خبرگزاری دید: تحریم‌های اقتصادی، اشغال نظامی، تفرقه‌افکنی مذهبی، جنگ نرم و فرهنگی، و حمایت از رژیم صهیونیستی تنها بخشی از ابزارهای سلطه‌جویانه آمریکا است.
آمریکا طی دهه‌های اخیر، به عنوان مهم‌ترین قدرت استکباری، با ابزارهای سیاسی، نظامی، اقتصادی، فرهنگی و حقوقی تلاش کرده است سلطه خود را بر جهان اسلام تحمیل کند. تحریم‌های اقتصادی، اشغال نظامی، تفرقه‌افکنی مذهبی، جنگ نرم و فرهنگی، و حمایت از رژیم صهیونیستی تنها بخشی از ابزارهای سلطه‌جویانه آمریکا است. جهان اسلام برای مقابله با این سیاست‌ها نیازمند تدوین و اجرای راهبردهای هوشمندانه، جامع و هماهنگ است. این مقاله پنج محورمهم و اساسی برای مقابله با آمریکا در جهان اسلام و منطقه را بررسی می‌کند.
۱. راهبرد سیاسی و وحدت جهان اسلام
ایجاد وحدت و همبستگی میان کشورهای اسلامی، نخستین گام برای مقابله با سلطه آمریکا است. تفرقه‌افکنی قومی، مذهبی و سیاسی، از ابزارهای رایج آمریکا برای تضعیف جهان اسلام است که نمونه‌های آن را در جنگ‌های داخلی سوریه، عراق، یمن و افغانستان می‌توان مشاهده کرد. اگر جهان اسلام به وحدت سیاسی دست یابد، آمریکا دیگر قادر نخواهد بود از اختلافات داخلی برای اهداف خود استفاده کند.
از جمله محورهای این وحدت، حمایت قاطع از مسئله فلسطین است. آمریکا و متحدانش با طرح‌هایی مانند معامله قرن و عادی‌سازی روابط برخی دولت‌ها با رژیم صهیونیستی، می‌کوشند فلسطین را به فراموشی بسپارند. اما تجربه مقاومت در غزه، لبنان و کرانه باختری نشان می‌دهد که وحدت بر محور حمایت از فلسطین، قدرتی بزرگ در برابر استکبار است.
افزون بر این، جهان اسلام باید با بازتعریف نهادهایی مانند سازمان همکاری اسلامی، به تأسیس نهادهای جدید منطقه ای وجهانی، مستقل از غرب، اقدام کند. ایجاد پیمان‌های امنیتی، سیاسی و اقتصادی میان ایران، ترکیه، پاکستان، افغانستان، عراق و سایر کشورهای اسلامی می‌تواند سنگ‌بنای جبهه‌ای واحد علیه آمریکا وغرب باشد.
همچنین همکاری هوشمندانه با قدرت‌های مخالف آمریکا، از جمله چین و روسیه، می‌تواند نفوذ آمریکا در منطقه را کاهش دهد. البته این همکاری باید با حفظ استقلال جهان اسلام انجام گیرد، زیرا اتکا به هر قدرت خارجی بدون خوداتکایی، در نهایت آسیب‌پذیر خواهد بود.
۲. راهبرد اقتصادی و استقلال از سلطه دالر
یکی از ابزارهای اصلی سلطه آمریکا برتمام دنیا وجهان اسلام، اقتصاد و وابستگی به دالر است. ایجاد بازار مشترک اسلامی، بانک‌های مستقل از نظام مالی غرب، و مبادله با ارزهای ملی یا کالا به کالا، می‌تواند اقتصاد جهان اسلام را از سلطه دلار و تحریم‌های آمریکا رها کند.
تحریم‌های اقتصادی آمریکا علیه ایران، سوریه، لبنان و حتی افغانستان نمونه‌هایی آشکار از جنگ اقتصادی‌اند. مردم افغانستان پس از توقیف ذخایر ارزی‌شان توسط آمریکا، به عینه معنای جنگ اقتصادی را درک کردند. کشورهای اسلامی می‌توانند با ایجاد شبکه‌های مقاومتی و مبادلات اقتصادی درون‌اسلامی، در برابر تحریم‌ها ایستادگی کنند.
ایجاد ارز واحد اسلامی یا استفاده از ارزهای ملی برای مبادله‌های دوجانبه و چندجانبه، راهکار مناسبی برای عبور از سلطه دالر است. برای مثال، افغانستان وایران که دچار بحران ارزی هستند، می‌تواند از چنین طرح‌هایی برای بازسازی اقتصادی خود بهره‌مند شود.
افزون بر این، سرمایه‌گذاری مشترک در صنایع راهبردی مانند انرژی، فناوری نظامی، کشاورزی و فناوری‌های نوین، گامی در جهت تقویت اقتصاد مستقل اسلامی است. جهان اسلام با برخورداری از منابع طبیعی مانند نفت و گاز و معادن غنی (در افغانستان،عراق، ایران و …) و سرمایه انسانی جوان، می‌تواند به قطب اقتصادی مستقل و مقاوم تبدل شود.
۳. راهبرد امنیتی و نظامی (بازدارندگی منطقه‌ای)
حضور نظامی آمریکا در جهان اسلام، از افغانستان و عراق گرفته تا سوریه و خلیج فارس، تهدیدی جدی برای امنیت کشورهای اسلامی است. ایجاد نیروی بازدارنده اسلامی و تقویت جبهه مقاومت می‌تواند معادلات قدرت منطقه را به ضرر آمریکا تغییر دهد.
نمونه‌هایی از موفقیت این راهبرد را در مقاومت طالبان در افغانستان، حشدالشعبی در عراق، حزب‌الله در لبنان و انصارالله در یمن شاهد بودیم. آمریکا که زمانی داعیه‌دار اشغال تمام منطقه بود، امروز در برابر جبهه مقاومت عقب‌نشینی کرده و شکست‌هایی سنگینی را متحمل شده است.
ایجاد پیمان‌های امنیتی میان کشورهای اسلامی و حمایت از گروه‌های مقاومت، می‌تواند به شکل‌گیری جبهه واحدی در برابر آمریکا و اسرائیل منجر شود. همکاری‌های نظامی میان ایران،عراق،لبنان،یمن،پاکستان و افغانستان می‌تواند دست آمریکا را از منطقه کوتاه کند.
توسعه توان نظامی بومی، شامل موشک‌های دقیق، پهپادها و فناوری‌های پدافندی، لازمه تحقق این راهبرد است. ایران نمونه موفق در این مسیراست و افغانستان نیز می‌تواند پس از دوران اشغال، با الگوگیری وهمکاری با کشور های اسلامی، نیروی دفاعی مستقل خود را بسازد. اخراج کامل نظامیان آمریکایی از منطقه باید هدف نهایی این راهبرد باشد.
۴. راهبرد فرهنگی و رسانه‌ای (جنگ نرم)
آمریکا از طریق جنگ نرم و فرهنگی، به دنبال سلطه بر ذهن و هویت مسلمانان است. ترویج سبک زندگی غربی، اسلام آمریکایی و اختلافات مذهبی ابزارهای این جنگ هستند. در افغانستان زمان اشغال، شاهد تلاش آمریکا برای تضعیف هویت اسلامی جوانان بودیم.
جهان اسلام باید هویت اسلامی اصیل را بازسازی کند. رسانه‌های قوی و متعهد مانند المیادین، العالم و پرس‌تی‌وی باید تقویت شوند تا در برابر رسانه‌های وابسته به آمریکا مانند الجزیره و العربیه بایستند.
افزون بر رسانه، تولید محتوای فرهنگی (فیلم، سریال، مستند) با محور مقاومت و افشای جنایات آمریکا اهمیت فراوانی دارد. مستندهای مربوط به جنایات آمریکا در افغانستان، عراق و یمن باید به زبان‌های مختلف منتشر شود.
همچنین تربیت نسل آینده بر مبنای آموزه‌های جهاد، مقاومت، عدالت‌خواهی و دشمن‌شناسی، در مدارس و دانشگاه‌ها ضروری است. این اقدام، پاسخ اصلی به جنگ نرم آمریکا و ابزاری برای حفظ هویت و عزت مسلمانان است.
۵. راهبرد حقوقی و مبارزه با جنایات آمریکا
جهان اسلام باید آمریکا را از منظر حقوقی نیز به چالش بکشد. مستندسازی جنایات آمریکا در افغانستان، عراق، سوریه و فلسطین، اولین گام در این مسیر است.
ایجاد دادگاه‌های اسلامی مردمی برای محاکمه آمریکا، ولو به شکل نمادین، می‌تواند صدای مظلومیت مسلمانان را به گوش جهانیان برساند. این دادگاه‌ها باید با همکاری حقوق‌دانان اسلامی شکل بگیرند.
همچنین مطالبه غرامت از آمریکا برای تحریم‌ها و جنگ‌ها، به ویژه در افغانستان، یمن و سوریه، باید به یک خواست جهانی تبدیل شود. آمریکا باید بابت سال‌ها کشتار، تخریب و تحریم، پاسخگو باشد.
در نهایت، حضور فعال در نهادهای بین‌المللی مانند سازمان ملل، شورای حقوق بشر و سایر مجامع جهانی برای پیگیری این جنایات، بخش مهمی از این راهبرد حقوقی است. جهان اسلام باید آمریکا را در همه جبهه‌ها، از سیاست و اقتصاد تا فرهنگ و حقوق، به چالش بکشد.
نتیجه‌گیری
جهان اسلام تنها با ترکیب همه‌جانبه این پنج راهبرد (سیاسی، اقتصادی، امنیتی، فرهنگی و حقوقی) می‌تواند در برابر سلطه آمریکا ایستادگی کند. تجربه مقاومت در افغانستان، فلسطین، لبنان، یمن و عراق نشان داده است که آمریکا شکست‌پذیر است. اگر جهان اسلام به وحدت، خوداتکایی و مقاومت باور داشته باشد، پیروزی حتمی است.
سیدایوب حسینی کارشناس مسائل سیاسی افغانستان وجهان اسلام.
نویسنده: سید ایوب حسینی – خبرگزاری دید