سازمان ملل: بازگشت مهاجران میتواند اقتصاد محلی افغانستان را متحول کند
خبرگزاری دید: در حالی که افغانستان با یکی از بزرگترین موجهای بازگشت مهاجران در دهههای اخیر مواجه است، سازمان ملل متحد این روند را نهتنها چالشی انسانی، بلکه فرصتی اقتصادی برای بازسازی و تقویت جوامع محلی میداند.

با بازگشت بیش از سه میلیون مهاجر افغانستانی از کشورهای همسایه طی دو سال گذشته، افغانستان با یکی از گستردهترین موجهای مهاجرت معکوس در دهههای اخیر روبرو شده است.
در حالی که این روند چالشهایی جدی در زمینه تأمین خدمات پایه، اشتغال و زیرساختها ایجاد کرده، سازمان ملل متحد آن را فرصتی بیسابقه برای تحول اقتصاد محلی افغانستان میداند.
بر اساس گزارش کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان تنها در سال ۲۰۲۵ بیش از دو میلیون نفر، عمدتاً از ایران و پاکستان، به افغانستان بازگشتهاند.
این جمعیت قابل توجه، به گفته سازمان ملل، با خود مهارتهای فنی، تجارب کاری و ظرفیتهای اقتصادی قابلتوجهی آوردهاند که در صورت حمایت مناسب، میتوانند نقشی کلیدی در بازسازی کشور ایفا کنند.
سازمان ملل در بیانیهای اعلام کرده است که ورود بازگشتکنندگان، در عین آنکه فشار بر منابع محدود افغانستان را افزایش داده، فرصتی واقعی برای تقویت کارآفرینی، ایجاد اشتغال و توسعه جوامع محلی فراهم کرده است.
بسیاری از این افراد سالها در خارج از کشور زندگی کردهاند و اکنون با سرمایه، دانش فنی و ارتباطات منطقهای وارد افغانستان میشوند.
این ظرفیت، به ویژه در بخشهای کشاورزی، ساختوساز، صنایع دستی و خدمات، میتواند به احیای اقتصاد محلی کمک کند.
برنامه توسعه سازمان ملل با همکاری نهادهای بشردوستانه داخلی و بینالمللی، بستهای از اقدامات فوری و برنامههای توسعهمحور را در دستور کار قرار داده است.
در گذرگاه مرزی تورخم، تمرکز بر تأمین نیازهای ابتدایی از جمله معاینه پزشکی، غذا، سرپناه موقت، کمکهای حقوقی و ترانسپورت است.
در ادامه، پروژههایی مانند «کار در برابر دستمزد»، بازسازی جادهها، سیستمهای آبرسانی، احداث سرپناه، و آموزش مهارتهای کاربردی در مناطق مختلف اجرا میشود.
این اقدامات با هدف تقویت تابآوری جوامع میزبان و ایجاد درآمد پایدار برای بازگشتکنندگان طراحی شدهاند.
با افزایش جمعیت در مناطق مرزی و روستایی، سیستم سلامت افغانستان نیز تحت فشار قرار گرفته است.
با همکاری «صندوق جهانی» برنامههایی برای غربالگری بیماریهای واگیر از جمله HIVملاریا و سل راهاندازی کرده است.
یک اپلیکیشن تلفن همراه برای پایش بیماران مبتلا به توبرکلوز در مرزهای افغانستان، ایران و پاکستان نیز در حال بهرهبرداری است.