نویسنده: حفیظالله رجبی – خبرگزاری دید
به همان اندازه که رقابتهای شدید اتحاد جماهیر شوروی سابق و امریکا در دوران جنگ سرد برای افغانستان زیانبار و مخرب بود، به همان میزان رقابت چین و امریکا در حال حاضر افغانستان را به تباهی کشانده است.

براساس برخی تحلیلهای نزدیک به واقعیت، یکی از دلایل اصلی حمله امریکا به افغانستان در سال دو هزار و یک میلادی که به بهانه مبارزه با تروریزم انجام شد در حقیقت مقابله با کاهش نفوذ چین در منطقه و جهان بود.
چین اما برخلاف تمام سالهای طولانی حضور نظامی و ملکی امریکا در افغانستان که سیاست بیطرفی را اتخاذ نموده بود، با خروج امریکا از افغانستان در سال دو هزار و بیست یک میلادی، در تغییر موضعی کلان و یکباره به صورت فعال روابط خود با حکومت سرپرست طالبان در عرصههای سیاسی و اقتصادی را آغاز و گسترش داد.
بسیاری از کارشناسان امر این حضور گسترده چین را فرصتطلبی پکن برای پر کردن خلأ حضور امریکا در افغانستان میدانستند.
اینک اما با هکشدن سیستم حکومتی طالبان از سوی یک گروه از هکرهای ناشناس، به نظر میرسد جاه طلبیهای چین در افغانستان بر همگان آشکار شده باشد.
براساس دهها سند رسمی مربوط به سیستم اطلاعاتی حکومت سرپرست طالبان که توسط هکرها چند روز پیش در وب سایت «طالبان لیک» منتشر شده، نفوذ چین در افغانستان تحت حاکمیت طالبان تنها به گسترش نفوذ اقتصادی خلاصه نمیشود و پکن برای نفوذ در سیستمهای امنیتی حکومت سرپرست طالبان تلاش زیادی انجام داده است.
چین با پیشنهاد همکاری با طالبان در عرصه تکنولوژی فضای سایبری به دنبال تسلط خود بر سیستمهای استخباراتی طالبان بوده است.
از سویی هم در اسناد منتشر شده در وب سایت هکرها که در نوع خود، دادههای لازم برای ارزیابی عملکرد طالبان در بیش از سه سال از تسلط دوباره این گروه بر افغانستان را در اختیار میگذارد، مشاهده میشود شرکتهای چینی در نامهای رسمی به وزیر حکومت سرپرست خواستار دسترسی به منابع طبیعی افغانستان از طریق وزارت معادن و پطرولیوم شده است.
این حجم از نفوذ چین در ساختارهای حکومتی طالبان بدون شک نگران کننده است؛ ایجاد کانالهای ارتباطی خصوصی با مقامات طالبان از سوی چین علاوه بر اینکه ضعف بزرگ عدم یکپارچگی مدیریت سیاسی طالبان را نشان میدهد، سبب گسترش فساد از جنس همان فسادی که طی سالهای طولانی حضور امریکا در افغانستان شکل گرفته بود، می شود. با گسترش فساد، معادن و ذخایر طبیعی افغانستان از سوی چین تاراج می شود.
در چنین شرایطی باید گفت وابستگی شدید طالبان به چین در بخشهای اقتصادی به ویژه سرمایهگذاری گسترده چین در افغانستان و تکنولوژی چین در بخش فضای سایبری، خطر افتادن کامل افغانستان به دامان چین را در پی دارد.
مسألهای که بدون شک واکنش و اقدامات پیشگیرانه امریکا را به دنبال خواهد داشت؛ در چنین شرایطی جنگ ابرقدرت ها در افغانستان تشدید و زیرساختهای باقی مانده نیز نابود میشود.
می طلبد که حکومت سرپرست در زمینه حفظ استقلالیت سیاسی و امنیتی خود بر اساس حفط منافع ملی سیاستگذاری نماید. همکاریهای منطقوی بهترین گزینه حل مشکلات افغانستان است اما در صورتی که تعامل بر اساس حفظ منافع ملی و ذخایر افغانستان باشد.