خبرگزاری دید: واقعیت این است که جریان سلفیت و وهابیت به دلیل ترویج تفکرات افراطی و ایجاد تفرقه مذهبی، تهدیدی جدی برای وحدت ملی و ثبات اجتماعی در افغانستان به شمار می‌رود. این جریان‌ها با بهره‌گیری از حمایت‌های مالی خارجی، تلاش دارند تا از طریق نهادهای آموزشی و دینی، نفوذ خود را گسترش دهند.
حکومت طالبان در ادامه سیاست‌های خود برای مهار جریان‌های سلفی و وهابی در افغانستان، گام‌های جدیدی برای محدود کردن نفوذ این تفکرات برداشته است. به‌تازگی، شش عضو هیأت علمی دانشکده‌های «شرعیات و ثقافت اسلامی» در دانشگاه‌های ولایت‌های ننگرهار، لغمان و کنر به دلیل گرایش به سلفیت و وهابیت از سمت‌های خود برکنار شده‌اند.
این اقدام که گفته می‌شود به دستور مستقیم ملا هبت‌الله آخوندزاده، رهبر طالبان، و پس از ارزیابی‌های مدرسه دینی «جامعه عبدالله بن مسعود» انجام شده، نشان‌دهنده عزم طالبان برای پاکسازی نهادهای آموزشی از تفکرات افراطی رقیب است. اسناد رسمی وزارت تحصیلات عالی طالبان، صادرشده در ۱۶ حمل، حاکی از برکناری یک استاد از دانشگاه ننگرهار، چهار استاد از دانشگاه لغمان و یک استاد از دانشگاه سید جمال‌الدین افغان در کنر است. این حرکت در راستای سیاست‌های پیشین طالبان برای محدود کردن سلفی‌ها قرار دارد، چنان‌که پیش‌تر نیز شماری از اساتید به دلایل مشابه اخراج شده بودند.
فرمان ملا هبت‌الله در عقرب سال گذشته، نقطه عطفی در مقابله با سلفیت و وهابیت بود. این فرمان بر جلوگیری از نفوذ این جریان‌ها در ادارات دولتی، قطع منابع مالی خارجی گروه‌های سلفی و اخراج افراد با گرایش سلفی از نهادهای حکومتی تاکید داشت. در همین راستا، استخبارات طالبان نیز ماموریت یافت تا از استخدام چنین افرادی جلوگیری کند، به‌ویژه در ولایت کنر و مناطق شرقی که پایگاه سنتی تفکرات سلفی و داعشی بوده‌اند.
واقعیت این است که جریان سلفیت و وهابیت به دلیل ترویج تفکرات افراطی و ایجاد تفرقه مذهبی، تهدیدی جدی برای وحدت ملی و ثبات اجتماعی در افغانستان به شمار می‌رود. این جریان‌ها با بهره‌گیری از حمایت‌های مالی خارجی، تلاش دارند تا از طریق نهادهای آموزشی و دینی، نفوذ خود را گسترش دهند. در چنین شرایطی، مقابله همه‌جانبه با این تفکرات برای حفظ هویت فرهنگی و دینی افغانستان و جلوگیری از بی‌ثباتی سیاسی ضروری است.
با این حال، محدود کردن سلفیت و وهابیت تنها به دانشگاه‌ها کافی نیست؛ طالبان باید اقدامات قاطعی برای جلوگیری از نفوذ علمای دارای تفکر وهابی، تکفیری و سلفی در مساجد و منابر نیز به اجرا درآورد. مساجد به‌عنوان کانون‌های اصلی ترویج گفتمان دینی، می‌توانند به بستری برای گسترش تفکرات تفرقه‌افکن تبدیل شوند، به‌ویژه در مناطقی که سابقه نفوذ این جریان‌ها وجود دارد.
برخی علما گاهاً در منابر سخنانی مطرح می‌کنند که به باور ناظران، رنگ و بوی افکار سلفی و تکفیری دارد و می‌تواند به تنش‌های مذهبی دامن بزند. بناً شناسایی علمای مروج این تفکرات، گامی کلیدی برای حفظ وحدت دینی و ثبات اجتماعی در کشور است. طالبان می‌تواند با ایجاد سازوکارهای نظارتی قوی‌تر، از تبدیل مساجد به پایگاه‌های تبلیغی این جریان‌ها جلوگیری کند.
برای تحقق این هدف، طالبان باید همکاری خود را با علما و نهادهای دینی تقویت کند تا فضایی ایجاد شود که مانع از نفوذ افکار وهابی و سلفی در منابر گردد. این اقدام، از گسترش گفتمان‌هایی که ممکن است با حمایت منابع خارجی تقویت شوند، جلوگیری خواهد کرد. علاوه بر این، قطع منابع مالی خارجی که به گروه‌های سلفی تزریق می‌شود، باید در اولویت قرار گیرد، زیرا این منابع اغلب برای ترویج تفکرات افراطی و تضعیف ساختارهای سنتی دینی به کار گرفته می‌شوند.
مقابله همه‌جانبه با سلفیت و وهابیت نیازمند رویکردی چندوجهی است که نهادهای آموزشی، دینی و حکومتی را در بر گیرد. طالبان با تکیه بر تجربه‌های گذشته و با توجه به حساسیت‌های جامعه افغانستان، باید سیاستی متوازن اتخاذ کند که ضمن حفظ وحدت دینی، از ایجاد تنش‌های جدید جلوگیری کند. این روند نه‌تنها به حفظ وحدت و یکپارچگی کشور کمک می‌کند، بلکه می‌تواند ثبات پایدار را در کشوری که سال‌ها با تنش‌های گوناگون دست‌وپنجه نرم کرده است، تقویت کند.
خبرگزاری دید