در پی بازداشت شماری از زنان و دختران در کابل توسط نیروهای طالبان به دلیل آنچه که «نقض قانون حجاب» عنوان شده، خبرگزاری دید با انتشار یک نظرسنجی آنلاین، واکنش کاربران خود را نسبت به این اقدام بررسی کرده است. نتایج این نظرسنجی بازتابدهنده نگرانی گسترده مردم از ادامه محدودسازیهای اجتماعی و سیاسی علیه زنان در افغانستان است.
در این نظرسنجی، از مخاطبان پرسیده شده بود:
«بازداشت اخیر زنان و دختران در کابل به بهانه نقض قانون حجاب را چگونه ارزیابی میکنید؟»
پاسخها به این شرح بوده است:
۷۲٪ از شرکتکنندگان، این اقدام را «سرکوبگرانه و نگرانکننده علیه حقوق زنان» دانستهاند. این پاسخ نشاندهنده نارضایتی گسترده از سیاستهای سختگیرانه طالبان علیه زنان و نقض آشکار آزادیهای فردی است.
۱۴٪ دیگر، بازداشتها را نتیجه «برداشت قشری طالبان از قوانین اجتماعی اسلام» ارزیابی کردهاند؛ برداشتی که فاقد اجماع دینی و اجتماعی است و منجر به محدودسازیهای شدید در زندگی روزمره زنان شده است.
۱۴٪ از پاسخدهندگان، این اقدام را «نمایشی برای کنترل اجتماعی» دانستهاند؛ تحلیلی که این بازداشتها را تلاشی برای ایجاد فضای ترس و اطاعت اجتماعی در نظر میگیرد.
هیچکدام از پاسخدهندگان گزینه «نمیدانم/نظری ندارم» را انتخاب نکردهاند که خود بیانگر حساسیت بالای افکار عمومی نسبت به این موضوع است.
جمعبندی
نتایج این نظرسنجی گویای آن است که اکثریت قاطع مردم افغانستان، سیاستهای جاری حکومت طالبان در قبال زنان را نافی حقوق انسانی و اسلامی میدانند و از ادامه این روند ابراز نگرانی جدی میکنند. اگرچه طالبان با استناد به تفسیر خود از شریعت، اقداماتی چون اعمال اجباری حجاب را توجیه میکند، اما برداشت عمومی جامعه نشان میدهد که این سیاستها بیشتر ابزاری برای کنترل اجتماعی و سیاسیاند تا پایبندی واقعی به ارزشهای دینی.
واکنش افکار عمومی در این نظرسنجی نشان میدهد که روند بازداشتها و فشارهای اجتماعی بر زنان باید با دقت بیشتری توسط نهادهای مدنی، سازمانهای حقوق بشر و رسانهها مورد بررسی و مستندسازی قرار گیرد.