مذاکرهکنندگان طالبان میگویند که درخواستهای امریکا برابر با آتشبس است در حالی که مقامات نظامی امریکا میگویند اگر برخی پارامترهای معین به طور واضح مشخص نشوند، طالبان تاکتیکهای خود را تغییر خواهند داد تا از هر روزنهای سوءاستفاده کنند
به گفته مقامات امریکایی، افغانستان و طالبان، دیپلماتهای امریکایی تلاش دارند بر بخشهای توافق صلح سال گذشته با طالبان بیفزایند، به ویژه بخشهای محرمانه آن که مشخص کرده است چه اقدامات نظامی (دو طرف) طبق توافقنامه باید ممنوع باشد.
این مذاکرات که ماهها بی سروصدا جریان داشت، به آخرین تلاش دیپلماتیک دولت بایدن برای دستیابی به کاهش خشونت تبدیل شده است که ایالات متحده بتواند در صورت شکست مذاکرات صلح گستردهتر در هفتههای آینده، از این کشور بیرون شود.
اگر این بحثها و مذاکرات جداگانه با دولت افغانستان و طالبان نتیجهای در پی نداشته باشد، ایالات متحده احتمالاً خود را با هزاران سرباز فراتر از ماه می در افغانستان خواهد دید. این مهلتی است که طبق توافقنامه ۲۰۲۰ با طالبان، تمام نیروهای امریکایی باید از این کشور خارج شوند، آن هم در زمانی که این گروه شورشی حملات تهاجمی بهاری خود را علیه نیروهای امنیتی محاصره شده افغانستان آغاز خواهد کرد.
به رغم تلاشهای شدید دولت ترامپ و بایدن برای پایان بخشیدن به طولانیترین جنگ امریکا، این شرایط قطعاً هر پیشرفتی را که طی ماههای گذشته برای توافق سیاسی به دست آمده است، از بین میبرد.
اسفندیار میر، تحلیلگر مرکز امنیت و همکاری بینالمللی در دانشگاه استنفورد، میگوید: «زمان دولت بایدن در حال اتمام است. اگر در دو یا سه هفته آینده هیچ پیشرفتی حاصل نشود، بایدن اولین شکست بزرگ سیاست خارجی خود را به دست میآورد».
به گفته مقامات امریکایی و آنهایی که از این گفتوگوها آگاه هستند، توافقنامه پیشنهادی (امریکا به طالبان) مختص دو ضمیمه توافق سال ۲۰۲۰ است که با محدود کردن عملیاتهای نظامی طالبان علیه نیروهای افغانستان، از پیروزی شورشیان در میدان نبرد در جریان مذاکرات صلح جلوگیری میشود. این ضمایم توسط دولت ترامپ محرمانه در نظر گرفته شده بود. در عوض، ایالات متحده برای آزادی زندانیان طالبان که هنوز هم در زندانهای دولت افغانستان قرار دارند، تلاش میکند و تحریمهای سازمان ملل متحد را علیه طالبان بر میدارد – دو هدفی که در توافقنامه اصلی مشخص است.
این گفتوگوهای جدید، به رغم فشار بازیگران بینالمللی و منطقهای بالای طالبان و افغانها که باید روی نوعی مسیر رو به جلو متعهد شوند و در بحبوحه بنبست بحثبرانگیز بین طالبان و مردم افغانستان انجام میشود، در حالی که نمایندگان دولت افغانستان در آن حضور ندارند.
با آن که فقط چند هفته به اول ماه می باقی مانده است، اضطراب و عدم اطمینان در همه طرفها احساس میشود.
از سویی هم، گفتوگوهای یکجانبه ایالات متحده با طالبان موجب خشم مذاکرهکنندگان افغانستان شده است که بحثهای جانبی را به عنوان سردرگمی و پریشان کردن مذاکرات صلح وسیعتر میبینند.
یکی از مذاکرهکنندگان دولت افغانستان تحت شرایطی گفت که حتی اگر ایالات متحده و طالبان روی کاهش خشونت به توافقی برسند، احتمالاً این امر به آتشبس کامل منجر نخواهد شد.
ایالات متحده برای کاهش سه ماهه خشونتها تلاش میکند، هرچند دیپلماتهای امریکایی امیدوارند که این جدول زمانی قابل تمدید باشد.
اما، طالبان در ماههای اخیر پیشنهاد خود را همراه با درخواستهایی که شامل محدویت شدید قوای هوایی امریکا میشود، مطرح کردهاند که کاملاً از سوی مذاکراهکنندگان ایالات متحده پذیرفته نشده است.
طبق توافقنامه دوحه، نیروهای امریکایی میتوانند از متحدان افغان خود در برابر حملات دفاع کنند. اما طالبان میگویند حملات هوایی امریکا علیه جنگجویان این گروه که به نیروهای افغانستان حمله نکردهاند، صورت گرفته است.
با این حال، طالبان اغلب فرق بین عملیاتهای تهاجمی نیروهای امنیتی افغانستان و نیروهای امریکایی را تشخیص نمیدهند و چندین رویداد را که نیویارک تایمز قادر است از ماه جون ۲۰۲۰ مستقلانه تأیید کند، شامل نیروهای امریکایی نبوده است.
با این همه، مقامات و کارشناسان میگویند که تلاشهای اخیر دولت بایدن برای گفتوگو در ترکیه امیدوار کننده است، اما طالبان تا کنون موافقت نکردهاند.
به گفته کسانی که به مذاکرات نزدیک است، طالبان فکر میکنند مذاکرهکنندگان آقای بایدن با درخواست اقدامات «شدید» مانند توقف استفاده از بمبهای کنار جادهای و حملات بر پاسگاههای امنیتی، توافقنامه پیشنهادی برای کاهش خشونت را دستکاری میکنند.
مذاکرهکنندگان طالبان میگویند که درخواستهای امریکا برابر با آتشبس است در حالی که مقامات نظامی امریکا میگویند اگر برخی پارامترهای معین به طور واضح مشخص نشوند، طالبان تاکتیکهای خود را تغییر خواهند داد تا از هر روزنهای سوءاستفاده کنند، مانند آنچه در گذشته انجام دادهاند.