خبرگزاری دید: حکومت سرپرست طالبان امروز (۲۸ اسد) به مناسبت یکصدوششمین سالگرد استقلال کشور از بریتانیا، تعطیلی عمومی اعلام کرده و تلاش دارند این روز را با بازگشت دوباره خود به قدرت همتراز جلوه دهند. این گروه خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان را مشابه استقلال کشور از انگلیس معرفی کرده و میکوشد از نماد استقلال برای تقویت مشروعیت داخلی و بینالمللی خود استفاده کند.
با این حال، پس از چهار سال حاکمیت طالبان، هنوز هیچ کشوری بهجز روسیه، آنها را به رسمیت نشناخته است. بحران مشروعیت، وابستگی شدید به کمکهای خارجی، فقر گسترده و اقتصاد ورشکسته نشان میدهد فاصله حکومت سرپرست طالبان تا تحقق استقلال واقعی افغانستان همچنان زیاد است.
در داخل کشور نیز حکومت سرپرست با بحران مقبولیت روبرو است. مخالفان خارجنشین این گروه همچنان به فعالیتهای ضد طالبانی ادامه میدهند و بخش بزرگی از جامعه افغانستان، حکومت سرپرست را مشروع نمیدانند.
از نظر اقتصادی، افغانستان همچنان گرفتار بیکاری، فقر و گرسنگی گسترده است و بر اساس گزارش سازمان ملل، بیش از نیمی از جمعیت کشور نیازمند کمکهای بشردوستانهاند. قراردادهای معدنی که حکومت سرپرست طالبان آنها را دستاورد مهم معرفی میکند، تاکنون تأثیر ملموسی بر بهبود وضعیت اقتصادی نداشته است.
افزون بر این، حکومت سرپرست طالبان هنوز کنترل کامل بر فضای هوایی افغانستان ندارد و پرواز پهپادهای ناشناس در آسمان کشور، استقلال مورد ادعای آنها را زیر سؤال میبرد. حتی این گروه نتوانسته است چهارمین سالگرد بازگشت خود به قدرت را در پایگاه بگرام جشن بگیرد؛ امری که به گفته ناظران، نتیجه فشارهای آمریکا بوده است.
در مجموع، حکومت سرپرست طالبان اگرچه با نمادگرایی و پیوند زدن استقلال تاریخی افغانستان با بازگشت خود به قدرت، در پی کسب اعتبار هستند، اما واقعیتهای سیاسی، اقتصادی و امنیتی نشان میدهد راه درازی تا رسیدن به استقلال واقعی در پیش دارد.
موضوع دیگری که هرگونه نسبت میان استقلال امانی و استقبال طالبانی از آن را با پرسش مواجه میکند، تفاوت دیدگاه و شیوه حکمرانی حکومت سرپرست با نوع نگاه امان الله خان در همه زمینهها است. امانالله خان پادشاهی سکولار و غربگرا و در پی توسعه افغانستان با شاخصهای غربی بود، اما طالبان جریانی شریعتگرا با روایت و قرائت تندروانه خاص خود از آموزههای دینی بر پایه سختگیریهای قشری ظاهرگرایانه است. بنابراین میان آن استقلال و این استقبال هیچ نسبت و سنخیتی وجود ندارد؛ مگر آن که حکومت سرپرست به دنبال استفاده از هر فرصتی برای کسب مشروعیت باشد.
نویسنده: محمود احمدی