خبرگزاری دید: در پی شدتیافتن روند بازگشت مهاجران افغانستانی از ایران و پاکستان، سازمان ملل متحد مجموعهای از تدابیر فوری و منطقهای را برای رسیدگی به این بحران به اجرا گذاشته است.
این تحرکات، همزمان با بازگشت بیش از ۱.۴ میلیون نفر تنها در ماههای اخیر، از تلاش جهانی برای مدیریت یکی از بزرگترین بحرانهای مهاجرتی منطقه حکایت دارد.
به گزارش خبرگزاری دید، روز پنجشنبه، ۵ اسد، عرفات جمال، نماینده کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان برای افغانستان، با عبدالکبیر، سرپرست وزارت مهاجرین و عودتکنندگان حکومت موقت طالبان در کابل دیدار کرد. در این دیدار، او از آمادگی ایران برای برگزاری یک نشست فنی سهجانبه با مشارکت طالبان، سازمان ملل و ایران خبر داد. این نشست که قرار است بهزودی در کابل برگزار شود، بر موضوعاتی همچون بازگشت داوطلبانه، اسکان مجدد و حمایتهای خدماتی از مهاجران تمرکز خواهد داشت.
مقامات حکومت موقت طالبان نیز ضمن درخواست حمایتهای مالی و فنی بینالمللی، تعهد سپرد که امکانات موجود برای کمک به بازگشتکنندگان را بسیج خواهد کرد.
از سوی دیگر، قرار است در نشستی دیگر در دوحه، با حضور نهادهای بینالمللی و نمایندگان افغانستان، راهکارهای جلب منابع مالی و تدوین برنامهای منطقهای برای پشتیبانی از بازگشتکنندگان بررسی شود.
با این حال، برخی نهادهای حقوق بشری نسبت به حذف موضوعات مرتبط با حقوق بشر از دستور کار برخی نشستها هشدار دادهاند؛ امری که میتواند به مشروعیتبخشی غیرمستقیم به حکومت طالبان تعبیر شود. نبود اجماع منطقهای، کمبود زیرساختها در کشور و تداوم روند اخراج اجباری مهاجران نیز از چالشهای اصلی پیش روی این روند دانسته شده است.
تام فلچر، معاون دبیرکل سازمان ملل در امور بشردوستانه، پیشتر اعلام کرد که ۱۰ میلیون دالر از صندوق اضطراری این نهاد برای پاسخ فوری به نیازهای مهاجران بازگشتی اختصاص یافته است.
همچنین رزا اوتونبایوا، نماینده ویژه سازمان ملل در افغانستان و رئیس یوناما، در بازدیدی از گذرگاه اسلامقلعه در ولایت هرات، بر ضرورت اجرای فوری برنامههای معیشتی و توسعه زیرساختهای محلی برای تثبیت جوامع بازگشتی تأکید کرد. او هشدار داد که در صورت بیتوجهی به این موضوع، پیامدهایی نظیر ناآرامی اجتماعی، مهاجرتهای دوباره و تهدیدهای امنیتی در سطح منطقه دور از انتظار نخواهد بود.
بر اساس گزارشهای سازمان ملل، افغانستان با توجه به آمار بالای فقر که بیش از ۷۰ درصد جمعیت را دربر میگیرد و آسیبپذیری زنان و کودکان، نیازمند پاسخ فوری، هماهنگ و انسانی در قبال موج بازگشت مهاجران است.
یوناما نیز خواستار تقویت همکاریهای منطقهای برای تضمین بازگشت امن، داوطلبانه و همراه با کرامت مهاجران شده است.
با این حال، رسیدگی به وضعیت مهاجران بازگشتی، نیازمند تدابیری گستردهتر و برنامهریزی و مدیریت کاربردیتری است که از عهده حکومت موقت طالبان برنمیآید و نیازمند همکاری بینالمللی برای جلوگیری از تشدید بحران انسانی و اجتماعی در افغانستان است.