خبرگزاری دید: در آخرین ساعات دوران ریاست جمهوری جو بایدن، در حالیکه سالها گفتوگو برای مبادله زندانیان صورت گرفته بود، طالبان موافقت کردند که دو امریکایی زندانی در افغانستان را با یکی از اعضای طالبان که حبس ابد را در زندان امریکا میگذراند، مبادله کنند.

سخنگوی شورای امنیت ملی بایدن گفته است که آزادی این زندانیان اوایل امروز سهشنبه(۲ دلو) نتیجه دو سال مذاکره و سفرهای متعدد مقامات کاخ سفید و وزارت خارجه به دوحه برای دیدار با نمایندگان طالبان است.
سیآیای نیز در مذاکرات و عملیات روز سهشنبه شرکت داشت.
اما تاخیر غیرمنتظرهای رخ داد (حداقل تا حدی به دلیل آبوهوای بد در واشنگتن و کابل) و زمانی که امریکاییها رایان کوربت و ویلیام مککنتی را تحویل گرفتند و در مسیر بازگشت به خانه قرار گرفتند، دونالد ترامپ رسما به کاخ سفید بازگشت. آنها با خان محمد یکی از اعضای طالبان افغان که در سال ۲۰۰۸ به اتهام تروریزم مواد مخدر محکوم شد، مبادله شدند.
به نقل از سیانان، خان محمد توسط مقامات امریکایی به دوحه منتقل شده بود. به گفته بسیاری افراد آشنا با جزئیات مبادله، قطر با میزبانی چندین دور مذاکرات ایالات متحده-طالبان و همچنین حمایت لوجستیکی از عملیات برای خروج این دو امریکایی از کابل، تبادل را تسهیل کرد.
طرح دولت بایدن برای مبادله با طالبان توسط جیک سالیوان، مشاور بایدن به مایک والتز، مشاور امنیت ملی ترامپ ابلاغ شده است.
راجر کارستنز، سفیر بایدن در امور گروگانها به همراه محمد به دوحه فرستاده شد. زمان حضور کارستنز در دولت نیز قرار بود با روی کار آمدن ترامپ به پایان برسد، اما او در جریان انتقال قدرت و مراسم تحلیف ریاست جمهوری روز دوشنبه در حرکت برای تبادل زندانیان بود.
یکی از مقامات آگاه از جریان مبادله گفته که علاوه بر آب و هوای بد که مبادله را به تاخیر میانداخت، طالبان ترجیح میدادند ترامپ برنده این توافق شود.
این منبع گفته است: «آنها [طالبان] نمیخواستند این خبر در جریان تحلیف ارزش خود را از دست دهد و میخواستتد که دولت ترامپ اعتبار این مبادله را داشته باشد».
کارستنز رهبری تلاشها برای آزادی حداقل چهار امریکایی را از زندان طالبان داشت.
مقامات امریکایی علناً درباره آزادی کوربت و دو نفر دیگر، جورج گلزمن و محمود حبیبی صحبت کرده بودند. هر سه در سال ۲۰۲۲ بازداشت شدند.
اطلاعات کمی در مورد مککنتی و کارهایی که او در افغانستان انجام میداد، وجود دارد.
کاخ سفید از ارایه جزییات خودداری کرده و فقط گفته که پرونده او برای آنها شناخته شده بود و خانواده وی قبلاً خواستار حفظ حریم خصوصی در مورد پرونده او شده بودند.
یک مقام دولت بایدن گفته است: «دولت آینده چندین اظهارات عمومی در مورد انتظارش مبنی بر آزادی امریکاییها از افغانستان و اینکه اگر چنین نشود، عواقبی در پی خواهد داشت، بیان کرده است. من فکر میکنم تصمیم طالبان برای اقدام در رابطه با رایان [کوربت] تا حدی ناشی از آن است.»
مقامات بایدن از عدم تحویل دو امریکایی دیگر، گلزمن و حبیبی، ابراز ناامیدی کردند، اما گفتند که نمیتوانند پیشنهاد آزادی کوربت و مککنتی را رد کنند.
طالبان هرگز به بازداشت حبیبی اعتراف نکرده است، اما ایالات متحده همچنان او را گروگان میداند.
دولت بایدن قبلاً در نظر گرفته بود در ازای رایان کوربت، گلزمن و حبیبی، یک زندانی گوانتانامو را که گفته میشد از نزدیکان اسامه بن لادن بوده آزاد کند.
زندانی، محمد رحیم الافغانی، که هرگز متهم نشده است، بخشی از مبادله روز سهشنبه نبوده است.
به گفته وزارت عدلیه امریکا، در عوض، این محمد بود که در این مبادله پس از دستگیری در اواخر سال ۲۰۰۶ و استرداد از افغانستان به ایالات متحده در سال ۲۰۰۷ آزاد شد.
این وزارت، محمد را “جهادگر خشن” خوانده و گفته که او یکی از اعضای طالبان بود که سعی داشت سربازان امریکایی را با راکت بکشد.
محمد در مکالمات ضبطشده سری با یک مخبر گفته که فروش مواد مخدر که به ایالات متحده فرستاده میشود، از جمله هروئین، نوعی جهاد است: “چه با تریاک باشد و چه با تیراندازی، این هدف مشترک ماست.”
به گفته وزارت عدلیه، محمد گفته است: “خداوند همه کافران را به اجساد تبدیل کند.”
او در سال ۲۰۰۸ پس از محکوم شدن به اتهامات مواد مخدر و تروریزم مواد مخدر به دلیل توزیع هروئین و تریاک به دو بار حبس ابد محکوم شد.
دولت بایدن گفته که کوربت هرگز به جرمی متهم نشده است.
بایدن در بیانیهای که پیش از ترک مقامش به سیانان به اشتراک گذاشته، گفته است: «ما از طالبان میخواهیم که فورا جورج و محمود را آزاد کنند. ما همچنین از دولت بعدی میخواهیم که به تلاشهایش برای جلوگیری از گروگانگیری و بازداشتهای غیرقانونی ادامه دهد و همه امریکاییهایی که به ناحق بازداشت شدهاند را به خانه بازگرداند.»