یادآوری به ترامپ: ایران در آستانه سقوط نیست؛ خنده قهقهه حسن روحانی چه مفهوم داشت؟

در اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل، حسن روحانی نشان داد که نسبت به اقدامات امریکا علیه کشورش، قاطعانه بی‌اعتناست و حتی نشان داد که چه بسا تهران از شرایط کنونی‌اش، بیش از آنی خشنود است که دیگران فکر کرده باشند.

مقام های دولت ترامپ می‌گویند که با سیاست فشار حداکثری آن‌ها، اقتصاد ایران در حال سقوط آزاد است. اما رفتار حسن روحانی در نیویارک حکایت دیگری داشت.
بوریس جانسون نخست‌وزیر انگلستان، در دیدار با حسن روحانی به او توصیه می‌کرد که به طور ناگهانی با دونالد ترامپ دیدار کند. جانسون با لحن طنزآمیز به حسن روحانی گفت:«شما باید لبه استخر رفته و به داخل آن شیرجه بزنید!» رییس جمهور ایران، پاسخش را فقط با قهقهه داد!
در اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل، حسن روحانی نشان داد که نسبت به اقدامات امریکا علیه کشورش، قاطعانه بی‌اعتناست و حتی نشان داد که چه بسا تهران از شرایط کنونی‌اش، بیش از آنی خشنود است که دیگران فکر کرده باشند.

مقام‌های امریکایی، پنهان و آشکار و از کانال‌های مختلف پیام دادند که پرزیدنت ترامپ، آماده است بدون هیچ پیش شرطی با روحانی دیدار کند. به نظر شما، اگر ایران در آستانه سقوط بود- آنطور که امریکایی‌ها مرتباً می‌گویند- روحانی ناچار به پذیرش این دیدار نمی شد؟ اما او این پیشنهاد را رد کرد، هم علناً «نه» گفت و هم در دیدارهای خصوصی‌اش با متحدان انگلیسی و فرانسوی آمریکا.
تفاوت و شکاف میان لحن ایرانی‌ها و امریکایی‌ها، همه آنچه را که باید درباره وضعیت کنونی رابطه میان دو کشور بدانید، به شما می‌گوید. «فشار حداکثری» قرار بود رهبران ایران را به سرعت به گفت‌وگو با امریکا بکشاند. اما ایرانی‌ها همچنان به چنین کاری تن نمی‌دهند.

کنث کاتزمن Kenneth Katzman، تحلیلگر خدمات پژوهشی کنگره درباره ایران، به من (جیسون رضاییان) گفت که پیش بینی‌هایی که درباره سقوط قریب‌الوقوع اقتصاد ایران شده بود، بی‌پایه و اساس‌اند. او برآورد می‌کند که ایران هنوز حدود صد میلیارد دالر ذخایر ارزی در اختیار دارد و با همین شرایط، ایرانی‌ها دو سال دیگر دوام می‌آورند. بی‌گمان اقتصاد ایران زیر فشار است اما حتی بدون فروش نفت، ایران هنوز هم تولیدات زیادی را در همسایگی‌اش می‌فروشد. شرکت‌های ایرانی در افغانستان سرگرم پروژه‌های ساختمانی‌اند، کار تولید و صادرات خودرو(موتر) ادامه دارد و گاز طبیعی به کشورهایی که مرز مشترک دارند، صادر می‌شود. تازه اینها فعالیت‌هایی است که ما از آن‌ها خبر داریم. ایران در تاب آوری با کمترین امکانات، هنرمند است و هرگاه هم بخواهد خودی نشان دهد، این کار را با کمترین هزینه انجام می‌دهد.
نیروهای نیابتی ایران در یمن، عراق و لبنان، عمدتاً خود اتکایی دارند. یورش اخیر به تاسیسات سعودی که نیمی از تولید نفتشان را متوقف کرد، با مشتی موشک و پهپادهای ارزان انجام شد. اینهاست که به ما کمک می‌کند دریابیم که چرا رهبران ایران، برخلاف آنچه ترامپ می‌خواهد که ما باور کنیم، اعتماد به نفس بالایی دارند.
در حالی که خطر رویارویی نظامی همیشه وجود دارد، همه طرفها – هم ایران و هم امریکا و دیگران- توافق دارند که از گفت‌وگو، گریزی نیست اما چالش اصلی در اینجا، پل زدن میان انتظارات دو طرف است.
تا به اینجا، فشار حداکثری با مقاومت حداکثری روبرو شده است و رهبران ایران بر تاب آوری جاافتاده مردم کشورشان در برابر سوء استفاده قدرت‌های خارجی و داخلی حساب می‌کنند.
چهاردهه پیش، زمانی که بزرگترین حضور دیپلماتیک جهان را در تهران داشتیم، نتوانستیم وقوع انقلاب را پیش بینی کنیم. اکنون که چهل سال است در ایران حضوری نداریم و دشوار بتوانیم درک کنیم که در ایران چه می‌گذرد.