چرا پول نقد در افغانستان در آستانه ناپدید شدن است؟
در حالی که ملت هر روز برای بقا میجنگد، طا-لبان پیشتر گفته بودند که عواید گمرکی برای پوشش معاشات بخش دولتی کافی است. اما مشخص نیست که تا چه حد میتوان این بودجه را از چنین منابع درآمدی تامین کرد
افغانستان در آستانه فروپاشی است، این بحران هم از نظر اقتصادی و هم به دلایل بشردوستانه شهروندان این کشور را فلج میکند. اقتصاد ضعیف افغانستان از بد به بدتر شدن روان است و پول نقد در حال ناپدید شدن.
دلایل بحران:
ظاهراً عرضه کم پول همراه با محدودیتهای مرزی و افزایش انزوای بینالمللی است که کارمندان افغانستان را بدون دستمزد میگذارد، از این رو شرکتهای محلی را مجبور به تعطیلی و بانکها را برای برداشت پول نقد با محدودیتهایی مواجه ساخته است. و اگر وضع به همین منوال ادامه پیدا کند، خطر قطع ارتباط افغانستان با جهان خارج وجود دارد؛ زیرا شرکتهای مخابراتی برای پرداخت پول به تامین کنندگان تلاش میکنند- در حالی که پولی در بساط نیست.
نگرانکنندهترین سناریو، تشدید کمبود مواد غذایی است که قیمت تمام شده کالاهای اساسی را بالا برده و در نتیجه زمینه را برای یک بحران اقتصادی و انسانی گستردهتر در کشور فراهم میکند.
در حالی که ملت هر روز برای بقا میجنگد، طا-لبان پیشتر گفته بودند که عواید گمرکی برای پوشش معاشات بخش دولتی کافی است. اما مشخص نیست که تا چه حد میتوان این بودجه را از چنین منابع درآمدی تامین کرد.
عدم کمک خارجی؟
مسئله دیگر این است که ایالات متحده و دیگران هنوز ظاهراً طا-لبان را به عنوان قدرت قانونی در افغانستان به رسمیت نشناختهاند، زیرا نگرانیها در مورد دخالت آنها در تروریزم و نقض حقوق بشر هنوز وجود دارد. پس از اینکه دولت بایدن رییس جمهور ایالات متحده، داراییهای ارزی خارجی افغانستان را در بانکهای ایالات متحده در اواسط ماه اگست مسدود کرد، طا-لبان حتی دسترسی به بیش از ۹ میلیارد دالر ذخایر بانک مرکزی را از دست دادند و سایر کشورها از واشنگتن پیروی کردند. حتی کمکهای مالی بانک جهانی و صندوق بینالمللی پول نیز متوقف شده است.
و برای ذخایر کمی که ممکن است باقی مانده باشد، طا-لبان به کنترول ارز متوسل شدهاند، از جمله ممانعت افغانها از خروج دالر از کشور و محدود کردن برداشت از بانکها. بحران نقدینگی به گونهای است که برخی از ساکنان کابل برای جمعآوری پول نقد و گذران زندگی، اثاثیه و سایر کالاهای خانگی را در بازارهای دست دوم میفروشند.