خبرگزاری دید: گاردین با افشای اسناد گسترده گزارش داده است که افغانستانی‌هایی که توسط ایالات متحده در روند خروج پر هرج و مرج به کشورهای خارجی تخلیه شده‌اند، وضعیت رقت‌باری دارند. این وضعیت در حدی است که سایت کوزوو در میان ساکنان، لقب «گوانتاناموی کوچک» را به خود اختصاص داده است.
شهروندان افغانستانی که پس از خروج آشفته ایالات متحده از افغانستان با کمک امریکا از این کشور گریختند، همچنان در کشورهای ثالث سرگردان هستند.
اسنادی که با گاردین به اشتراک گذاشته شده است، نشان می‌دهد برخی در مراکزی مانند زندان هستند و بسیاری آن‌ها در مورد چشم‌انداز اسکان مجدد خود هیچ آگاهی ندارند.
مقامات ایالات متحده به‌طور دقیق نمی‌گویند که چه تعداد افغانستانی در چنین مکان‌هایی باقی مانده اند، جایی که آن‌ها پس از خروج غرب و تسلط برق‌آسای طالبان برده شدند.
مجموعه‌ای از سوابق دولتی که روز سه‌شنبه(۲۵ جدی) منتشر شد، جزییاتی را نشان می‌دهد که در مورد دخالت دولت ایالات متحده در عملیات این سایت‌ها قبلا فاش نشده بود.
سوابق جدایی از خانواده، وخامت شرایط سلامت روان، امکانات ناکافی و ترس از بازگرداندن اجباری به کشور از جمله شکنجه‌های روحی است که این مهاجرین با آن مواجه هستند.
صدف دوست، وکیل دادگستری و مدیر برنامه حقوق بشر در مرکز حقوقی Abolitionist، به گاردین گفته که وکلای مدافع درخواست‌های سوابق را برای کسب اطلاعات در مورد شرایط ده‌ها کمپ که افغانستانی‌ها در آن نگهداری می‌شوند، ثبت کردند. اما اسنادی که آن‌ها به‌دست آورده‌اند نشان می‌دهد که افغانستانی‌های تخلیه شده با درخواست‌ها برای ورود به ایالات متحده در حداقل ۳۶ کشور با “بازداشت، نگهداری یا مجبور شده‌اند در بلاتکلیفی” باقی بمانند.
دوست افزوده است، سوابق دیگری که به دست آمده است، نامه‌های درخواست‌های خستگی‌ناپذیر اتباع افغانستانی را به مقامات دولت ایالات متحده نشان می‌دهد – که شامل جزییات عدم دسترسی به سفارت‌خانه‌ها، وکلا و سازمان‌های بشردوستانه و حقوق مهاجرت تا شرایط غیرقابل تحمل و آسیب‌های جمعی به جامعه است.
تا اپریل ۲۰۲۳، سوابق نشان می‌دهد که ۲ هزار و ۸۳۴ افغانستانی در قطر، هزار و ۲۵۶ در امارات متحده عربی، ۲۵۹ در کوزوو و ده‌ها تن دیگر در کشورهای دیگر سرگردان هستند.
وزارت دفاع و امنیت داخلی امریکا به درخواست‌ها برای اظهار نظر پاسخ ندادند. سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا در بیانیه‌ای به گاردین نوشته که تلاش‌های دولت ایالات متحده برای اسکان مجدد افغانستانی‌های واجد شرایط ادامه دارد.
بیش از ۱.۶ میلیون نفر در پی هرج و مرج پس از اعلام خروج ایالات متحده، افغانستان را ترک کردند.
دیده‌بان حقوق بشر هشدار داده است که بیش از ۲ هزار و ۷۰۰ افغانستانی به‌طور خودسرانه در «شهر بشردوستانه امارات»، مرکز تدارکاتی در ابوظبی که در آن مهاجران افغانستان «بیش از ۱۵ ماه در شرایط تنگ و فلاکت‌بار بدون هیچ امیدی در حبس بودند» زندانی هستند.
این گروه حقوق بشری دریافته که افغانستانی‌ها در آن کمپ تحت نظارت شبانه‌روزی و محدودیت‌ها در رفت و آمد قرار دارند و از دسترسی به مشاوران حقوقی، بازدیدکنندگان و خبرنگاران محروم اند، در حالی که مراقبت‌های پزشکی ضعیف منجر به عوارض تهدید کننده علیه زندگی آن‌ها می‌شده است.
ساير کمپ‌ها و سایت‌ها نيز بهتر از اين نیستند، و گزارش‌هایی در مورد اقدام به خودکشی و اعتصاب غذا در قطر و کوزوو به بیرون درز کرده است.
این وضعیت در حدی است که سایت کوزوو در میان ساکنان، لقب «گوانتاناموی کوچک» را به خود اختصاص داده است، زیرا به افرادی که در آنجا نگهداری می‌شدند گفته می‌شد که اگر محل را ترک کنند، درخواست‌های‌شان برای اسکان مجدد ایالات متحده لغو می‌شود.
در همین حال، مقامات ایالات متحده متعهد شدند که به «ایمنی و آسایش» افغانستانی‌هایی که در کشورهای ثالث نگهداری می‌شوند، از جمله تأمین غذا، مراقبت‌های پزشکی و نیازهای آموزشی کمک می‌کنند.
آن‌ها به کشورهای میزبان قول دادند که به حفظ «نظم» در سایت‌ها، از جمله با انجام گشت‌های «مشترک» کمک کنند.
اما لیلا ایوب، وکیل مهاجرتی و یکی از مدیران پروژه ANAR افزوده است: “دهه‌ها سیاست خارجی ایالات متحده به‌طور مستقیم بسیاری از افغانستانی‌ها را آواره کرد. [مقامات ایالات متحده] وعده‌های مشخصی دادند که افغانستانی‌ها را در اولویت قرار می‌دهند و به آن‌ها مسیری باز می‌کنند. و ما ندیده‌ایم که این وعده محقق شود.”