چرا پاکستان دست از مداخله بر نمی‌دارد
پاکستان باید بداند حمایت از ادامه جنگ و گروه های تروریستی هرگز در دراز مدت به نفع پاکستان نبوده و نیست ما به روابط دوستانه و حسن همجواری باور داریم، از طرف مقابل نیز توقع برده می‌شود تا با درنظرداشت فرصت هایی که به خاطر تفاهم و مصالحه ایجاد گردیده، استفاده مطلوب نموده صادقانه همکاری نماید.
از چندی بدینسو در سطح ملی و بین‌المللی به خاطر مصالحه و تفاهم ملی در سياست‌گذاری‌های داخلی و خارجی افغانستان، منطقه و فرامنطقه موج‌های تکان دهنده‌ای به جود آمده است. تحقق مصالحه با در نظرداشت فعالیت‌های نماینده خاص امریکا آقای خلیلزاد با گروه طالبان، اگر پاکستان صادقانه دست از سبوتاژ این پروسه بردارد، آینده بهتری ارتباطات افغانستان را با کشورهای دیگر می‌توان در آیینه روشن‌تری دید.
متاسفانه با همه حسن نیت وخودگذری که مردم افغانستان در مقابل پاکستان داشته و دارند، زمامداران آن کشور به خصوص اداره جهنمی ISI پاکستان در مورد افغانستان هرگز نيک نمی‌انديشند. گرچه زخم خونین مداخلات پاکستان در امور کشور ما تازه نیست. بعد از آن که انگلیس‌ها در سال ۱۹۴۷ شبه قاره هند را ترک نمودند همزمان با تفاوت یک روز دو کشور یعنی هند و پاکستان در قاره آسیا منحیث کشورهای تازه به استقلال رسیده از طرف ملل متحد به رسمیت شناخته شدند. این رویداد تاریخی را بعضی‌ها به نفع جنبش رهایی‌بخش خلق‌ها در جنوب این قاره تلقی می‌نمودند.
بدبختانه تولد نامیمون پاکستان عوض تفاهم و همگرایی در این قاره، نه تنها علیه هند بله علیه منافع ملی افغانستان آنچه که در توان داشت دریغ نکرد. از سوی دیگر متاسفانه از فرصتی که ایجاد گردیده بود زمامداران وقت افغانستان از این رویداد به نفع خویش مبنی بر استرداد اراضی از دست رفته که در سال (۱۸۹۳) توسط انگلیس‌ها تحت نام خط فرضی دیورند از پیکر افغانستان جدا گردیده بود، استفاده ننموده و فرصت‌های لازم را مبنی بر حفظ و توسعه تمامیت ارضی کشور از دست دادند که این منازعه سرحدی الی اکنون میان افغانستان و پاکستان کماکان برحال خود باقیست و در طول تاریخ بهبود روابط واصل حسن همجواری میان این دو کشور را مورد سوال قرار داده است که مسیر آن طی ۷۲ سال گذشته مملو از فراز و نشیب های سخت و دشوار بوده که همواره بر تیرگی روابط افزوده و باعث جنگ سرد و حتی جنگ گرم میان این دو کشور نیز گردیده است.
طی ۷۲ سال که از عمر حکومت ماجراجوی پاکستان می‌گذرد تنها و تنها در زمان حکومت نام نهاد طالبان روابط بین این دو کشور حسنه گفته شده، اما در زمان حاکمیت سردار محمد داوود خان مرحوم، بین افغانستان و پاکستان ما شاهد جنگ های مسلحانه نیز بوده ایم
بعد از پایان درگیری‌های مسلحانه در آن زمان جنگ تبلیغاتی به اوج خویش رسیده بود. چنانچه در زمان دوره صدارت محمد داوود خان مدتی روابط دیپلماتیک بین پاکستان و افغانستان به حالت تعلیق نیز در آمده بود.
سیاست هایی را که در حال حاضر آقای محمد اشرف غنی رییس جمهور در مقابل پاکستان در پیش گرفته است سردار محمد داود خان مرحوم نیز همین سیاست ها را تجربه کرده بود گرچه راه چابهار در شرایط موجود زمینه خوبی را برای اموال تجارتی فراهم ساخته است که در زمان داوود خان این سهولت فراهم نبود اما برعکس در زمان داوود خان مرحوم با اتخاذ همچو یک تصمیم بعد از تحقق حکومت وقت با مشکلات دیگر مواجه گردید که از جمله وسیله ارتباط را با جهان خارج با حق عبور اموال و افراد از خاک پاکستان و دست رسی به دریا های آزاد که در معاهدات دو جانبه و مقابله‌های بین‌المللی تسجیل گردیده بود افغانستان داوطلبانه از دست داد و مشکلات نهایت مبرمی را برای اقتصاد کشور، مردم، بازرگانان، کشورها و مؤسسات مساعدت دهنده به افغانستان را فراهم ساخت. در اوایل سردار محمد داود خان بر این باور بود که کشورهای جهان و از جمله ایالات متحده امریکا، کشورهای اسلامی به خصوص کشور ایران در بهبود و از سرگیری روابط بین افغانستان و پاکستان مداخله خواهند نمود، اما چنین نشد و در مقابل اتحاد شوروی سابق از چنین حالت نفع برده و با حرکات نمایشی ترانسپورت هوایی را از میدان‌های هوایی کابل و قندهار با میدان‌های هوایی تاشکند و مسکو بازگشایی نمود که گویا افغانستان می‌تواند با اتکای همکاری های اتحاد شوروی همه مشکلات و پرابلم های خویش را مرفوع سازد اما این سیاست نتیجه مطلوبی نداشت، گرچه در همان زمان افغانستان پیوسته تلاش ورزید تا مناسبات خویش را با سایر کشورهای جهان تحکیم بخشد، ولی حمایت امریکا و چین از سیاست های پاکستان مانع تحکیم روابط افغانستان با جهان دیگر می‌گردید.
باید گفت که روابط میان افغانستان و پاکستان در طی بیش از هفت دهه، الی اکنون فراز و نشیب‌های متعدد را پشت سر گذاشته که درج تاریخ هر دو کشور گردیده است ولی اکنون با تفسیر و تحلیل از اوضاع جهانی و واقعیت های جدید که در افغانستان بعد از سقوط حکومت طالبان و منطقه به وجود آمده، مستلزم آنست تا مقامات پاکستانی از سیاست‌های ماجراجویانه و مداخله گرانه در امور افغانستان دست بردار شوند با در نظرداشت تحفظ منافع ملی افغانستان موضوعاتی را که با افغانستان تا کنون لاینحل می‌دانند با نظر داشت اصل حقوقی و تاریخی حل و فصل و نقطه پایان گذاشته شود.
۱-حل و فصل مسئله مرزی یعنی خط دیورند که یکی از مسایل محوری و تشنج بار منحیث یک مسئله داغ تقابل و رویاروی در طول تاریخ قرار داشته و اکنون نیز لاینحل باقی مانده است ، با نظر داشت قوانین بین‌الدول با حفظ منافع ملی و تاریخی افغانستان از طریق ارگان حقوقی و با صلاحیت جمهوری اسلامی افغانستان با غور و تعمق بیشتر موضوع را غور همه جانبه نموده بعداً با جانب پاکستان غرض بحث و گفت‌وگو قرار داده شود که البته به زمان بیشتر جهت حل عادلانه و منطقی آن مسلماً نیاز وجود خواهد داشت تصمیم نهایی این معضله مربوط به مردم افغانستان است.
۲-از این که جمهوری اسلامی افغانستان محاط به خشکه است پس ایجاب می نماید تا بر وفق قوانین بین المللی راه ترانزیتی را با یکی از بنادر که در کنار بحیره عرب قرار دارد جهت فراهم نمودن تسهیلات تجارتی و ترانزیتی در اختیار جمهوری اسلامی افغانستان قرار داده شود که وظیفه پاکستان است.
۳- به کشور هند اجازه داده شود تا اموال تجارتی را از طریق پاکستان به بندر طورخم و از آن با سایر نقاط و شهرهای افغانستان صادر نماید و به همین گونه اموال تجارتی افغانستان از طریق خاک پاکستان به هند صادر گردد.
۴-تأمین ترانسپورت هوایی از شهرهای اسلام‌آباد، پشاور، لاهور، کراچی و کویته با شهر های کابل، جلال‌آباد ، قندهار، هرات و مزار شریف با تفاهم وزارت‌های ترانسپورت و مقامات ذیصلاح طرفین.
۵-تأمین ترانسپورت مسافربری کابل پشاور و پشاور کابل از طریق بندر طورخم و همچنان قندهار کویته و کویته قندهار از طریق بندر سپین بولدک با تفاهم وزارت های ترانسپورت و مقامات ذیصلاح طرفین .
۶-حل مشکلات و پرابلم‌های ترانزیتی که از سال‌های متمادی بدینسو از بندر کراچی الی بندر طورخم به حال خود باقیست از طریق وزارت های مسئول با نظرداشت پرنسیپ های قبول شده بین‌المللی مجدداً به حل آن پرداخته تا بیش از این برای تجار ملی و سکتور دولتی ممانعت ها را به بار نیاورند.
۷-جلوگیری از آزار و اذیت مهاجرین افغان در پاکستان و آنعده از کارگران ماهر و فنی پاکستان که غرض انجام کار تعمیراتی و غیره عازم کابل و سایر شهر های افغانستان می گردند.
در فرجام مطلب مورد مطمح خویش خاطر نشان باید نمود که جمهوری اسلامی افغانستان که طی جنگ های خانمان سوز همه نهاد های اقتصادی را از دست داده اکنون نیازمند به مساعدت های جامعه جهانی ، کشور های دوست و از جمله کشور های همسایه و همجوار می باشد که تحقق این امر مبرم و ضروری بدون اعتماد متقابل و رعایت اصل حسن همجواری میان افغانستان و پاکستان ممکن نیست بهتر است كشور پاكستان ، و ادارات معلوم الحال آن يعني ISI دست از مداخله و مشكل آفرينی در امور افغانستان بر دارند با استقلال و تماميت ارضي افغانستان احترام بگذارند در غير آن افغانستان مي تواند راه بيرون رفت از اين مشكل آفريني های پاكستان را جستجو و دريابد. پاکستان باید بداند حمایت از ادامه جنگ و گروه های تروریستی هرگز در دراز مدت به نفع پاکستان نبوده و نیست ما با روابط دوستانه و حسن همجواری باور داریم از طرف مقابل نیز توقع برده می‌شود تا با درنظرداشت فرصت هایی که بخاطر تفاهم و مصالحه ایجاد گردیده استفاده مطلوب نموده صادقانه همکاری نمایند.
