تحریم اقتصادی؛ چهره دیگر بمب اتم

تحریم اقتصادی در جهان امروز شکل تغییر‌یافته و مدرن «محاصره شهرها» در گذشته است. در دوران ماقبل مدرن، زمانی که انسان هنوز توانایی ساخت جنگنده و سلاح‌های کشتار جمعی را نداشت، جنگ‌ها به درون شهرها کشیده می‌شد و محاصره اقتصادی روشی رایج به شمار می‌رفت. در این شیوه، قوم مغلوب به داخل شهر عقب‌نشینی می‌کرد و دروازه‌ها را می‌بست، در حالی که دشمن بیرون شهر اردو می‌زد تا قحطی و گرسنگی، مردم را وادار به تسلیم شدن کند. سرانجام، ساکنان شهر به فلاکت می‌افتادند و ناگزیر دروازه‌ها را می‌گشودند؛ آنگاه غارت، ویرانی و کشتار آغاز می‌شد.

امروز اما مناسبات جنگی تغییر کرده و قدرت‌های جهانی به جای محاصره نظامی، از تحریم اقتصادی استفاده می‌کنند. فشار اقتصادی تا جایی ادامه می‌یابد که جامعه هدف، دچار فروپاشی شود. تحریم اقتصادی در حقیقت شکلی دیگر از حمله اتمی و سلاح کشتار جمعی است؛ اقدامی که علیه هر کشوری صورت گیرد، چیزی جز جنایت علیه بشریت نیست و حامیان آن نیز شریک همین جنایت‌اند.

فارغ از نوع نظام سیاسی یا مشروعیت حاکمان، هیچ کشوری حق ندارد میلیون‌ها انسان را به‌طور جمعی تحریم کند. تحریم ملت‌ها، در واقع نسل‌کشی سیستماتیک فقیرترین اقشار است و نتیجه‌ای جز فروپاشی اجتماعی، گسترش بزهکاری و متلاشی شدن خانواده‌ها ندارد.

تحریم اقتصادی از جنگ نظامی بی‌رحمانه‌تر است. در جنگ، دشمن و سلاح‌هایش آشکارند و همین امر به اتحاد مردم در برابر متجاوز می‌انجامد، اما در تحریم، دشمن نامرئی است و سقوط اقتصادی موجب ازهم‌پاشی اجتماعی و درگیری مردم با یکدیگر می‌شود.