فینفسه به مثابه فضای باز مانور دهی برای ایران است؛ زیرا به قول معروف: در خصوص تقابل با امریکا ایران چیزی برای از دست دادن ندارد.
روی این ملحوظ، برگزاری نشست بینالمللی در باره و برای فلسطین از سوی ایران، اهمیت مضاعف مییابد چرا که برایند آن نه انفعال سیاسی همانند جهان عرب است و نه رویکرد احساسی. سیاست خارجی ایران در باره فلسطین دارای تعریف مشخص، مدون و چارچوب ویژه است که از چهار دهه به این سو دنبال میشود و مبتنی بر آن اشغال نه تنها سرزمینهای فلسطین که خاک همسایگان آن مانند سوریه و لبنان نیز مطمح نظر بوده و از کلیت جامع و عملی برخوردار است.
از جانب دیگر، دیپلماسی ایران در خصوص غرب آسیا در کل و موضوع فلسطین اخصاً دارای دو رویکرد نرم بر اساس کانالهای دیپلماتیک و سخت بر اساس محور مقاومت بوده این مشخصه محوری را شکل میدهد که در مدار آن کشورهای مختلف میتوانند گردهم آیند و رویکرد مستقل از اثرات غرب و ملاحظات جهان عرب نسبت به موضوع فلسطین داشته باشند.
افزون بر اینها، نشست تهران در زمانی برگزار شده که شورای امنیت سازمان ملل متحد تحت اثر امریکا، جهان عرب با ملاحظات دیپلماتیک و اتحادیه اروپا در انفعال محض آزمون پس داده و نتوانستهاند تهاجم خونین و افسار گسیخته رژیم اسراییل را علیه مردم بیدفاع غزه دست کم کنترول کنند. در این بحبوحه کنفرانس تهران میتواند نقشه راهی را تدوین کند که برایند آن آرامش در غزه و رسیدن به رویای تشکیل دولت مستقل فلسطینی باشد.