کدام کشورها طا-لبان را زودتر به رسمیت خواهند شناخت!

متعاقب روسیه و چین، کشورهای اقماری و هوادار این دو قدرت بزرگ نیز در آسیای میانه و جنوب آسیا مثل ازبیکستان و ترکمنستان و پاکستان طا-لبان را به رسمیت خواهند شناخت

از تسلط دوباره طا-لبان بر افغانستان تاکنون نزدیک هشت ماه می‌گذرد، ولی تاکنون هیچ کشور دولت موقت آنان را به رسمیت نشناخته است. شروطی که جهان و کشورهای پیرامونی برای به رسمیت شناختن طا-لبان گذاشته‌اند، به نظر می‌رسد که گره کور این ماجرا است؛ زیرا نه طا-لبان به عنوان یک جنبش ایدئولوژیک مایل به عقب نشینی است و نه جهان می‌تواند پس از فاجعه‌ای که در افغانستان رخ داد، بیش از این امتیاز بدهد.
در چند ماه گذشته کشورهای مختلف بر این شروع پافشاری داشتند و برخی هنوز نیز سخت و سفت به آن چسبیده‌اند، اما تحولاتی که در اروپا و آسیا رخ داد، حمله نظامی روسیه بر اوکراین و اوج گرفتن تنش میان قدرت‌های کلان و اقمار شان، اوضاع را به سویی توسعه داد که یک باره از جهان چند قطبی پیش از حمله روسیه به اوکراین، به جهان دو قطبی پس از آن مبدل شد. یک طرف امریکا و اقمارش و طرف دیگر روسیه و دوستانش ایستاده‌اند.
جنگ اوکراین اگر از یک بعد بر زندگی مردم افغانستان اثرات منفی گذاشت، از بعد دیگر برای طا-لبان خیلی مفید واقع شد، زیرا طا-لبان با درک تنش در روابط بین‌الملل بیشتر از گذشته خود را به کشورهایی نزدیک کردند که با امریکا رابطه خصمانه دارند و حتا اگر از لج این کشور هم شده باشد، طا-لبان را به رسمیت خواهند شناخت.
طا-لبان پیش از تسلط بر افغانستان نیز از تنش میان کشورهای مختلف به ویژه روسیه-امریکا-چین به خوبی آگاه بوده و توانستند بهره برداری حد اکثری کنند. طا-لبان در این تنش‌ها موج سواری کرده و همواره تلاش نمودند تا روابط خود را با کشورهای مخالف امریکا عمیقتر از گذشته بسازند. هیئت‌هایی از طا-لبان به روسیه، چین، پاکستان و ایران سفر کردند و در واقع تلاش نمودند که علیه امریکا بیمه شوند.
پیش از جنگ اوکراین، لحن روسیه و چین و اقمار شان در منطقه در پیوند به طا-لبان موضوع به رسمیت شناختن محتاطانه و محافظه کارانه بود. آن‌ها تلاش داشتند که به نرمی پیش بروند و کشورهای غربی به ویژه امریکا را متقاعد کنند که ایجاد رابطه رسمی با طا-لبان به معنی دور زدن منافع امریکا نیست.
ولی تقابل امریکا و روسیه و سپس چین در موضوع اوکراین و تایوان و اعلامیه‌ای که امریکا صادر کرد و گفت هر کشوری که طا-لبان را به رسمیت شناسد به معنی تحریم شدن از سوی امریکا است، پکن و مسکو را به شدت تحریک کرد.
با این مبنا، به نظر می‌رسد که چین و روسیه موضوع به رسمیت شناختن تدریجی طا-لبان را اهرم فشاری علیه امریکا ساخته و در لج بازی با این کشور پیش می‌روند. مسکو و پکن در افغانستان و مسئله طا-لبان امریکا را فشار می‌دهند تا حد اقل تحریم‌ها را تلطیف سازند یا بی اثر جلوه بدهند و از جانب دیگر، منطقه را کاملاً ضد امریکایی بسازند.
با این توضیح، به رسمیت شناختن طا-لبان در گام نخست از سوی روسیه و چین دور از ذهن نیست. احتمالاً اگر روسیه و امریکا در اوکراین به توافقاتی دست نیابند، روسیه نخستین کشوری خواهد بود که دولت طا-لبان را به رسمیت می‌شناسد. پس از روسیه، چین هم با توجه به اختلافات و تنش‌هایی که با امریکا دارد، وارد عرصه می‌شود. متعاقب روسیه و چین، کشورهای اقماری و هوادار این دو قدرت بزرگ نیز در آسیای میانه و جنوب آسیا مثل ازبیکستان و ترکمنستان و پاکستان طا-لبان را به رسمیت خواهند شناخت.
در این میان تنها کشوری که معلوم نیست حرکت بعدی‌اش چه خواهد بود، ایران است. تهران تاکنون به رغم اختلاف با امریکا در به رسمیت شناختن طا-لبان احتیاط کرده است.