چگونه خروج امریکا از افغانستان بر هند تأثیر گذاشت!
هند باید روابط طا-لبان، چین و پاکستان را به طور استراتژیک تجزیه و تحلیل کند و تشخیص دهد که چگونه این روابط خارجی میتواند بر امور هند تأثیر بگذارد
توافقنامه صلح بین طا-لبان و ایالات متحده در دوحه قطر به تاریخ ۲۹ فبروری ۲۰۲۰ نگرانیهای امنیتی هند را در پی داشت. اکنون، پس از نزدیک به ۲۰ سال از ضمیمهکردن نیروهای چترباز در افغانستان در روش عملیاتی برای بیرون راندن القاعده مورد حمایت طا-لبان، دولت رییس جمهور بایدن نیروهای نظامی ایالات متحده را از افغانستان خارج کرد. بنابراین، طا-لبان به حاکمان فعلی در سراسر افغانستان تبدیل شده و مناطقی مانند پاسگاههای مرزی، مناطق روستایی و مناطق شهری را کنترول میکنند. هند بر خلاف ایالات متحده از نظر جغرافیایی با افغانستان نزدیک است و از این رو، هرگونه بیثباتی سیاسی در افغانستان موجب نگرانی کشورهای همسایه میشود.
سرانجام، توافقنامه صلح ۲۰۲۰ امریکا و طا-لبان تصریح کرد که هیچ گروه یا فردی نمیتواند از خاک افغانستان علیه امنیت ایالات متحده و متحدانش استفاده کند.
آینده نامشخص حکومت افغانستان و اقتدار طا-لبان ممکن است امنیت و منافع اقتصادی هند و داراییهای این کشور را در افغانستان تهدید کند. هند عمیقاً بر حمایت از دولت دموکراتیک افغانستان سرمایه گذاری کرده بود. بنابراین، ظهور گروههای رادیکال نوید خوبی برای آن کشور نیست.
داعش – خراسان
حضور ایالات متحده در افغانستان تا حدی دلیل سرمایهگذاری هند بر آینده افغانستان بود. در رابطه با داعش-خراسان، این که داعش-خراسان ترکیبی از شورشیان سابق افغانستان، ستیزهجویان پاکستانی و هندیهای رادیکال است، تهدیدی علیه داراییهای هند، به ویژه آن جنبههایی است که روابط اقتصادی هند و افغانستان را در بر میگیرد. روابط هند و افغانستان نیز در مرحلههایی آزمایش شده است. هندیهای تندرو در خاک افغانستان حملاتی را انجام میدهند. زمانی که داعش خراسان مسئولیت حمله گورودواره در کابل را برعهده گرفت، این حمله را به یک داعشی هندی نسبت داد؛ حملهای که بیش از ۲۵ کشته برجای گذاشت.
لشکر طیبه
جابجایی اعضای یکی دیگر از گروههای تروریستی لشکر طیبه با هدایت حافظ محمد سعید سرکرده این گروه. سعید که با ارتش پاکستان نقشههایی برای حمله به هندیها طراحی کرده بود، دلیل نگرانکنندهای برای تقویت توسعه نظامی پاکستان به خاطر سیاست جدید بین پاکستان و ایالات متحده است.
نفوذ فزاینده اداره اطلاعات پاکستان (ISI) بر طا-لبان میتواند برای هند مضر باشد، بهویژه با توجه به روابط محتاطانه هند با پاکستان. انتظار میرود که طا-لبان به دلیل ماهیت و جهت گیری ایدیولوژیکی شان نسبت به هند بد جلوه داده شده باشند. نفوذ روزافزون قدرت پاکستان در افغانستان میتواند باعث آشفتگی عناصر افراطی در کشمیر شود. دی پی پاندی جنرال مستقر در سرینگر اظهار داشته که ممکن است برخی از ستیزهجویان وارد کشمیر شوند، اما ارتش آماده است در صورت وقوع این اتفاق با این وضعیت مقابله کند.
خروج ایالات متحده از افغانستان همچنین آغاز روابط جدید بین ایالات متحده و پاکستان است. قبل از حضور نظامیان امریکایی در منطقه افغانستان، پاکستان کمکها و همکاریهای دفاعی قابل توجهی از ایالات متحده دریافت کرده بود. در دو دهه گذشته، روابط بین دو کشور ناکارآمد و بر اساس حضور نیروهای امریکایی در افغانستان در نوسان بوده است.
موقعیت استراتژیک این کشور از لحاظ تاریخی آن را در برابر دخالت قدرتهای خارجی و نبردهای نیابتی آسیبپذیر کرده است. پاکستان رسانه و رابط بین طا-لبان و امریکا برای عملیات ضد تروریستی بود.
یکی دیگر از عواملی که در روابط خارجی ایالات متحده و پاکستان باید مورد توجه قرار گیرد، افزایش روابط چین و پاکستان، بهویژه سرمایه گذاری چین در پاکستان است که ممکن مانع احیای دوباره روابط ایالات متحده و پاکستان شود. به دلیل موقعیت استراتژیک پاکستان، هند باید مراقب روابط خارجی همیشه در حال تحول پاکستان باشد، چه با ایالات متحده، چین و یا چه با طا-لبان.
علاوه بر این، طا-لبان چین را دوست میدانند، زیرا این گروه اعلام کرده است که برای مسلمانان اویغور از سینکیانگ چین پناهگاه نخواهند داد. در نهایت، هند باید روابط طا-لبان، چین و پاکستان را به طور استراتژیک تجزیه و تحلیل کند و تشخیص دهد که چگونه این روابط خارجی میتواند بر امور هند تأثیر بگذارد.
ظاهر شکوهمند, [۳/۲۰/۲۰۲۲ ۱۲:۳۵ PM] از زمان خروج نیروهای ایالات متحده از افغانستان و افزایش قدرت طا-لبان، هند به دلیل تغییر در روابط خارجی منطقه با احتمالات زیادی روبرو است. هند به لحاظ اقتصادی و دیپلماتیک در افغانستان سرمایهگذاری کرده است. بنابراین، باید مراقب باشد که این تغییرات چگونه بر روابط هند-افغانستان تأثیر میگذارد. در میان دیگر نکاتی که باید برجسته شود، ایالات متحده مایل است با هند و پاکستان روابط متقاطع و چندگانه داشته باشد و در عین حال، مشارکت با پاکستان را افزایش دهد و نقش مدیریت بحران را نیز ایفا کند.
رویکردهای ممکن برای همزیستی مسالمتآمیز
با این همه، روابط بین طا-لبان و هند از نظر استراتژیک امکانپذیر است، مشروط بر اینکه طا-لبان با ایجاد و مشارکت از طریق کانالهای دیپلماتیک به توافقنامههای صلح پایبند باشند و با ایجاد این ارتباطات، از وابستگی به پاکستان بکاهند.