خبرگزاری دید: برای ایران وارد آوردن ضربات کوبنده به پایگاههای نظامی امریکا در منطقه، مثل آب خوردن آسان و ارزان و کمهزینه است، در حالی که امریکا از چنین زمینه و ظرفیتی برخوردار نیست.

گسلهای رویارویی ایران و امریکا بیش از هر زمانی در چهل و هفت سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی، فعال شده است. دونالد ترامپ با تکرار سیاست فشار حداکثری، ایران را به «شدیدترین بمبارانها» تهدید کرد. او به بهانه مذاکره هستهای، در پی مهار پیشرفتهای نظامی و دیپلماتیک ایران، به عنوان جدیترین و سرسختترین رقیب منطقهای خود است.
با این حال، تهران بنا ندارد در برابر تهدیدات تکراری امریکا از مواضع راهبردی خود کوتاه بیاید. در شرایطی که امریکا بر مذاکره مستقیم پافشاری دارد، ایران ضمن حفظ استقلال خود، تنها گفتگوهای غیرمستقیم را پذیرفته و هشدار داده که هرگونه اقدام نظامی علیه این کشور، موجب جنگی گسترده خواهد شد.
تهدید ترامپ و راهبرد فشار حداکثری
دونالد ترامپ، رئیسجمهور امریکا، در مصاحبهای با شبکه انبیسی تأکید کرد که اگر ایران درباره برنامه هستهای خود به توافق مطلوب واشنگتن نرسد، با حملاتی شدید روبرو خواهد شد. این اظهارات، ادامه راهبرد سنتی دولت ترامپ در مواجهه با ایران است؛ راهبردی که بر پایه تهدید و اعمال فشارهای حداکثری بنا شده تا تهران را به عقبنشینی وادار کند. با این حال، مقامات ایران بارها تصریح کردهاند که برنامه هستهای این کشور کاملاً صلحآمیز است و ادعاهای امریکا را تلاشی برای تحمیل خواستههای خود بر تهران از طریق «دیپلماسی اجبار» میدانند.
ترامپ و نمایش موفقیت در سیاست خارجی
دونالد ترامپ بهخوبی آگاه است که ایران در برابر فشارها تسلیم نخواهد شد، اما تلاش دارد تا موضعگیریهای قاطع تهران را به گونهای جلوه دهد که گویی این کشور در برابر سیاستهای او عقبنشینی کرده است. او با چنین تاکتیکهایی سعی دارد تصویری از موفقیت در سیاست خارجی خود ترسیم کند. در حالی که او در بسیاری از پروندههای بینالمللی ناکام مانده و برجستهسازی مذاکرات ایران و امریکا میتواند بخشی از راهبردش برای جلب حمایت داخلی باشد.
واقعیت امر این است که با بر سر کار آمدن دوباره دونالد ترامپ در امریکا، شکافهای اجتماعی و بحران اقتصادی ایالات متحده، بیش از هر زمان دیگر از اندرون به بیرون کشیده شده و دوقطبی سیاسی ـ اجتماعی در امریکا در حال رسیدن به نقطه جوش است و ترامپ که خود را ناتوان از مهار و مدیریت این وضعیت میداند، سعی میکند با تشدید فشارها بر ایران و وضع تعرفههای سنگین تجاری بر حتی متحدان استراتژیک ایالات متحده، بحران داخلی امریکا را فرافکنی کند، اما کارشناسان اقتصادی به این باورند که این رویکرد ترامپ، شرایط داخلی این کشور را پیچیدهتر از گذشته خواهد کرد. از نظر آنان سیاستهای پرشتاب ترامپ هم در جنگ تجاری با جهان و هم در تشدید فشارها بر ایران، به تبدیل شدن بحران اقتصادی امریکا به بحران امنیتی خواهد شد.
راهبرد ایران در برابر تهدیدها و فشارهای امریکا
از طرف دیگر، ایران در سالهای اخیر نشان داده که سیاست خارجی خود را بر اساس اصولی مشخص تنظیم کرده و در برابر فشارهای امریکا انعطافپذیری بیمورد نخواهد داشت. رد مذاکره مستقیم و تأکید بر گفتگوهای غیرمستقیم از طریق عمان، نشاندهنده این رویکرد است. تهران با توجه به تجربیات گذشته، از جمله خروج امریکا از برجام، نسبت به وعدههای واشنگتن محتاط است و برای هرگونه توافق احتمالی، خواهان تضمینهای عملی است.
بازی ترامپ و واقعیتهای سیاست ایران
ترامپ با تهدیدهای خود، در تلاش است تا نشان دهد ایران در برابر فشارهای او نرمش نشان داده است، اما در عمل، ایران نهتنها تسلیم نشده، بلکه با حفظ مواضع اصولی خود، مسیر دیپلماسی را مطابق با منافع ملیاش دنبال میکند. در این میان، هیاهوی رسانهای و تلاش برای نمایش موفقیت، بخشی از استراتژی ترامپ است.
واقعیت امر این است که قدرت موشکی و نفوذ منطقهای ایران، مهمترین ابزارهای بازدارنده از هرگونه اقدام نظامی امریکا علیه این کشور است. ایران افزون بر شهرهای موشکی اسرارآمیز و دستیابی به فناوریهای بسیار پیشرفته نظامی، دارای قدرت و نفوذ منطقهای بسیار عمیق و پیچیده است که میتواند با استفاده از آن، طرحهای نظامی ـ عملیاتی دونالد ترامپ علیه خاک خود را با شکست قطعی مواجه کند.
برای ایران وارد آوردن ضربات کوبنده به پایگاههای نظامی امریکا در منطقه، مثل آب خوردن آسان و ارزان و کمهزینه است، در حالی که امریکا از چنین زمینه و ظرفیتی برخوردار نیست؛ زیرا اولا تأسیسات هستهای و موشکی ایران دارای ظرفیتی بسیار وسیع و دامنهای گسترده و جغرافیایی پراکنده به وسعت پهناوری سرزمینی ایران است که سبب عدم دسترسی دشمن به این مراکز میشود و ثانیا ایران این توانایی را دارد که دامنه جنگ را به سراسر منطقه گسترش دهد و این هم از منظر سیاسی ـ امنیتی و هم از زاویه نیاز امریکا به انرژی منطقه، برای این ابرقدرت بسیار سنگین و غیرقابل جبران خواهد بود.
بر همین اساس است که به باور تحلیلگران حمله نظامی امریکا به ایران بسیار بعید و دور از ذهن است. با این حال، دونالد ترامپ، رئیسجمهور امریکا سعی میکند با پناه بردن به ابزارهای ارعاب و هیاهوی رسانهای، تهران را قبل از هرگونه اقدام نظامی، وادار به عقبنشینی کند؛ غافل از این که تهدیدها و ترساندنها اگر میتوانست کاری از پیش ببرد، در چهل و شش سال گذشته راه به جایی میبرد.
نویسنده: سید زکریا موسوی – خبرگزاری دید