ﻧﺎﻣﻪ ﺳﺮﮔﺸﺎﺩﻩ ﺑﻪ ﺭییس ﺟﻤﻬﻮﺭ!
ﺑﻨﺪﻩ ﺑﺎ ﺷﻨﺎختی ﻛﻪ اﺯ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻋﻠمی و اﻧﮕﻴﺰﻩ ملی ﺷﻤﺎ ﺩاﺭﻡ، ﺑﺮ اﻳﻦ ﺑﺎﻭﺭ ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﺩﻏﺪﻏﻪ اصلی ﺷﻤﺎ ﺭا ﺳﻴﺴﺘﻢﺳﺎﺯی و اﺩاﺭﻩ ملی ﻛﺸﻮﺭ ﺗﺸﻜﻴﻞ میﺪﻫﺪ، ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻗﺒلی ﺧﻮﺩ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮاﻥ(اﺷﺮﻑ غنی ﺩﺭ ﭼﺎﻟﺶ ﺳﻨﺖ و ﻣﺪﺭﻧﻴﺰﻡ)ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺑﻮﺩﻡ ﻛﻪ اﺷﺮﻑ غنی ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﻫﻴﭻﻗﻮﻡ، ﻣﺬﻫﺐ و ﮔﺮاﻳﺶ سنتی ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺎ ﻧﻴﺴﺖ اﻭ ﻓﺮاﺗﺮ اﺯ اﻳﻦ ﺷﻜﺎفها، ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢﺳﺎﺯی و ﻛﺸﻮﺭﺳﺎﺯی میاﻧﺪﻳﺸﺪ.
ﺑﺎ ﻋﺮﺽ ﺳﻼﻡ و ﺣﺮﻣﺖ!
ﺑﻨﺪﻩ ﺑﺎ ﺷﻨﺎختی ﻛﻪ اﺯ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻋﻠمی و اﻧﮕﻴﺰﻩ ملی ﺷﻤﺎ ﺩاﺭﻡ، ﺑﺮ اﻳﻦ ﺑﺎﻭﺭ ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﺩﻏﺪﻏﻪ اصلی ﺷﻤﺎ ﺭا ﺳﻴﺴﺘﻢﺳﺎﺯی و اﺩاﺭﻩ ملی ﻛﺸﻮﺭ ﺗﺸﻜﻴﻞ میﺪﻫﺪ، ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻗﺒلی ﺧﻮﺩ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮاﻥ(اﺷﺮﻑ غنی ﺩﺭ ﭼﺎﻟﺶ ﺳﻨﺖ و ﻣﺪﺭﻧﻴﺰﻡ)ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺑﻮﺩﻡ ﻛﻪ اﺷﺮﻑ غنی ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﻫﻴﭻﻗﻮﻡ، ﻣﺬﻫﺐ و ﮔﺮاﻳﺶ سنتی ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺎ ﻧﻴﺴﺖ اﻭ ﻓﺮاﺗﺮ اﺯ اﻳﻦ ﺷﻜﺎفها، ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢﺳﺎﺯی و ﻛﺸﻮﺭﺳﺎﺯی میاﻧﺪﻳﺸﺪ.
ﺳﻮاﻝ اصلی ﺑﻨﺪﻩ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﺮا اﺷﺮﻑ غنی ﻧﺘﻮاﻧﺴﺖ طی اﻳﻦ ﻣﺪﺕ ﺑﻪ اﻫﺪاﻑ ﺧﻮﺩ ﻧﺎﻳﻞ آﻳﺪ؟
ﺩﺭ ﺭﻭﺵ ﺗﺤﻘﻴﻖ، ﭘﮋﻭﻫﺶﮔﺮاﻥ ﺑﺮ اﻳﻦ ﺑﺎﻭﺭ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻋﻠمی ﺯﻣﺎنی ﻣﻨﺘﺞ ﺑﻪ یک ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻌﻘﻮﻝ و ﻣﻨﻂقی میگردد ﻛﻪ ﻣﺒﺘنی ﺑﺮ یک ﺳﻮاﻝ اصلی ﺑﺎﺷﺪ.
ﺟﺎﻣﻌﻪﺷﻨﺎﺳﺎﻥ ﺳﻴﺎسی، ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎی ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ اﻳﻦ ﻋﺮﺻﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ: ﻣﺎﻛﺲ ﻭﺑﺮ، ﺩﻭﺭﻛﻴﻢ، اﺑﺮاﻫﺎﻡ ﻣﺎﺯﻟﻮ و ﺟﺎﻥ ﺑﻮﺩﺭﻳﻮ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎی ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ﻏﺮبی ﻣﺪﻳﻮﻥ و ﻣﺮﻫﻮﻥ ﻧﻆﺮﻳﺎﺕ ﺁنهاﺳﺖ ﻧﻴﺰ ﺑﺮ اﻳﻦ ﺑﺎﻭﺭ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮای ﺣﻞ یک ﻣﻌﻀﻞ اﺟﺘﻤﺎعی ﻧﺨﺴﺖ ﺑﺎﻳﺪ آﻥ ﺭا ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ یک ﺳﻮاﻝ و ﻣﺴﻠﻪ اﺟﺘﻤﺎعی ﺩﺭ اﻓﻜﺎﺭ ﻋﻤﻮﻡ ﺳﺎﺯﻳﻢ.
ﺟﻨﺎﺏ ﺭﻳﺲ ﺟﻤﻬﻮﺭ! ﻭاﻗﻌﺎ مسئله اصلی ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺎ ﭼﻴﺴﺖ. آﻳﺎ ﻣﺸﻜﻞ اصلی اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ اﻣﻨﻴﺖ اﺳﺖ؟
اﮔﺮ اﻣﻨﻴﺖ اﺳﺖ ﭼﺮا ﺑﺎ آﻣﺪﻥ ﻗﺪﺭﺕ ﺑﺮﺗﺮ ﺟﻬﺎﻥ (ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ و ﻧﺎﺗﻮ) اﻳﻦ ﻣﻌﻀﻞ و مسئله ﺣﻞ نمیگردد.
آﻳﺎ ﻣﺸﻜﻞ اصلی اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻓﻘﺮ و ﺑﻴﻜﺎﺭی اﺳﺖ؟
اﮔﺮ ( مشکل کشور فقر ) اﺳﺖ ﭼﺮا ﺑﺎ آﻣﺪﻥ ﺛﺮﻭﺕﻣﻨﺪ ﺗﺮﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎی ﺟﻬﺎﻥ( ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺟﻬﺎنی) اﻳﻦ ﻣﻌﻀﻞ و مسئله ﺣﻞ نمیگردد.
آﻳﺎ ﻣﺸﻜﻞ اصلی اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ اﻧﺘﻘﺎﻝ ﻗﺪﺭﺕ اﺯ یک ﭘﺎﺩﺷﺎﻩ و ﺣﺎﻛﻢ ﺑﻪ ﺩﻳﮕﺮی اﺳﺖ؟
اﮔﺮ اﺳﺖ ﭘﺲ ﭼﺮا ﺑﺎ آﻣﺪﻥ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺩﻣﻛﺮاسی و اﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ، اﻳﻦ ﻣﻌﻀﻞ اﺟﺘﻤﺎعی ﺣﻞ نمیگردد.
ﭘﺲ ﻣﺸﻜﻞ اﺻلی اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﭼﻴﺴﺖ؟
ﻋﻠﻤﺎی ﻋﻠﻢ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺑﺮ اﻳﻦ ﺑﺎﻭﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ اﺭﺯﺵ ذاتی ﻧﺪاﺭﺩ، ﺑﻠﻜﻪ ﺧﺮﻭجی و ﻓﺮاﻭﺭﺩﻩﻫﺎی ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺧﻴﺮ ﻋﻤﻮﻡ، ﻧﻆﻢ ﺟﺎﻣﻌﻪ، ﺭﻓﺎﻩ و ﺭﺿﺎﻳﺖ ﻋﻤﻮﻡ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﻋﺎﺩﻻﻧﻪ ﺷﻜﻞ میگردد ﺑﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ و ﺳﻴﺎﺳﺖﻣﺪاﺭ اﺭﺯﺵ عینی و ﻭاﻗﻌﻴﺖ ﺑﻴﺮﻭنی میبخشد.
ﻟﺬا ﻓﺮﻕ ﻋﻤﺪﻩ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺳﻴﺎسی ﺑﺎ اﺟﺘﻤﺎﻉ ﺳﻴﺎﺳﺖﺯﺩﻩ ﺩﺭ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺳﻴﺎسی ﻣﺒﺘنی ﺑﺮ ﻗﻮاﻋﺪ ﻋﻠمی و ﺷﺨﺼﻴﺖ آﮔﺎﻩ ﺑﻪ ﻗﻮاﻋﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺳﻂﺢ ﻋﺎلی اﺯ ﺗﻌﻠﻘﺎﺕ اﺟﺘﻤﺎعی ﻗﺮاﺭ ﺩاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ، اﺩاﺭﻩ و ﻣﻬﻨﺪسی ﮔﺮﺩﺩ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪﺷﻨﺎﺳﺎﻥ، ﺳﻂﻮﺡ ﺗﻌﻠﻘﺎﺕ اﺟﺘﻤﺎعی ﺭا ﺑﻪ ﭘﻨﺞ ﺳﻂﺢ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻧﻤﻮﺩﻩ و ﻋﺎﻟﻴﺘﺮﻳﻦ آﻥ ﺭا ﺗﻌﻠﻖ ﺳﻂﺢ ﭼﻬﺎﺭﻡ و ﭘﻨﺠﻢ آﻥ میداﻧﻨﺪ.
۱: ﺳﻂﺢ ﺗﻌﻠﻖ ﻓﺮﺩ ﺑﻪ ﺧﻮﺩﺵ
۲: ﺳﻂﺢ ﺗﻌﻠﻖ ﻓﺮﺩ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻮاﺩﻩاﺵ
۳: ﺳﻂﺢ ﺗﻌﻠﻖ ﻓﺮﺩ ﺑﻪ ﻗﻮﻡ ﺧﻮﺩﺵ
۴: ﺳﻂﺢ ﺗﻌﻠﻖ ﻓﺮﺩ ﺑﻪ ﻛﺸﻮﺭ ﺧﻮﺩﺵ
۵: ﺳﻂﺢ ﺗﻌﻠﻖ ﻓﺮﺩ ﺑﻪ اﻧﺴﺎﻧﻴﺖ ﺧﻮﺩﺵ
ﺩﺭ اﺟﺘﻤﺎعی ﻛﻪ ﻣﻠﺖﺳﺎﺯی و ﻛﺸﻮﺭ ﺳﺎﺯی ﺑﺮاﺳﺎﺱ ﻋﺪاﻟﺖ اﺟﺘﻤﺎعی ﺷﻜﻞ ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ، آﻥ اﺟﺘﻤﺎﻉ به ﺼﻮﺭﺕ ﻛﺘﻠﻪای ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﮔﻠﻪ اﺩاﺭﻩ ﺷﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ، ﭼﻨﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎعی اﺯﻧﻆﺮﻋﻠﻤﺎی ﺟﺎﻣﻌﻪﺷﻨﺎسی ﺩﺭ ﺳﻂﺢ ﺟﺎﻣﻌﻪ اﺭﺗﻔﺎﻉ ﻧﻴﺎﻓﺘﻪ و ﻫﺮ ﻧﻮﻉ ﺗﻼﺵ و ﺩﺳﺘﺎﻭﺭﺩی ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﻆﺎﻡ ﺿﺮﺏ ﺻﻔﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ.
ﻋﺎﻟﻴﺠﻨﺎﺏ ﺭییس ﺟﻤﻬﻮﺭ!
ﺑﻨﺪﻩ ﺩﺭ ﻣﺎههای اﻭﻝ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺷﻤﺎ ﻛﻪ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ مسئوﻟﻴﺖ ﺭﻳﺎﺳﺖ ﭘﺎﻟﻴسی اﺭﮒ ﺭا ﺑﻪ ﻋﻬﺪﻩ ﺩاﺷﺘﻢ، ﺟﻨﺎﺏ ﺷﻤﺎ ﻫﺪاﻳﺖ ﻓﺮﻣﻮﺩﻳﺪ ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﭼﻬﺎﺭﻣﺎﻫﻪ ﻣﺮا یک ﻧﻘﺪ و ﺑﺮﺭسی ﻋﻠمی ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ و ﺑﻨﺪﻩ ﺩﺭ ﻫﻔﺖ ﺻﻔﺤﻪ ﻣﻂﺎﻟﺒﻢ ﺭا ﺗﻘﺪﻳﻢ ﺣﻀﻮﺭ ﺷﻤﺎ ﻧﻤﻮﺩﻩ و ﺑﻴﺎﻥ ﺩاﺷﺘﻢ: ﻣﻂﺮﺡ ﺷﺪﻥ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮاﻥ یک ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻋﻠمی و ﺟﻬﺎنی ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻡ ﺭﻳﺎﺳﺖﺟﻤﻬﻮﺭی اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ، اﻓﻜﺎﺭ ﻧﺨﺒﮕﺎﻥ ﻋﻠمی ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺭا ﺩﺭ اﻧﺘﻆﺎﺭ یک ﺗﺤﻮﻝ ﺑﻨﻴﺎﺩﻳﻦ ﺟﻬﺖ ﻛﺸﻮﺭﺳﺎﺯی ﻗﺮاﺭ ﺩاﺩﻩ اﺳﺖ؛ ﭼﺮا ﻛﻪ ﻧﺨﺒﮕﺎﻥ ﻋﻠمی ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ آﻧﭽﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻗﻴﺎﻡ و ﻗﻮاﻡ ﺟﺎﻣﻌﻪ میگرﺩﺩ ﻣﻠﺖﺳﺎﺯی ﺩﺭ ﻣﺮﺣﻠﻪ اﻭﻝ و ﺳﻴﺴﺘﻢﺳﺎﺯی ﺩﺭ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺩﻭﻡ میباشد.
ﭼﺮا ﻛﻪ ﮔﺴﺴﺖ ﺣﻜﻮمتی و ﺩﻭﺭﻩ ﻓترت، ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺎ ﺭا ﺑﻪ یک ﻧﻴﺎﺯ ﻣﺒﺮﻡ ﻛﻪ ﻫﻤﺎﻧﺎ اﺣﺴﺎﺱ ﺗﻌﻠﻖ آﺣﺎﺩ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻋﻠﻴﺎی ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺎﺷﺪ ﻭاﺩاﺷﺘﻪ اﺳﺖ و آﻧﭽﻪ اﻳﻦ اﺣﺴﺎﺱ مسئوﻟﻴﺖ ﺭا ﺗﻘﻮﻳﺖ میکند، ﺣﻘﻮﻕ ﺷﻬﺮﻭﻧﺪی و ﺗﻌﻠﻖ ﻓﺮﺩ ﺑﻪ ﻛﺸﻮﺭ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻏﻴﺮ این ﺼﻮﺭت ﺷﺎﻫﺪ اﻭﺝ ﻓﺴﺎﺩ و ﺗﻜﺮاﺭ ﺳﻴﻜﻞ ﺧﺒﻴﺜﻪ و ﺑﺎﺯﻣﺎﻧﺪﻥ اﺯ ﺭﻭﻧﺪ ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﺿﺮﺏ ﺻﻔﺮ ﺷﺪﻥ ﺗﻤﺎﻡ ﺩﺳﺘﺎﻭﺭﺩﻫﺎ و ﺯﺣﻤﺎﺕ ﺷﺒﺎﻧﻪﺭﻭﺯی ﺷﻤﺎ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺗﺎﺭﻳﺦ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺑﻮﺩ.
داکتر دانش بختیاری