خبرگزاری دید بهتازگی نظرسنجیای با محوریت مساله مهاجرت شهروندان افغانستان برگزار کرده است. پرسش اصلی این نظرسنجی این بود:اگر فرصت مهاجرت قانونی برای شما فراهم شود، آیا از افغانستان میروید؟
در این نظرسنجی سه گزینه پیشروی مخاطبان قرار داشت:
- بله
- نه
- مطمئن نیستم
نتایج نظرسنجی
بر اساس نتایج بهدستآمده از این نظرسنجی:
۶۰ درصد از شرکتکنندگان اعلام کردهاند که در صورت فراهمشدن شرایط قانونی، افغانستان را ترک خواهند کرد.
۳۰ درصد ترجیح دادهاند در کشور باقی بمانند.
۱۰ درصد نیز نسبت به تصمیم خود اطمینان ندارند.
تحلیل نتایج
نتایج این نظرسنجی بازتابدهنده یک واقعیت تلخ و انکارناپذیر در بطن جامعه افغانستان است: گرایش بالای مردم به ترک کشور، در صورت وجود امکان قانونی.
دلایل عمده این تمایل را میتوان چنین برشمرد:
ناامنی و بیثباتی سیاسی
بحرانهای اقتصادی و بیکاری گسترده
محدودیتهای آموزشی، شغلی و اجتماعی، بهویژه برای زنان و جوانان
نبود چشمانداز روشن برای بهبود وضعیت داخلی
در مقابل، ۳۰ درصدی که اعلام کردهاند افغانستان را ترک نخواهند کرد، میتواند نشانهای از وجود بخشی از جامعه باشد که هنوز به بهبود اوضاع امیدوار است یا بنا به تعلقات خانوادگی، فرهنگی و اعتقادی، ترجیح میدهد در وطن بماند.
۱۰ درصدی که گزینه «مطمئن نیستم» را انتخاب کردهاند نیز نشان از سرگردانی بخش قابل توجهی از جامعه دارد که میان امید و ناامیدی، تصمیمگیری برای آینده را دشوار میدانند.
جمعبندی
این نظرسنجی بار دیگر نشان میدهد که مساله مهاجرت نه یک انتخاب فردی، بلکه نتیجه یک وضعیت ساختاری و بحرانی در افغانستان است. برای کاهش این تمایل گسترده به مهاجرت، نیاز به اصلاحات بنیادین در عرصههای امنیت، اقتصاد، آموزش و حکومتداری ملی و فراگیر وجود دارد.