گروه طالبان؛ عروسک دیپلماسی آی اس آی
در زمان حاکمیت گروه طالبان در دهه نود میلادی بر اکثریت خاک افغانستان، صدها جنرال و افسر اطلاعاتی پاکستان در صفوف این گروه میجنگید، القاعده در کنار طالبان به دستور پاکستان حضور داشت و برای این گروه نقشههای عملیاتی طراحی میکرد.
این روزها هیئتی از گروه طالبان در اسلامآباد هست و با مقامات این کشور دیدار دارد. این هیئت همزمان با سفر زلمی خلیلزاد فرستاده ویژه امریکا برای صلح افغانستان به این کشور رفته و گزارش شد که با او نیز ملاقات داشته است.
سفر هیئت طالبان به پاکستان و پیش از آن به برخی کشورهای دیگر، همواره موضع مخالف حکومت افغانستان را در پی داشته و ارگ آن را در تقابل با روند صلح و ترغیب گروه طالبان به ادامه خشونت در افغانستان تفسیر میکند.
سفر هیئت طالبان به رهبری ملا عبدالغنی برادر معاون سیاسی ملا هبتالله به پاکستان- ملا برادر کمتر از یک سال پیش از سوی پاکستان از زندان آزاد شد- کشوری که در آن زندانی بود، ملاقات با وزیر امور خارجه شاه محمود قریشی و تلاش اسلامآباد برای آغاز گفتوگوهای صلح این مسئله را در ذهن تداعی میکند که عقبه سیاسی گروه طالبان کجاست و چرا پاکستان این قدر بر آغاز مذاکرات صلح میان امریکا و این گروه تاکید میکند.
کابل- در نظام جدید، حکومت مجاهدین و نظام کمونستی کشور- همواره پاکستان را به ایجاد، حمایت و رهبری گروههای افراطی متهم کرده است. این موضوع تاریخچه و عقبهای دارد که ناگزیر باید به آن اشاره کرد و گریزی به گذشته دور و نزدیک زد.
عمران خان نخستوزیر پاکستان در هفتاد و چهارمین نشست عمومی ملل متحد در نیویارک گفت که در دهه هشتاد میلادی گروههای افراطی مثل القاعده و شبکه حقانی به دستور و حمایت مالی امریکا از سوی پاکستان ایجاد شد تا علیه اتحاد جماهیر شوروی در افغانستان و نقاط دیگر دنیا مبارزه کند. طبیعی است که پاکستان علاوه بر همسویی با غرب در مسئله تجاوز ارتش سرخ به افغانستان، اهداف راهبردی خود را نیز در قبال مسئله کشمیر از ایجاد چنین گروههایی داشت.
جنرال حمیدگل یکی از مدیران ارشد آی اس آی در کتاب تلک خرس که به فعالیتهای نظامی پاکستان در زمان حاکمیت کمونستی افغانستان پرداخته، از این راز پرده بر میدارد که گروههایی مثل القاعده، لشکر جنگوی، سپاه صحابه و برخی سازمانهای دیگر به هدف پیشبرد دیپلماسی راهبردی پاکستان ایجاد شده و علیه خرس قطبی در افغانستان و متحد آن – هند- در شرق پاکستان مبارزه میکنند.
در زمان حاکمیت گروه طالبان در دهه نود میلادی بر اکثریت خاک افغانستان، صدها جنرال و افسر اطلاعاتی پاکستان در صفوف این گروه میجنگید، القاعده در کنار طالبان به دستور پاکستان حضور داشت و برای این گروه نقشههای عملیاتی طراحی میکرد.
صدها فلم و سند از حضور افسران اطلاعاتی پاکستان در میان طالبان، از سوی دولت اسلامی افغانستان و حوزه مقاومت دسته بندی و برای رسانهها ارائه شده است.
به سال ۲۰۱۱ بر گردیم، اسامه بن لادن دقیقاً در بیخ گوش تاسیسات هستهای پاکستان در ایبت آباد از سوی نیروهای ویژه امریکایی کشته شد.
شورای کویته که گروه طالبان از آن رهبری میشود در خاک پاکستان قرار دارد.
دیره اسماعیل خان، کویته، دیره دون، مناطق قبایلی مرز دو کشور و چترال از مناطقی در پاکستان است که برای سازمانهای تروریستی لانه امن به شمار رفته و در آن پناه میبرند.
سه مسئله مهم دیگر نیز هست. اختفای خبر مرگ ملا عمر برای دوسال از سوی پاکستان؛ کشته شدن مرموز ملا منصور و آتشبس عید رمضان سال ۹۷ میان حکومت افغانستان و گروه طالبان.
موارد یاد شده همه حاکی از وابسته بودن گروه طالبان یا حد اقل بخش بزرگی ازکمیسیون نظامی و سیاسی این گروه به آی اس آی است. سفر هیئت طالبان به پاکستان به نظر میرسد که خیلی هم مشکل نبوده چون اگر چند چهره به اصطلاح دیپلمات آن از دوحه قطر به اسلامآباد رفته، متباقی همه از شورای کویته و دیگر نقاط پاکستان در پوشش وسایط آی اس آی به اسلاماباد رسیدهاند.
گروه طالبان یک سازمان نیابتی برای پیشبرد سیاستها و استراتژی سازمان نظامی آی اس آی است که در برای اهداف آن مبارزه میکند، نه یک تشکیلات آزادی بخش که علیه اشغال نظامی کشور توسط امریکا «جهاد» کند.
گروه طالبان از بدو ایجاد آن در اوایل دهه ۹۰ میلادی تاکنون همواره همانند عروسک در دست آی اس آی بوده و سیاستهای آن را در کشور ما پیاده کرده است.
سیاست زمین سوخته در شمالی، قتل عام یکاولنگ و مزارشریف، کشتار دیپلماتهای ایرانی در مزارشریف، مخالفت با آموزش و پرورش، رسانهها، جلوگیری از حضور زنان در اجتماع، ترویج مزارع کشت کوکنار در تمام نقاط کشور، تخریب مجسمههای بودا، ترویج نوعی خشن از اسلام و پیاده کردن روایت قومی از حکومت در کشور همه در راستای اهداف پاکستان بوده و بس.
اکنون نیز گروه طالبان که سنگ مبارزه علیه اشغال را به سینه میزند، روزانه دهها کودک و زن و مرد این سرزمین را به خاک و خون کشانده و کار روزمره آنان شده قطع راههای مواصلاتی، قطع جریان برق، تخریب تسیسات عامه و تلاش برای از پا در آوردن نظام دموکراسی در کشور.
چنین میپندارم که تا پاکستان صادقانه دست از حمایت و پناه دادن به گروههای تروریستی، از جمله گروه طالبان بر ندارد، صلح پایدار در کشور ما همچنان ناپیدا خواهد بود.