طالبان از زنده جان‌ها چه می خواهند؟
خبرگزاری دید: شهروندان کشور از وضع اینچنین قوانین ( منع انتشار زنده‌جان) و محدودیت بر آزادی بیان و فعالیت‌های رسانه‌های کشور ناراضی‌اند. ازادی بیان و فعالیت رسانه‌ها، حق مسلّم انسانی هر جامعه ای ست. وضع اینچنین قوانین بر خلاف عرف قوانین حقوق بشری، مخالفت صریح حکومت سرپرست با خواست شهروندان و همچنین در تقابل با نظم جهان است. وضع موجود می‌تواند بر نارضایتی موجود شهروندان تأثیر مضاعف گذاشته و اعتراضات گسترده میدانی و خیزش‌های اعتراضی مردمی را به دنبال داشته باشد.
وزارت امر به معروف حکومت سرپرست به ادامه صدور برخی قوانین به تازگی با وضع قانونی جدید، انتشار تصاویر هر نوع (زنده‌جان) را از طریق رسانه‌ها ممنوع اعلام کرده است. مأموران امر به معروف موظف شده‌اند که مسئولین رسانه‌ها را به رعایت این قانون ملزم نمایند.
در همین حال و در پی وضع این قانون که در ماده هفدهم قانون امر به معروف طالبان درج شده است فعالیت شبکه‌های محلی تلویزیونی در ولایت‌های( قندهار، بادغیس و تخار) متوقف شد همچنین در ولایت هلمند نیز اعلام گردیده است که تخطی از این قانون غیر ممکن است.
(در تخار با اجرای این حکم، فعالیت تلویزیون ملی و دو تلویزیون خصوصی به نام‌های ماه نو و ریحان و در ولایت بادغیس هم فعالیت تلویزیون ملی و تلویزیون خصوصی عبور متوقف شده‌اند. )
بر این اساس، انتشار تصاویر انسان از دریچه شبکه های تصویری ممنوع است که طبیعتا انتشار تصویر فرد، پوشش خبری از نشست‌ها، مصاحبه تصویری و مواردی نظیر آن نباید تهیه و منتشر شوند. یک مقام حکومت سرپرست گفته است که رسانه‌ها به جای عکس و ویدئوی موجودات زنده جان می‌توانند از تصاویر تابلوها و … استفاده کنند.
محدودیت‌های حکومت سرپرست پس از وضع محدودیت برای تحصیل دختران و همچنین محدودیت بر فعالیت خبرنگاران زن با وضع قانون جدید منع انتشار تصاویر (زنده جان) ابعاد تازه ای را به خود گرفته است.
گرچه حکومت سرپرست در تطبیق این قوانین خود با زیرکی خاصی برخورد نموده و واکنش شهروندان کشور را به میزان محک می خواهد بسنجد. بدین لحاظ رسیدن به اهداف خود را برای محدودیت در آزادی بیان از ولایت‌های دور افتاده آغاز نموده است تا بتواند بازخورد شهروندان در کلان شهرها را مشاهده و مدیریت نماید.
بر کسی پوشیده نیست که حکومت سرپرست طالبان خود در بحران مشروعیت‌خواهی به سر می‌برد. گرچه سران طالبان بارها تأکید براین داشته‌اند که در موضوعات داخلی حق اجازه مداخله به هیچ کسی داده نمی‌شود اما این را هم نمی‌توانند نادیده بگیرند که جامعه جهانی اعم از کشورهای منطقه و فرا منطقه، موضوعات حقوق بشری طالبان درافغانستان را با دقت نظاره می‌کنند و همچنین بارها بر رعایت قوانین حقوق بشری از سوی طالبان مطابق با کنوانسیون‌های بین المللی، تأکید داشته اند.
از طرفی اظهارات برخی مقامات حکومت سرپرست می‌رساند که در اتخاذ تصامیم و وضع قوانین محدودیتی برای شهروندان کشور، رأی واحدی میان تمامی گروه‌های حکومت سرپرست وجود ندارد. این گونه تک‌روی از سوی رهبر طالبان و حلقه نزدیک به او می‌تواند شکاف‌ها و اختلافات درونی شان را دامن زده و بحران سیاسی درونی برای حکومت سرپرست را به دنبال داشته باشد.
همچنین شهروندان کشور از وضع اینچنین قوانین ( منع انتشار زنده‌جان) و محدودیت بر آزادی بیان و فعالیت‌های رسانه‌های کشور ناراضی‌اند. ازادی بیان و فعالیت رسانه‌ها، حق مسلّم انسانی هر جامعه ای ست. وضع اینچنین قوانین بر خلاف عرف قوانین حقوق بشری، مخالفت صریح حکومت سرپرست با خواست شهروندان و همچنین در تقابل با جهان است. وضع موجود می تواند بر نارضایتی موجود شهروندان تأثیر مضاعف گذاشته و اعتراضات گسترده میدانی و خیزش‌های اعتراضی مردمی را به دنبال داشته باشد.
از سویی مطابق با آیات و روایت دینی نیز بازداشتن مردم از خواندن و نوشتن و فراگیری علم و دانش و مشارکت در امور اجتماعی خود نمودی از گمراهی‌ست. رسانه‌ها بازوی اصلی تعلیم و تربیه و رشد اگاهی در نظم نوین جهانی‌ست. محدودیت و منع فعالیت رسانه ای یعنی حذف یک ملَت از ساختار انسانی جهان شمول و همچنین مخالفت صریح با دستورات دینی که طالبان خود را به ان منتسب میدانند.
علاوه برآن روند موجود خلق محدودیت‌ها بر فعالیت رسانه‌گران کشور، برآمار پر از التهاب بیکاری و فقر تأثیر مضاعف خواهد گذاشت(معضلی که حکومت سرپرست به شدت با آن دست و پنجه نرم می‌کند.) افزایش بیکاری و نرخ فقر می تواند علاوه بر افزایش میزان نارضایتی سیل مهاجرت از کشور را نیز افزون سازد.
با این تفاصیل حکومت سرپرست می باید از هر زمانی دیگری، کنون که در پی لابی‌گیری با جهان برای تعامل و بقای در حکومت است و از ماهیت یک گروه مخالف می خواهد خود را به ماهیت یک حکومت و نظام سیاسی مشروع برساند بیش از هر زمان دیگری عملکرد خود را مطابق با جهان امروزی مطابقت دهد. در غیر آن نه تنها در چالش‌های پیش رو پیروز نخواهد بود بلکه میدان را به جریان‌های سیاسی مخالف خود واگذار خواهد نمود و جامعه جهانی ترغیب خواهد شد که با حمایت از اپوزوسیون های مخالف طالبان وارد تعامل و همکاری بیشتری شده و کار را برای ادامه حکومت طالبان سخت نماید.
نویسنده: سید باقر واعظی – خبرگزاری دید
