خبرگزاری دید: عبدالعزیز کاملاف، معاون دبیر شورای امنیت ریاستجمهوری و نماینده ویژه رییسجمهور ازبیکستان در امور سیاست خارجی میگوید که تاشکند سیاست ثابت، عملگرایانه و مبتنی بر اصول را در تعامل با مقامهای کنونی افغانستان دنبال میکند و خواستار گفتوگویی فراگیر در سطح بینالمللی با مشارکت طالبان است.
این موضع را عبدالعزیز کاملاف، معاون دبیر شورای امنیت ریاستجمهوری و نماینده ویژه رییسجمهور ازبیکستان در امور سیاست خارجی، در مصاحبهای با وبسایت Ishonch.uz بیان کرده است.
کاملاف با بیان اینکه همکاری ازبیکستان با افغانستان موضوع بهرسمیتشناختن یا نشناختن نیست، گفته است: «مسئله این نیست که آیا ما آنها را بهرسمیت میشناسیم یا نه. بهرسمیتشناسی در نهایت اتفاق خواهد افتاد؛ این اجتنابناپذیر است. اما ما میخواهیم این روند در هماهنگی نزدیک با جامعه بینالمللی، از جمله سازمان ملل متحد، صورت گیرد.»
او با اشاره به پیوندهای عمیق تاریخی و فرهنگی میان مردمان دو کشور که قرنها در فضای تمدنی مشترک زیستهاند، به نشانهای از حسننیت طالبان با اهدای ۱۶ کامیون سنگ مرمر سفید برای بازسازی مجموعه یادبود امام بخاری گفته است: «این نشانۀ روشنی از نزدیکی معنوی ماست. کدام کشور دیگری چنین کاری میکرد؟»
از دید او، مردم افغانستان که مداخلات امپراتوری بریتانیا، اتحاد شوروی و ناتو را پشت سر گذاشتهاند، نیاز به حمایت دارند، نه فشار.
او افزوده است: «همه آمدند، ویران کردند، و بعد تعیین کردند که چه نوع دولتی باید ساخته شود، چه ساختاری داشته باشد، و چه سیاستهایی را دنبال کند. مشاوره دادن آسان است. اما مردمی که بیش از چهل سال صلح ندیدهاند، پیش از هر چیز به یاری نیاز دارند. به همین دلیل، رییسجمهور ما از ابتدا اصول راهبردی همکاری با افغانستان را تعیین کرد؛ گفتگو و تعامل.»
او همچنین به فروپاشی دولت پیشین افغانستان اشاره کرده و گفته که در دوران ریاستجمهوری اشرف غنی، افغانستان بسیار آسیبپذیر بود.
وی گفت: ۷۰ درصد بودجه این کشور به کمک خارجی وابسته بود و تنها بر ۳۰ تا ۴۰ درصد از خاک کشور کنترل داشت.
کاملاف یادآور شده که رئیسجمهور شوکت میرضیایف پیشتر از دولت افغانستان خواسته بود با مخالفان وارد گفتگو شود؛ درخواستی که نادیده گرفته شد. به همین دلیل ازبیکستان برای سناریوهای جایگزین آماده شد.
او گفت: «ما تصمیم درستی گرفتیم که گفتگو با طالبان را آغاز کردیم و آنها را به ازبیکستان دعوت کردیم. آنها اکنون در قدرت هستند، و ما آنها را خوب میشناسیم. وقتی این ارتباطات را آغاز کردیم، کشورهای بزرگی از ما پرسیدند چرا با تروریستها صحبت میکنید. حالا خودشان از ما میخواهند که کمکشان کنیم تا با طالبان ارتباط بگیرند؛ چون ما پیشتر این روابط را ایجاد کردهایم.»
کاملاف خواستار گفتوگوی فراگیر دوجانبه و چندجانبه با مشارکت نمایندگان طالبان شده است.
او گفت: «گفتگوی فعلی یکطرفه است. برای اینکه این گفتوگو معنا داشته باشد، باید صدای طالبان را شنید، فرصت سخن گفتن به آنها داد و آنها را به نشستهای بینالمللی دعوت کرد. فقط در این صورت میتوانیم گفتوگویی واقعی داشته باشیم؛ چه با نظرات آنها موافق باشیم، چه نباشیم.»
او در این زمینه به مثال تاریخی یاسر عرفات اشاره کرده است: «او روزی بهعنوان تروریست شماره یک شناخته میشد. اما بعد در مجمع عمومی سازمان ملل سخنرانی کرد، با اسرائیل وارد گفتوگو شد و در نهایت جایزه صلح نوبل را دریافت کرد. جنگ ذهنها را تباه میکند و اندیشه را میکُشد. ملتی که بیش از چهار دهه درگیر جنگ بودهاند، به نکوهش نیاز ندارند، بلکه به حمایت حرفهای و کمک نیاز دارند.»