نویسنده: حفیظالله رجبی – خبرگزاری دید
خبرگزاری دید: استفاده از خاک افغانستان از سوی امریکا برای مقابله با اتحاد جماهیر شوروی یا به عبارت ساده تبدیل افغانستان به میدان حنگ نیابتی میراث شوم مداخله امریکا و غرب در افغانستان بود. این نوع نگاه هنوز هم ادامه دارد و فعالیت چندین گروه تروریستی به شمول داعش شاخه خراسان در افغانستان همه و همه ادعای فوق را تایید میکند.
اوضاع نابسامان سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و از همه مهمتر امنیتی امروز و دست کم چهار دهه گذشته افغانستان، ریشه در اقدام شومی دارد که ایالات متحده آمریکا و متحدین غربیاش در گذشته در افغانستان انجام دادند.
اصل داستان به دوره جنگ سرد و دو قطبی بودن جهان بر میگردد که در آن رقابتهای اتحاد جماهیر شوروی سابق و ایالات متحده امریکا در بخشهای مختلف از جمله رقابتهای تسلیحاتی اوضاع جهان را تحت تأثیر خود قرار داده بود.
اتحاد جماهیر شوروی سابق با هدف دسترسی به آبهای آزاد به افغانستان حمله کرد و در مدت زمان کوتاهی افغانستان را اشغال نمود. در این زمان ایالات متحده برای جلوگیری از عملی شدن اهداف سیاسی شوروی در منطقه از مجاهدین افغانستانی حمایت مالی و تجهیزاتی نمود؛ براساس مستندات موجود، کمکهای امریکا به مجاهدین در این دوره چنان گسترده بود که افغانستان را به بنگاه پولی کلان تبدیل کرد.
بسیاری از گروههای مسلحی که هدفمند یا ناخواسته عنوان گروههای جهادی را به خود داده بودند در این دوره فقط و فقط با نگاهی پروژهای تشکیل شدند. تشکیل این گروهها از آنجاییکه اساس و پایه مشخص نداشت و فقط و فقط،عنوان جهادی را با خود یدک می کشید، نه تنها به جهاد مقدس مردم افغانستان علیه ارتش سرخ شوروی سابق ضربه زد که زمینه ساز بحرانهای کشنده بعدی در کشور از جمله جنگهای داخلی شد.
سرازیر شدن کمکهای مالی و تسلیحاتی امریکا به افغانستان، ایجاد کمپهای آموزشی با هدف آمادهسازی گروههای محاهدین و گسیل جنگجویان خارجی به ویژه افراط گراهای عرب به شوق جهاد با کمونیزم به افغانستان دقیقا ریشه تمام مشکلات امنیتی است که افغانستان در نگاه دوم، پاکستان در نگاه سوم و کل منطقه و جهان در حال حاضر با آن مواجه هستند.
حمایت امریکا از مجاهدین، در حقیقت افغانستان را به میدان جنگ نیابتی تبدیل کرد و بر تاریخ سیاسی و اجتماعی آن تاثیر عمیقی گذاشت. این حمایت هدفمند آمریکا از مجاهدین که در اصل برای جلوگیری از نفوذ شوروی سابق صورت میگرفت سبب پیدایش گروههایی شد که لباس مجاهدین را بر تن کرده بودند. این گروهها در ادامه ماهیت اصلی خود را نشان دادند و امنیت داخلی، منطقه ای و فراتر از آن امنیت جهانی را به خطر انداختند.
با پیروزی جهاد افغانستان و شکست اتحاد جماهیر شوروی، جنگجویان خارجی که قبلا به افغانستان آمده بودند در کشور رسوب کردند و بستر عضوگیری گروههای تروریستی بین المللی به شمول القاعده فراهم شد.
در ابن راستا، پاکستان نیز که با امریکا در حمایت از مجاهدین افغانستانی برای مبارزه با شوروی سابق همکار شده بود و البته از دالرهای امریکایی برای خود به مقدار فراتر از نیاز کنار گذاشته بود نیز از تبعات منفی بروز تروریزم در افغانستان و مناطق مرزی خود در امان نماند و هنوز تاوان این اشتباه مرگبار خود را می دهد.
به هر صورت استفاده از خاک افغانستان از سوی امریکا برای مقابله با اتحاد جماهیر شوروی یا به عبارت ساده تبدیل افغانستان به میدان جنگ نیابتی میراث شوم مداخله امریکا و غرب در افغانستان بود. این نوع نگاه هنوز هم ادامه دارد و فعالیت چندین گروه تروریستی به شمول داعش شاخه خراسان در افغانستان همه و همه ادعای فوق را تایید می کند.
براساس برخی تحلیلها، هدف کنونی امریکا مقابله با چین و جلوگیری از گسترش نفوذ آن در منطقه و جهان می باشد و در این راستا داعش و هر گروه تروریستی دیگر مزد بگیر گزینه خوبی است؛ تروریزم اکنون ابزار دست امریکاست و در صورت لزوم از آن برای نابودی پاکستان نیز استفاده می کند چراکه پاکستان بخش بزرگی از برنامه های اقتصادی چین را تشکیل میدهد.