کرونا افغانستان را به سمت بحران سیاسی سوق میدهد
تا ۱۳ اپریل، تنها ۴ هزار و ۴۷۰ آزمایش در کشوری با حدود ۳۸ میلیون جمعیت صورت گرفته است. این امر کمتر از نیم میزان پاکستان است؛ جایی که ۶۲ هزار آزمایش تا کنون انجام شده است.
ترجمه و تلخیص: سیدطاهر مجاب – خبرگزاری دید
سرنوشت همواره برای مردم عادی افغانستان طی چهار دهه گذشته ظالم بوده است. قصۀ این کشور از اشغال شوروی گرفته تا شورشیان امروز طالبان به خوبی آشکار است. در حالی که ایالات متحده در میانه مرحله خروج قرار دارد و احتمال جنگ داخلی میرود، همهگیری ویروس کرونا نیز رو به افزایش است. تأثیرات میتواند این چالشها را به گونه غیرقابل پیشبینی بزرگ کند.
افغانستان که طی چهاره دهه جنگ ویران شده، یکی از فقیرترین کشورهای جهان است. این کشور با عدم زیرساختهای بهداشتی برای ارائه مراقبتهای اولیه کافی مواجه است، چه رسد به موارد ضروری و شدید ناشی از بیماری ویروس کرونا. به گفته سازمان صحی جهان، افغانستان کمتر از سه داکتر برای هر ده هزار نفر دارد.
نخستین موارد مثبت کرونا در افغانستان در ولایت هرات، نزدیک مرز ایران به ثبت رسید. طبق گزارش سازمان بینالمللی مهاجرت، بیش از ۲۴۶ هزار و ۴۰۰ تن از ایران و پاکستان در اوایل سال جاری میلادی به افغانستان برگشته است. تقریباً ۹۹ درصد این افراد از ایران عودت کردهاند.
البته، موارد مثبت ویروس کرونا را در افغانستان باید به گونه شک و تردید دید. از آنجا که ولایت هرات با کمبود کیتهای آزمایشی مواجه است. موارد مثبت در این ولایت ممکن دستکم گرفته شود. در حالی که بسیاری کشورها با کمبود امکانات برای آزمایش این ویروس رو به رو است، افغانستان نیز چنین است؛ جاییکه تا تاریخ ۱۳ اپریل، تنها ۴ هزار و ۴۷۰ آزمایش تاکنون در کشوری با حدود ۳۸ میلیون جمعیت صورت گرفته است. این امر کمتر از نیم میزان پاکستان است؛ جاییکه ۶۲ هزار آزمایش تا کنون انجام شده است.
افغانستان در اکثر ولایتها قیودات وضع کرده است. اما این قیودات دارای تبعات منفی اقتصادی و بهداشت عمومی است. مردم عادی این کشور با گزینه مردن توسط ویروس کرونا یا توسط فقر مواجه هستند. این قیودات باعث میشود شهروندان افغانستان بیشتر زیر خط فقر قرار گیرند، حتی با وجود همکاریهای دولت و جامعه جهانی، به شمول تخفیف در زمان بدهی که از سوی صندوق بینالمللی پول اعلان شد.
در حالی که بخشش بدهی فضای مالی بیشتری به حکومت افغانستان میدهد تا به اقدامات امنیت اجتماعی بپردازند، اما بسته ماندن بخش قابل توجه اقتصاد این کشور، به رشد هر دو ضربه خواهد زد. جمعآوری درآمد و همچنین جریانهای حواله از ایران و پاکستان نیز به طرز چشمگیری کاهش خواهد یافت.
میتوان امیدوار بود و دعا کرد که جمعیت و آب و هوا بتواند به نوعی به افغانستان کمک کند تا تاثیر گستردهتر این ویروس را کاهش دهد. چنانچه تابستان نزدیک است و هوای گرم بتواند سرعت انتشار این ویروس را کاهش دهد.
رهبران سیاسی افغانستان و شورشیان باید با حسن نیت به درگیریهای خود پایان دهند، چنانچه تهدید ویروس کرونا ویران کننده است. بدبختانه، اختلافات بین عبدالله عبدالله و اشرف غنی ادامه دارد. نشانههای متناقصی در مورد توافق بین این دو تن وجود دارد. برخی گزارشها حاکی از آن است که حکومت وحدت ملی دیگری تشکیل خواهد شد. با این حال، حتی اگر عبدالله و غنی به توافق برسند، بعید است زیاد دوام آورد.
در نهایت، بازیهای حاشیهای سیاسی آنها به نوبه خود کشنده و مرگبار خواهد بود. در صورتی که آمار مرگ و میر در ولایت هرات گسترده شود، این امر تسریع خواهد شد. مردم و رهبران سیاسی ممکن دولت مرکزی را در ولایت هرات مقصر بدانند که منجر به شکاف قومی در حال رشد خواهد شد.
ایالات متحده باید کمکهای بهداشتی و انکشافی خود را به افغانستان ادامه دهد. اما اگر طالبان به تعهدات ضد تروریستی خود عمل کنند، دولت ترامپ باید از این کشور خارج شود.
اکنون وقت آن است که مردم افغانستان در مقابل چالشها ایستاده شوند و اشتباهات مخرب چهار دهه گذشته را تکرار نکنند.