در اقدامی نگرانکننده، مقامهای پاکستانی روند اخراج اجباری پناهجویان افغانستانی را شدت بخشیدهاند. به گزارش منابع خبری در اسلامآباد، روز جمعه (۳ اسد ۱۴۰۴ / ۲۵ جولای ۲۰۲۵) نیروهای پولیس پاکستان بازرسیهای خانهبهخانه را در منطقه دی-۱۷ اسلامآباد برای بازداشت و اخراج مهاجران افغانستانی آغاز کردهاند.
گزارشها حاکی است که این عملیات از حوالی ساعت ۱۱:۳۰ قبلازچاشت آغاز شده و در جریان آن، پولیس بدون تمایز، حتی کودکان، زنان، سالمندان و بیماران را نیز بازداشت میکند.
پناهجویان افغانستانی میگویند که دولت پاکستان حدود یک ماه است که روند تمدید ویزاهای آنها را بهطور کامل متوقف کرده است. پیشتر، مدت تمدید ویزه شهروندان افغانستانی از شش ماه به یک ماه کاهش یافته بود، اما اکنون حتی همین تمدید یکماهه نیز متوقف شده است؛ اقدامی که موجی از نگرانی و ترس را در میان دهها هزار مهاجر افغانستانی در پاکستان ایجاد کرده است.
همزمان با تشدید اخراجها، دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) روز پنجشنبه (۲ اسد) در گزارشی هشدار داده است که پناهجویان بازگرداندهشده، پس از ورود به افغانستان، با بازداشتهای خودسرانه، شکنجه، بدرفتاری و تهدید جانی از سوی طالبان مواجه میشوند.
یوناما با استناد به مصاحبه با ۴۹ نفر از اخراجشدگان سال ۲۰۲۴ اعلام کرد که گروههایی مانند نظامیان پیشین، خبرنگاران، فعالان مدنی و زنان در معرض خطر ویژهای قرار دارند.
با وجود ابعاد انسانی و حقوقی این بحران، مقامات پاکستان تاکنون موضع روشنی اتخاذ نکردهاند. شفقت علی خان، سخنگوی وزارت امور خارجه پاکستان، در واکنش به شایعات اخیر، تنها گفت که موضوع تمدید مهلت اقامت مهاجران افغان ثبتشده (که مهلت آن در ۳۰ جون به پایان رسید)، هنوز نهایی نشده است.
در همین حال، طالبان ادعای یوناما را رد کرده و مدعی شدهاند که تمام بازگشتکنندگان مشمول «فرمان عفو عمومی» هستند. اما نهادهای حقوق بشری و فعالان جامعه مدنی، این ادعا را با توجه به شواهد میدانی، غیرواقعی میدانند.
با ادامه فشارهای امنیتی، توقف تمدید ویزه و اخراجهای قهری، سرنوشت هزاران پناهجوی افغانستانی در پاکستان در هالهای از ابهام قرار گرفته است. در شرایطی که بسیاری از آنها از بیم جان خود کشور را ترک کردهاند، اکنون در معرض تهدید دوبارهای قرار گرفتهاند که میتواند زندگی و امنیت آنان را بهشدت به خطر اندازد.