خبرگزاری دید، به دنبال اعلام موافقت حماس با طرح پیشنهادی آتشبس از سوی دونالد ترامپ، رییسجمهور آمریکا، اقدام به انجام یک نظرسنجی درباره چشمانداز صلح در فلسطین کرده است.
نتایج این نظرسنجی نشان میدهد که دیدگاهها در میان مخاطبان کاملاً متفاوت و پراکنده است و همچنان اختلافات عمیق میان طرفهای فلسطینی و اسرائیلی، مهمترین مانع برای دستیابی به صلح پایدار است.
در این نظرسنجی، شرکتکنندگان به چهار گزینه پاسخ دادند:
الف) آغاز صلح پایدار در صورت پایبندی همه طرفها: تنها ۱۰٪ از مخاطبان این گزینه را انتخاب کردند. این گروه معتقد است اگر همه طرفها به توافق آتشبس و تعهدات آن پایبند باشند، امکان ایجاد صلح طولانیمدت وجود دارد.
ب) صلح بعید است؛ اختلافات عمیق باقی است: ۱۷٪ از رأیدهندگان بر این باورند که اختلافات تاریخی، سیاسی و ارضی میان اسرائیل و گروههای فلسطینی همچنان مانعی بزرگ برای تحقق صلح است و تنها آتشبس موقت حاصل خواهد شد.
ج) آتشبس موقت با احتمال درگیری مجدد: سهم قابل توجه نظرسنجی، ۳۱٪، به این گزینه اختصاص یافت. به نظر میرسد این گروه واقعبینانهترین نگاه را دارد؛ زیرا تجربههای گذشته نشان داده است که توافقهای آتشبس اغلب کوتاهمدت هستند و هرگونه حادثه میتواند مجدداً درگیریها را شعلهور کند.
د) صلح کامل فقط با تشکیل دولت مستقل فلسطین: ۴۲٪ از شرکتکنندگان این گزینه را انتخاب کردند و تأکید دارند که تنها راه حل پایدار، به رسمیت شناختن و تشکیل دولت مستقل فلسطینی در مرزهای مورد قبول بینالمللی است.
تحلیل کارشناسان
کارشناسان سیاسی نیز معتقدند که موافقت حماس با طرح آتشبس میتواند فرصتی موقت برای کاهش تنشها فراهم کند، اما اختلافات اساسی درباره سرزمین، حق بازگشت آوارگان و امنیت، همچنان حل نشده باقی میماند. به گفته تحلیلگران امور خاورمیانه، آتشبس میتواند زمینهای برای مذاکرات جدیتر ایجاد کند، اما بدون تضمین بینالمللی و اراده سیاسی همه طرفها، این روند شکننده خواهد بود.
همچنین بسیاری از کارشناسان هشدار میدهند که رویکرد یکجانبه یا فشارهای سیاسی خارجی نمیتواند جایگزین گفتگوی مستقیم میان طرفها شود. تجربههای قبلی نشان داده است که توافقهای کوتاهمدت بدون سازوکارهای اجرایی و تضمین امنیتی، به سرعت فرو میریزند و خشونتها مجدداً از سر گرفته میشود.
جمعبندی
نظرسنجی خبرگزاری دید نشان میدهد که اکثریت مخاطبان، دیدگاه واقعبینانه یا حداقلی نسبت به چشمانداز صلح دارند و تنها بخش کوچکی به امکان دستیابی به صلح پایدار در کوتاهمدت خوشبین هستند. با این حال، درصد قابل توجهی معتقد است که تحقق صلح واقعی تنها با تشکیل دولت مستقل فلسطینی و تضمین حقوق مردم این منطقه ممکن است.
این دادهها، ضمن ارائه تصویری از نگرش عمومی، تأکید میکند که آتشبسهای موقت نمیتوانند جایگزین حلوفصل سیاسی بلندمدت شوند و راه حل پایدار، نیازمند توافق جامع و حمایت بینالمللی است.