خبرگزاری دید: نماینده ویژه سازمان ملل متحد برای افغانستان بر نیاز به تعامل واقعبینانه با افغانستان تاکید کرده و گفته است بحرانهای بشردوستانه و حقوق بشری در بحبوحه انزوای فزاینده بینالمللی عمیقتر میشوند.

در جلسهی توجیهی شورای امنیت، روزا اوتونبایوا، نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد، هشدار داده است که تعامل سیاسی با طالبان پیشرفت اندکی داشته و ناامیدی در میان ذینفعان بینالمللی رو به افزایش است.
او گفته است: «فضای تعامل در حال محدود شدن است».
وی افزوده که برخی دولتها اکنون این پرسش را مطرح میکنند که آیا گفتوگو با طالبان ممکن است جناحهای تندرو را تقویت کند.
در عین حال، محدودیتهای بودجهای، تغییر اولویتهای جهانی و درونگرایی فزایندهی برخی کشورها، خطر فقیرتر، آسیبپذیرتر و منزویتر شدن افغانستان را در پی دارد.
رییس یوناما هشدار داده است: «این یک برایند قابل اجتناب است، اما فقط در صورتی که همه ذینفعان این خطر را درک کنند و فعالانه بهدنبال جلوگیری از آن باشند، بهخصوص مقامات دفاکتو».
او افزوده است: «مفیدترین تحول این خواهد بود که مقامات دفاکتو سیگنالی روشن ارایه دهند که نشان دهد متعهد به ادغام مجدد افغانستان در جامعهی بینالمللی هستند، با تمام پیامدهایی که این امر در پی دارد. اکنون زمان واقعبینی است.»
بحران انسانی و کاهش کمکهای مالی
خانم اوتونبایوا وضعیت وخیم بشردوستانه در افغانستان را تشریح کرده است، جایی که بیش از ۲۳ میلیون نفر – بیش از نیمی از جمعیت – به کمکها و حمایتهای بینالمللی نیاز دارند.
وی هشدار داده است: «جانها و معیشتها از دست خواهند رفت و دستاوردهای توسعهای بیشتر از بین خواهند رفت… در اینجا بار دیگر به موضوع تعهدات بینالمللی افغانستان بازمیگردیم.»
چالشهای امنیتی
از نظر امنیتی، حملات داعش-خراسان (ISIL-K) همچنان ادامه دارد، از جمله بمبگذاریهای انتحاری مرگبار، در حالی که حضور گروههای مسلح مانند تحریک طالبان پاکستان (TTP) همچنان نگرانی منطقهای است.
رویکرد گزینشی طالبان
به گفتهی اوتونبایوا، رویکرد طالبان نسبت به تعهدات بینالمللی مانعی برای ادغام مجدد افغانستان در جامعه جهانی است.
مقامات دفاکتو در برخی گفتوگوهای فنی، از جمله درباره مبارزه با مواد مخدر و توسعه بخش خصوصی، شرکت کردهاند، اما مسایل گستردهتر – بهویژه حقوق بشر – همچنان تا حد زیادی نادیده گرفته شده است.
وی گفته است: «آنها تاکنون تعهدات بینالمللی دولت افغانستان را بهصورت گزینشی پذیرفتهاند و برخی را به این دلیل که ظاهراً به حاکمیت کشور آسیب میزند یا با سنتهایشان در تضاد است، رد کردهاند.»
او هشدار داده که این تعهدات بینالمللی نه تنها بر امکان پیشرفت در مسیر سیاسی تاثیر میگذارد، بلکه «بر رفاه کل جمعیت افغانستان نیز تاثیر حیاتی دارد.»
محدودیتهای فزاینده بر زنان و دختران
وضعیت زنان و دختران در افغانستان بهشدت نگرانکننده است، زیرا محدودیتهای شدید طالبان بر حقوق و آزادیهای آنها همچنان ادامه دارد.
خانم اوتونبایوا هشدار داده که تعطیلی موسسات پزشکی برای دانشجویان زن – که یکی از آخرین فرصتهای باقیمانده برای آموزش حرفهای زنان بود – موجب افزایش مرگومیر مادران و نوزادان در کشور خواهد شد.
فرصتهایی برای تعامل
رییس یوناما تاکید کرده که هنوز هم سازوکارهایی برای تعامل وجود دارد.
گروههای کاری درباره مبارزه با مواد مخدر و بخش خصوصی، چارچوبی برای ایجاد اعتماد فراهم کردهاند. علاوه بر این، «رویکرد جامع» پیشنهادی سازمان ملل متحد برای نخستین بار چارچوبی را برای رسیدگی به مسایلی که مانع ادغام مجدد افغانستان در جامعه بینالمللی میشوند، مشخص کرده است.
او خاطرنشان کرده است: با این حال، پیشرفت به ارادهی سیاسی – از سوی همهی طرفها – بستگی دارد.